Αντώνης Σαμαράς: «Μωρίας εγκώμιο»…

Η βλακεία των πολιτικών δεν είναι «προσωπική ιδιότητα», αλλά «πολιτική ιδιότητα». Προέρχεται από την ΑΝΤΙΦΑΣΗ της πολιτικής τους με την κοινωνική πραγματικότητα, τα αιχμηρά αιτήματα της εποχής και τις διαθέσεις της λαϊκής βούλησης.
Η ΑΝΤΙΦΑΣΗ Λόγων και Πράξεων αποτυπώνει ακριβώς αυτή τη διάσταση της Πολιτικής με την Πραγματικότητα και την απόπειρα κάλυψης αυτής της διάστασης: «Πολιτική μωρία»…
Όσο πιο χαώδης και εκρηκτική είναι αυτή η ΔΙΑΣΤΑΣΗ τόσο και πιο βροντερή και απαστράπτουσα είναι και η ηλιθιότητα των πολιτικών…


Όταν οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν ότι ο Δίας, αν θέλει κάποιον να τον καταστρέψει του αφαιρεί πρώτα το λογικό, συνοψίζανε με δεισιδαιμονική μορφή βαθιές ιστορικές παρατηρήσεις.

Όταν ο Γκαίτε μιλάει για το λογικό που γίνεται μωρία (Vernunft wird Unsinn), ξαναβρίσκουμε την ίδια ιδέα ενός απρόσωπου Δία της ιστορικής διαλεκτικής που στερεί από λογική τους ξοφλημένους θεσμούς και καταδικάζει τους υπερασπιστές του σε κάθε αποτυχία και κακοτυχία, σε κάθε δημοκοπική μωρία και βλακεία…

Οι ηθοποιοί αυτού του θεάτρου του ιστορικού δράματος (Πολιτικοί, δημοσιογράφοι και τα ποικίλα προπαγανδιστικά ιερατεία) δεν κάνουν τίποτα άλλο από να δίνουν το χρώμα αυτού του δράματος και κυρίως τη σφραγίδα του παρασιτισμού τους και της χρεοκοπίας τους: Του πολιτικού τους θανάτου…

Σε αυτή τη «σφραγίδα» και τα «χρώματα», των πολιτικά ξοφλημένων, καταγράφονται όλα τα χαρακτηριστικά της βουλητικής ανεπάρκειας, της πολιτικής κενότητας και ασημαντότητας, καθώς και της ηθικής μηδαμινότητας: Η μωρία…

Αυτά τα χαρακτηριστικά της σήψης και αποσύνθεσης έχουν, ΣΗΜΕΡΑ, πάρει αποτρόπαιες και μοχθηρές διαστάσεις.

Στα πράσινα ανδρείκελα καταγράφονται σαν μακάβριες ρυτιδώσεις φρενοβλάβειας.

Αυτές τις ψυχώσεις της πασοκικής παρασιτικής μωρίας τις αντιλαμβάνονται, σήμερα, οι ΠΑΝΤΕΣ. Ιδιαίτερα στα πρόσωπα του ηγετικού πυρήνα των πράσινων ανδρεικέλων, με πιο μακάβριες γκριμάτσες αυτές του Βενιζέλου, του Λοβέρδου, της Διαμαντοπούλου και CIA (Ο ΓΑΠ τείνει να «απαλλαχτεί», λόγω υπερβολικής βλακείας…).

Τα γαλάζια ανδρείκελα είχαν το «προνόμιο» να συγκαλύπτουν, για έναν κόσμο ευκολόπιστο, τη δική τους μωρία μέχρι χθες, με δημαγωγικές παρλαπίπες.

Όταν όμως οι «νταβάδες» (διεθνείς και εγχώριοι), κάτω από το βάρος της κατάρρευσής τους, ΑΦΑΙΡΕΣΑΝ το «χώρο» των δημαγωγικών ελιγμών και από τη ΝΔ, ΤΟΤΕ έλαμψε, ακτινοβολούσα, και η ΜΩΡΙΑ της ΝΔ και ιδιαίτερα του Αντώνη Σαμαρά…

Η συμμετοχή της ΝΔ στην παπαδήμια κυβέρνηση της ευρω-χούντας, ξεγύμνωσε και το κόμμα αυτό από τα φύλλα συκής της ΑΠΑΤΗΣ.

Οι απανωτές και θεαματικές κωλοτούμπες του Αντώνη Σαμαρά τον έριξαν και αυτόν, με πάταγο, στον ΙΔΙΟ «κάλαθο» της ΜΩΡΙΑΣ που «συνωστίζονται» τα ανδρείκελα του ΠΑΣΟΚ…

Κάθε μέρα που περνάει ο Σαμαράς κατρακυλάει όλο πιο πολύ και σε τέτοιο βαθμό που ταυτίζεται πλήρως με τον ΓΑΠ, διεκδικώντας τα πρωτεία της ΜΩΡΙΑΣ…

Αδυνατείς πλέον να ξεχωρίσεις αν ο ΓΑΠ είναι ο Σαμαράς ή ο Σαμαράς είναι ο ΓΑΠ…

Ο Σαμαράς πάει να τρελάνει και τους πιο φανατικούς οπαδούς της ΝΔ, όταν «πυροβολεί» το πρώτο Μνημόνιο σαν κακό και αγωνίζεται υστερικά για το δεύτερο Μνημόνιο και την εφαρμογή του: Το Μνημόνιο του τελεσίδικου θανάτου της Ελλάδας και του λαού της!!!!

«Πυροβολεί» την ιδέα μιας μελλοντικής συγκυβέρνησης με το ΠΑΣΟΚ, όταν ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΑ με το ΠΑΣΟΚ για το τελευταίο «Συμβόλαιο Θανάτου» των τοκογλύφων, εναντίον της Ελλάδας…

Ο Σαμαράς αναπτύσσει το τελικό φίνις για να κόψει το νήμα του πρωταθλητού της ΜΩΡΙΑΣ…

Υ.Γ. Για τον Καρατζαφέρη δεν έχουμε να πούμε τίποτα. Αυτός είναι η γλοιωδέστατη καρικατούρα της βλακείας. Έτσι σαν καρικατούρα, τρέχει πίσω από τους πρωταγωνιστές της βλακείας, είναι απλώς ένας κομπάρσος της ανοησίας και της κακόγουστης δημοκοπίας…

ρεσάλτο 

H κυρά Σαρακοστή

Την πρώτη μέρα μετά το τέλος της Αποκριάς ονομάζουμε Καθαρά Δευτέρα , γιατί από εκείνη την ημέρα σταματά η κατανάλωση κάθε αρτύσιμου φαγητού και αρχίζει η "κάθαρση" σωματικά και ψυχικά , με την νηστεία των 40 ημερών που ονομάζουμε Σαρακοστή.

Σαρακοστή λέμε τις 40 μέρες πριν από την Κυριακή του Πάσχα. Από πολύ παλιά υπάρχει η συνήθεια να νηστεύουμε, για να μιμηθούμε τη νηστεία που έκανε ο Χριστός στην έρημο.

Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα. Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες ενώ αργότερα προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα και ονομάζεται έτσι γιατί περιλαμβάνει ακριβώς σαράντα ημέρες δηλ. από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου.

Μεγάλη ονομάζεται όχι για τη μεγάλη διάρκειά της αλλά για τη σημασία της που γίνεται σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού και αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα.

Επειδή παλιά δεν είχαν τα σημερινά ημερολόγια για να μετρούν το πέρασμα της νηστείας, έφτιαχναν ένα μετρητάρι.

Έπαιρναν δηλαδή ένα χαρτί και ζωγράφιζαν τη Σαρακοστή σαν μια καλόγρια, την κυρά–Σαρακοστή.

Δεν της έβαζαν στόμα γιατί αντιπροσώπευε τη νηστεία.
Τα χέρια της ήταν σταυρωμένα από τις πολλές προσευχές.
Και είχε εφτά πόδια, ένα για κάθε βδομάδα της Σαρακοστής.
Με το ψαλίδι κόβανε την κυρά Σαρακοστή και την κρεμούσαν στον τοίχο.
Κάθε Σάββατο της έκοβαν ένα πόδι.
Το τελευταίο πόδι το κόβανε το Μεγάλο Σάββατο και το βάζανε μέσα σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε πίστευαν πως θα ήταν καλότυχος.

Αλλού την έκαναν και πάνινη την κυρά Σαρακοστή και τη γέμιζαν με πούπουλα.

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά Σαρακοστή ήταν φτιαγμένη από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η ίδια όπως και με την χάρτινη.

Μια παραλλαγή του εθίμου της Κυράς Σαρακοστής είναι φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα.

Η Κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο ήταν διαφορετική. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχαν καρφωμένα εφτά φτερά κότας. Κι εδώ κάθε βδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση. Αυτό το ημερολόγιο το ονόμαζαν «Κουκουρά»

Την κυρά Σαρακοστή
που’ ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας την φτιάχναν
με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.
Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν ένα τη βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.
Την κυρά Σαρακοστή
Όλοι φτιάξτε την μαζί
Με αλεύρι και νερό
Έτοιμη είναι στο λεπτό!
Πόδια πρέπει να έχει εφτά
Τις εβδομάδες να μετρά!
Στόμα δεν έχει! Ξέρεις γιατί;
Κάνει νηστεία αυστηρή
Μέχρι του Πάσχα την Κυριακή

Αυτοί είναι οι στίχοι που απαγγέλλουν γονείς και παιδιά όταν μαζί στην κουζίνα ζυμώνουν και πλάθουν την "Κυρά Σαρακοστή".

Την κυρα-Σαρακοστή τη φτιάχνουμε με αρκετό αλάτι, για να μη χαλάσει μέχρι να περάσουν οι σαράντα εννέα μέρες της νηστείας και γι' αυτό δεν την τρώμε!

Ακόμα κι αν δε νηστεύετε, μπορείτε να φτιάξετε κι εσείς αυτό το μετρητάρι της κυρά-Σαρακοστής, για να μετρήσετε τις βδομάδες ως το Πάσχα. Φτιάξτε το μπισκοτένιο αυτό κουκλάκι μαζί με τα παιδιά σας (ανίψια, βαφτιστήρια, κλπ) και εξηγήστε τους τη σημασία της νηστείας. Παίξτε μαζί τους και διδάξτε τους τις θρησκευτικές μας παραδόσεις.

Εμείς το απόγευμα της τελευταίας Κυριακής της Απόκριας φτιάξαμε με την κόρη μου τη δικιά μας κυρα Σαρακοστή, με αλεύρι, νεράκι και αλάτι. Την ψήσαμε μισή ώρα στον αέρα στους 180 βαθμούς και την κρεμάσαμε για να σπάμε ένα ποδαράκι κάθε Σάββατο.
Καλή Σαρακοστή λοιπόν!











...και επειδή μας περίσσεψε αρκετό ζυμαράκι, φτιάξαμε κι άλλες κυρές, για να δώσουμε στους φίλους μας που θα έρχονταν την Καθαρά Δευτέρα να πετάξουμε χαρταετό...




...αν θέλετε να τη φτιάξετε από χαρτόνι ψάξτε στο γούγλιον και θα βρείτε πολλές ζωγραφιές, όπως:

Νηστεία των Πολυμέσων

Γράφει ο π.Γεώργιος


Οι ακολουθίες της Μεγ. Σαρακοστής μας εισάγουν σε μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα, βοηθώντας μας να επικεντρωθούμε στον εαυτό μας και να κατευθύνουμε τη σκέψη μας στο Θεό. Αυτή την πνευματική κατασταση πρέπει να προσπαθήσουμε να την διατηρήσουμε και όταν εγκαταλείψουμε τον ναό. Ο κύριως εχθρός αυτής της προσπάθειας ειναι τα Μ.Μ.Ε. κυρίως η τηλεόραση, η οποία έχει γίνει ένα πραγματικό είδωλο των σπίτιών όπου τα μέλη της οικογένειας θυσιάζουν τον χρόνο τους και την προσοχή τους. Σκορπίζει τον νου και μας αποσπά από την προσευχή την οποία προσφέρουμε στο Θεό μεταξύ χασμουρητών και τον νου σκορπισμένο…
Νηστεύεις; Κλείσε την τηλεόραση, μείωσε το ‘σερφάρισμα’ στο διαδίκτυο μελέτησε ένα βιβλίο.
Νηστεύεις; Όταν οδηγείς, δεν χρειάζεται να ακούς με τίς ώρες ραδιόφωνο. Προσευχήσου λίγες στιγμές.
Νηστεύεις; Αφησε στην άκρη τίς εφημερίδες με τα ένθετα καί τα περιοδικά, καί αποφάσισε – επιτέλους – να συζητήσεις με τους ανθρώπους πού αγαπάς καί μοιράζεσαι την ίδια στέγη.
Γράφοντας αυτές τις γραμμές θυμήθηκα ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Μεγ. Σαρακοστή» του Σμέμαν :


Πρέπει κανείς να συνειδητοποιήσει ότι είναι αδύνατο να μοιράσουμε τη ζωή μας ανάμεσα στη «χαρμολύπη» της Μεγάλης Σαρακοστής καί στο τελευταίο σήριαλ. Αυτά τα δυο βιώματα είναι ασυμβίβαστα καί το ένα, σίγουρα, θα σκοτώσει το άλλο. Καί είναι πολύ πιθανό, εκτός αν γίνεται μια έντονη προσπάθεια,ότι το τελευταίο σήριαλ έχει πολύ μεγαλύτερες ελπίδες σε βάρος της «χαρμολύπης» — παρά το αντίθετο. Μια πρώτη «συνήθεια» πού προτείνεται είναι να μειωθεί δραστικά ή παρακολούθηση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης στην περίοδο της Σαρσκοστής. Δεν τολμούμε να ελπίζουμε ότι θα υπάρξει μία «γενική» νηστεία, αλλά μόνο ή «ασκητική» ή όποια, όπως ξέρουμε, σημαίνει, πρώτα άπ’ όλα αλλαγή τροφής και μείωση της. φυσικά τίποτε το κακό δεν υπάρχει, λόγου χάρη, στο να συνεχίσει κανείς να παρακολουθεί στο ραδιόφωνο καί στην τηλεόραση ειδήσεις, εκλεκτές σειρές, ενδιαφέροντα καί πνευματικά ή διανοητικά εμπλουτισμένα προγράμματα. Εκείνο πού πρέπει να σταματήσει στην διάρκεια της Σαρακοστής είναι ή πλήρης «παράδοση» στην τηλεόραση — η μετατροπή δηλαδή του ανθρώπου σε «λάχανο» πάνω σε μια πολυθρόνα κολλημένο στην οθόνη πού παθητικά δέχεται ό,τι βγαίνει άπ’ αυτή. Οταν ήμουνα παιδί (ήταν τότε ή προ-τηλεοπτική εποχή) ή μητέρα μου συνήθιζε να κλειδώνει το πιάνο την πρώτη, την τετάρτη καί την έβδομη εβδομάδα της Σαρακοστής. Αυτή η ανάμνηση είναι μέσα μου ζωηρότερη από τις μακρινές ακολουθίες της Σαρακοστής καί ακόμα καί σήμερα όταν παίζει το ραδιόφωνο αυτές τις μέρες με ταράζει σχεδόν όσο καί μια βλαστήμια. Αναφέρω αυτή την προσωπική μου ανάμνηση μόνο σαν μια διευκρίνηση της επίδρασης πού μπορούν να έχουν μερικές εξωτερικές ενέργειες στην ψυχή ενός παιδιού. Καί αυτό πού κρύβεται εδώ δεν είναι ένα απλό απομονωμένο έθιμο ή ένας κανόνας αλλά είναι μια εμπειρία της Σαρακοστής σαν μιας ειδικής χρονικής περιόδου, σαν κάποιου πράγματος πού είναι παρόν όλο το χρόνο καί πού δεν πρέπει να χαθεί, να ακρωτηριαστεί, να καταστραφεί. Εδώ ακόμα, όσον άφορα τη νηστεία, μια απλή απουσία ή αποχή από την τροφή δεν είναι επαρκής, πρέπει να έχει το θετικό της συμπλήρωμα.


Η σιωπή που δημιουργεί ή απουσία του θορύβου του κόσμου, των θορύβων πού παράγονται από τα μέσα της μαζικής επικοινωνίας, πρέπει να γεμίσει με θετικό περιεχόμενο. Αν ή προσευχή είναι ή τροφή για τις ψυχές μας, τροφή, επίσης, θέλει καί το μυαλό μας, γιατί ακριβώς αυτό το διανοητικό μέρος του άνθρωπου είναι πού καταστρέφεται σήμερα από το ασταμάτητο σφυροκόπημα της τηλεόρασης καί του ραδιοφώνου, των έφμερίδων, των εικονογραφημένων εκδόσεων κλπ. Αυτό, λοιπόν, πού προτείνουμε, παράλληλα με την πνευματική προσπάθεια, είναι μια διανοητική, θα λέγαμε, προσπάθεια. Πόσα, αλήθεια,αριστουργήματα, πόσους υπέροχους καρπούς της ανθρώπινης σκέψης, της φαντασίας και της δημιουργικότητας αρνούμαστε στη ζωή μας μόνο και μόνο γιατί μας εϊναι πολύ πιο άνετο, γυρίζοντας στο σπίτι από τη δουλειά παραδομένοι στη σωματική καί διανοητική κόπωση, να πιέσουμε το κουμπί της τηλεόρασης ή να βυθιστούμε στο τέλειο κενό ενός εικονογραφημένου περιοδικού. Άλλα πώς φανταζόμαστε ότι θα μπορούσαμε να προγραμματίσουμε την περίοδο της Σαρακοστής; Ίσως να κάνουμε εναν κατάλογο βιβλίων για διάβασμα; Φυσικά δεν είναι απαραίτητο όλα αυτά τα βιβλία να είναι οπωσδήποτε θρησκευτικά, δεν μπορούν όλοι να γίνουν θεολόγοι. Ομως υπάρχει πολλή «Θεολογία» κρυμμένη σε μερικά λογοτεχνικά αριστουργήματα καί καθετί πού πλουτίζει τη νοημοσύνη μας, κάθε καρπός της αληθινής ανθρώπινης δημιουργίας είναι ευλογημένος από την Εκκλησία καί, όταν χρησιμοποιηθεί κατάλληλα, αποκτάει πνευματική αξία.


πηγή:proskynitis

Πάντα ευκολόπιστος και πάντα προδομένος!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου
        Οι Έλληνες είναι ένας λαός πάντα ευκολόπιστος και πάντα προδομένος. Τράβηξε και τραβάει τα ελέη του Θεού στην μακραίωνη ιστορία του.( Αυτή είναι η μοίρα εκείνων που αγαπούν την αλήθεια) Ο τόπος του εξαγιάστηκε με το αίμα των μαρτύρων που αγωνίστηκαν  για την πίστη και την ελευθερία.
       "Έλληνες αεί παίδες". Έλληνες σοφοί στο νου, φιλόξενοι στην ψυχή και παιδιά στην κακία. "Αν δε γίνετε σαν τα παιδιά (σαν τους Έλληνες) δεν θα εισέλθητε στη βασιλεία του Θεού". Θά   ’λεγε  ο Κύριος στα έθνη που ούτε τη γλώσσα την ελληνική κατανοούν ούτε το Ευαγγέλιο και σ΄ αυτούς που με το φέρσιμό τους δείχνουν ότι ούτε τον εαυτό τους σέβονται ούτε το Θεό φοβούνται.
       O Ιησούς δίδασκε στους Γραμματείς και στους Φαρισαίους, ότι  ο Θεός δεν θέλει θυσίες του τύπου "Πάρε το αίμα αυτουνού εδώ και λυπήσου το δικό μας", ότι ο Θεός είναι πατέρας όλων των ανθρώπων, ενώ αυτοί ζητούσαν να βρουν ευκαιρία να πουν και για τον Ίδιο "πάρε το αίμα αυτουνού εδώ και λυπήσου το δικό μας", όπως κακή ώρα κάνουν τώρα με μας τους Έλληνες βάρβαροι κι απολίτιστοι , που δεν κατάλαβαν τίποτα ακόμα από το Ευαγγέλιο!
      Πες μου ποια γλώσσα μιλάς για να σου πω ποια είναι η ψυχή σου,ποια είναι η ιστορία σου, ποιος είναι ο πολιτισμός σου. "Ήρθε η ώρα να δοξαστεί ο υιός του ανθρώπου". Με αυτά τα λόγια δέχθηκε ο Ιησούς τους Έλληνες που πήγαν να Τον ιδούν. Το αψευδές στόμα του Ιησού βεβαίωσε ότι οι Έλληνες είναι σε θέση να κατανοήσουν και  η ελληνική γλώσσα να μεταδώσει σε όλα τα έθνη, το χαρμόσυνο άγγελμα του Ευαγγελίου, το κρυμμένο από καταβολής κόσμου.
      Αψευδής μαρτυρία ότι τα λόγια του Ιησού έχουν αυτό το νόημα είναι η ελληνική γλώσσα. Δείτε στον Όμηρο ποιο είναι το νόημα της θυσίας. Θυσία στον Όμηρο είναι η αναίμακτη θυσία! Δείτε τη διαφορά ανάμεσα στην αναίμακτη θυσία και στη θυσία του τύπου "πάρε το αίμα αυτουνού και λυπήσου το δικό μας"  ή του τύπου "συμφέρει να χαθεί ένας άνθρωπος ή ένας λαός για να ζήσουν οι άλλοι" ή του τύπου της αιώνιας πάλης των τάξεων ή της γερμανικής ναζιστικής διάκρισης σε καθαρούς και σε ακάθαρτους λαούς.
     "Ωσεί πατήρ προς τέκνα" , με αυτό το πρότυπο ζούσαν οι άρχαίοι πριν το Χριστό, σαν προ Χριστού χριστιανοί και με αυτό το πρότυπο ο ελληνικός λαός σήμερα λέει, πως όποιο δάχτυλο κι αν κάψεις πονάει. Η Κρητική μάνα άναβε τα καντήλια και στους τάφους των Γερμανών στην Κρήτη. Όταν την ρώτησαν γιατί το κάνει, είπε, πως και γι΄ αυτούς κάποιες μάνες κλαίνε! Αυτό, είπε κάποιος Γερμανός, ο οποίος αποδοκιμάζει τον τρόπο που η γερμανική κυβέρνηση φέρεται στην Ελλάδα, "αυτό μόνο στην Ελλάδα μπορεί να συμβεί".

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

 Τεσσαρακοστή ή απλά Σαρακοστή, ονομάζεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία η περίοδος νηστείας διάρκειας σαράντα ημερών. Αν και υπάρχει αντίστοιχη περίοδος νηστείας πριν από τα Χριστούγεννα η οποία ονομάζεται Μικρή Τεσσαρακοστή ή Σαρανταήμερο, με τον όρο Τεσσαρακοστή αναφερόμαστε κυρίως στην νηστεία της περίοδου πριν το Πάσχα που είναι αρχαιότερη και αυστηρότερη και ονομάζεται Μεγάλη Τεσσαρακοστή ή και Αγία Τεσσαρακοστή και η οποία φέτος αρχίζει τη Δευτέρα, 7 Μαρτίου.

Σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, η περίοδος αυτή περιελάμβανε και την Μεγάλη εβδομάδα:

"Ιδού προς το τέλος εφθάσαμεν λοιπόν της Αγίας Τεσσαρακοστής, και της νηστείας διανύσαμε τον πλουν...επειδή εις την μεγάλην ταύτην εβδομάδα εφθάσαμεν τη του Θεού χάριτι". Αυτό επαναλαμβάνει και ο άγιος Νεκτάριος Αιγίνης: "ο χρόνος της κατηχήσεως επερατούτο κατά την Μεγάλην Εβδομάδα της Μεγάλης τεσσαρακοστής".
Σύμφωνα με τον καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας του ΕΚΠΑ, Βλ. Φειδά, υπήρξε μια ποικιλία τάσεων για την πασχάλια νηστεία στην αρχαία εκκλησία η οποία "οφειλόταν αφ' ενός μεν στην ποικιλία των τοπικών παραδόσεων, αφ' ετέρου δε στην τάση επεκτάσεως της νηστείας προς μίμησιν της πολιτείας του Κυρίου". Aπό τις τάσεις αυτές προέκυψε κατά τo τέλος του 3ου αιώνα η προπασχάλια νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής η οποία μαρτυρείται για πρώτη φορά με την ονομασία Τεσσαρακοστή, στις αρχές του 4ου αιώνα στον 5ο κανόνα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου όπου αναφέρεται:
"Αι δε σύνοδοι γινέσθωσαν, μία μεν προ της Τεσσαρακοστής, ίνα πάσης μικροψυχίας αναιρουμένης, το δώρον καθαρόν προσφέρηται τω Θεώ δευτέρα δε..." δηλ. "Οι σύνοδοι να γίνονται μία πριν από τη σαρακοστή, για να προσφέρεται στο Θεό καθαρό το δώρο, αφού εκλείψει κάθε μικροψυχία και η δεύτερη...".
Παρόμοιες αναφορές κάνει και ο ιστορικός Σωκράτης (380-440) ο οποίος μαρτυρεί διχογνωμία για τη διάρκεια της νηστείας: "Οι δε εν Ιλλυριοίς και όλη τη Ελλάδι, και οι εν Αλεξανδρεία, προ εβδομάδων εξ την προ του Πάσχα νηστείαν νηστεύουσι, Τεσσαρακοστήν αυτήν ονομάζοντες. Άλλοι δε παρά τούτους, οι προ επτά της εορτής εβδομάδων της νηστείας αρχόμενοι, και τρεις μόνας πενθημέρους εκ διαλειμμάτων νηστεύοντες, ουδέν ήττον και αυτοί Τεσσαρακοστήν τον χρόνον τούτον καλούσι. Και θαυμάσαι μοι έπεισι, πως ούτοι περί τον αριθμόν των ημερών διαφωνούντες Τεσσαρακοστήν αυτήν ονομάζουσι".

Ο τελικός χρόνος έναρξης-λήξης της νηστείας ορίστηκε κατά τον 5ο αιώνα.

H νηστεία αυτή έχει θεσπιστεί κατά μίμηση της νηστείας του Χριστού στην έρημο όπως και ο αριθμός των σαράντα ημερών σχετίζεται με την χρονική διάρκεια της νηστείας εκείνης (Ματθ. 4,2). Η διάρκεια της νηστείας εκτείνεται από την Καθαρή Δευτέρα ως το Σάββατο του Λαζάρου, μετά το οποίο αρχίζει η Μεγάλη εβδομάδα. Κατά τη νηστεία εντέλλεται η αποχή από κρέας, ψάρι, αυγό και γαλακτοκομικά, εκτός από την Κυριακή των Βαΐων όπου επιτρέπεται το ψάρι, όπως και την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, αν δε συμπέσει με τη Μ. Εβδομάδα.

Με την πάροδο του χρόνου, κάθε πολυήμερη περίοδος νηστείας άρχισε να ονομάζεται Τεσσαρακοστή ή Σαρακοστή (και από την ονομασία αυτή, τα επιτρεπτά προς κατανάλωση τρόφιμα ονομάστηκαν "σαρακοστιανά"). Ο Αναστάσιος ο Σιναΐτης (6ος αι.) αναφέρεται σε τρεις τεσσαρακοστές όπου σε αυτές του Πάσχα (49 ημέρες μαζί με τη Μεγάλη εβδομάδα όπου νηστεύουμε σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού) και των Χριστουγέννων (40 ημέρες) εντάσσει και αυτή των Αγίων Αποστόλων (από την επομένη των Αγίων Πάντων μέχρι την 28η Ιουνίου). Σε αυτές θα πρέπει να προστεθεί και μία ακόμη σημαντική περίοδος νηστείας, αυτή του Δεκαπενταύγουστου (συνολικά 15 μέρες) όπου εορτάζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου.
Το διάστημα μέχρι τη Μεγάλη εβδομάδα
Το διάστημα μέχρι τη Μεγάλη εβδομάδα περιλαμβάνει τις εξής εορτές:
Η πρώτη εβδομάδα της Τεσσαρακοστής λέγεται και Καθαρή, επειδή καθαριζόμαστε εσωτερικά με την προσευχή και τη νηστεία, με την οποία στρέφουμε και το σώμα "στην υπηρεσία της ψυχής".

Η πρώτη Κυριακή της Καθαρής Εβδομάδας λέγεται Κυριακή της Ορθοδοξίας όπου γιορτάζουμε το θρίαμβο της Ορθοδοξίας εναντίον των εχθρών της και την οριστική αναστήλωση των αγίων εικόνων. Η γιορτή αυτή καθιερώθηκε την εποχή της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου Θεοδώρας, το έτος 843, όποτε και αναστηλώθηκαν οι άγιες εικόνες.

Η Δεύτερη Κυριακή των Νηστειών ορίσθηκε εις μνήμη του υπερασπιστή της Ορθοδοξίας αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, που έζησε τον δέκατο τέταρτο αιώνα. Η Εκκλησία προβάλλει το παράδειγμα του αγίου Γρηγορίου προς μίμηση από τους πιστούς.

Η Τρίτη Κυριακή των Νηστειών είναι η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως. Η Εκκλησία προβάλλει προς προσκύνηση τον Τίμιο και ζωοποιό Σταυρό ψάλλοντας τον ύμνο "Τον Σταυρόν Σου προσκυνούμεν, Δέσποτα, και την αγίαν Σου Ανάστασιν υμνούμεν και δοξάζομεν" (όπως και στην εορτή της υψώσεως του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου), υπενθυμίζοντας στους πιστούς ότι πλησιάζει η χαρμόσυνη ημέρα της Αναστάσεως.

Ακολουθεί η Τετάρτη Κυριακή των Νηστειών όπου γιορτάζουμε τη μνήμη του οσίου Ιωάννου (6ος-7ος αι.), του συγγραφέα του περίφημου βιβλίου της Κλίμακος, ένα βιβλίο με πνευματικές διδαχές που γράφτηκε ώστε "ωσάν κάποια κλίμαξ [σκάλα] που θα φθάνη τις πύλες του ουρανού...θα ανεβάζη εκεί σώους και αβλαβείς όσους θέλουν".

Την Πέμπτη της εβδομάδας αυτής και κατά τον Όρθρο, ψάλλεται η ακολουθία του Μεγάλου κατανυκτικού Κανόνα. Πρόκειται για το εκτενές ποίημα του σημαντικού μελωδού της Εκκλησίας, αρχιεπίσκοπου Κρήτης Ανδρέα (7ος αι.), που αποτελείται από 280 τροπάρια. Στο έργο αυτό περιέχεται ολόκληρη η ιστορία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης και μέσω αυτού η Εκκλησία καλεί τον άνθρωπο να μιμηθεί τις αρετές και "όσα δε των φαύλων απόφευγειν".

Κατά την Πέμπτη Κυριακή των Νηστειών τελεί η Εκκλησία τη μνήμη της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.

Κάθε Παρασκευή, από την πρώτη εβδομάδα της Μ. Τεσσαρακοστής ψάλλεται ο Ακάθιστος Ύμνος ή αλλιώς, οι Χαιρετισμοί, μια καθιερωμένη ονομασία για την ακολουθία του Ακάθιστου ύμνου, η οποία προήλθε από τα αλλεπάλληλα "Χαίρε" που περιλαμβάνει. Στο σύνολό του, ο Ακάθιστος ύμνος περιλαμβάνει 24 οίκους (λειτουργικά άσματα που συνήθως ακολουθούν αλφαβητική ακροστιχίδα) οι οποίοι ψάλλονται τμηματικά σε διάρκεια 5 εβδομάδων ως εξής: καταρχάς 4 ακολουθίες, από 6 οίκους την κάθε φορά, κι έπειτα άλλη μία ακολουθία όπου ψάλλεται ολόκληρος ο Ακάθιστος, και με τους 24 οίκους.

Το Σάββατο της Έκτης Εβδομάδας της Μ. Τεσσαρακοστής τελείται η μνήμη της αναστάσεως του φίλου του Χριστού Λαζάρου, τον οποίο ο Κύριος ήγειρεν εκ νεκρών λέγοντας δεύρο έξω (Ιωάν. 11,43).
Την επομένη, Έκτη Κυριακή της Μ. Τεσσαρακοστής, γιορτάζεται η Κυριακή των Βαΐων, προς ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Ιησού στα Ιεροσόλυμα. 


To πνευματικό νόημα της Σαρακοστής *
Πώς θα μπορούσε η Μεγάλη Σαρακοστή να έχει όχι μια απλή επιφανειακή, αλλά μια αληθινή επίδραση στην ύπαρξή μας; Πώς είναι δυνατόν να εφαρμόσουμε στη ζωή μας τη διδασκαλία της Εκκλησίας σχετικά με τη Μεγάλη Σαρακοστή όπως μας μεταδίδεται κυρίως μέσα από τη λατρεία αυτής της περιόδου; Τούτη η ζωή είναι πολύ διαφορετική από τη ζωή των ανθρώπων εκείνων που ζούσαν τον καιρό που γράφονταν αυτοί οι ύμνοι και οι Ακολουθίες και συντάσσονταν οι κανόνες και τα τυπικά. Ζούσε τότε κανείς σε μια σχετικά μικρή και βασικά αγροτική κοινωνία, μέσα σ' ένα οργανωμένο ορθόδοξο κόσμο και η Εκκλησία διαμόρφωνε το γενικό ρυθμό της ζωής του. Τώρα όμως ζούμε σε τεράστια αστικά κέντρα, σε τεχνοκρατούμενες κοινωνίες, πληθωρικές στα θρησκευτικά «πιστεύω» τους με εκκοσμικευμένες απόψεις για τον κόσμο, και μέσα σ' αυτές εμείς οι ορθόδοξοι αποτελούμε μια ασήμαντη μειονότητα.

Η Μεγάλη Σαρακοστή δεν είναι πια «αισθητή», όπως ήταν παλιά στην Ελλάδα ή στην Ρωσία, ας πούμε. Η ερώτησή μας λοιπόν είναι πολύ ουσιαστική: πώς μπορούμε εμείς -πέρα από το να κάνουμε μια ή δυο «συμβατικές» αλλαγές στην καθημερινή ζωή μας - να τηρήσουμε τή Σαρακοστή; Είναι φανερό, λόγου χάρη, ότι για τους πιο πολλούς από τους πιστούς το να παρακολουθούν καθημερινά τις Ακολουθίες αυτής της περιόδου είναι πέρα από κάθε συζήτηση. Εξακολουθούν, φυσικά να εκκλησιάζονται την Κυριακή, αλλά, όπως έχουμε πει, τις Κυριακές της Σαρακοστής η Θεία Λειτουργία, τουλάχιστον εξωτερικά, δεν αντανακλά κάτι από τη Μεγάλη Σαρακοστή και έτσι δεν μπορεί κανείς να έχει ούτε καν την αίσθηση του λατρευτικού τυπικού της Σαρακοστής, δεδομένου μάλιστα ότι η λατρεία είναι το μόνο μέσο που μας μεταφέρει στο πνεύμα της Σαρακοστής. Και εφ' όσον η Σαρακοστή με κανένα τρόπο δεν χρωματίζει τον πολιτισμό στον οποίο ανήκουμε, δεν είναι ν' απορεί κανείς που αρνητικά καταλαβαίνουμε τη Σαρακοστή, δηλαδή, σαν μια περίοδο στην οποία απαγορεύονται μερικά πράγματα, όπως το κρέας, τα λίπη, οι χοροί και οι διασκεδάσεις.

Η συνηθισμένη ερώτηση: «τι προσπαθείς να στερηθείς τούτη τη Σαρακοστή;» συνοψίζει τέλεια την αρνητική προσέγγιση της Σαρακοστής. Σαν θετική προσέγγιση, θεωρείται η αντίληψη ότι η Σαρακοστή είναι ο καιρός για την πραγματοποίηση της ετήσιας «υποχρέωσης» της Εξομολόγησης και της θείας Κοινωνίας («... και όχι αργότερα από την Κυριακή των Βαΐων...» έγραφε ένα φυλλαδιάκι μιας ενορίας). Και αφού εκπληρωθεί αυτή η υποχρέωση τότε το υπόλοιπο της Σαρακοστής φαίνεται να χάνει όλα τα θετικά νοήματα.Έτσι είναι φανερό ότι έχει αναπτυχθεί μια, μάλλον βαθιά, διαφωνία ανάμεσα στο πνεύμα ή τη «θεωρία» της Σαρακοστής, που προσπαθούμε να σκιαγραφήσουμε με βάση τη λατρεία, και στην κοινή και συνηθισμένη αντίληψη που επικρατεί και υποστηρίζεται όχι μόνο από τους λαϊκούς αλλά ακόμα και από τους ίδιους τους κληρικούς. Γιατί είναι πάντοτε πολύ πιο εύκολο να περιορίσεις κάτι πνευματικό μέσα σε κάτι τυπικό παρά ν' αναζητήσεις το πνευματικό μέσα στο τυπικό.

Μπορούμε να πούμε, χωρίς καμιά υπερβολή, ότι αν και η Μεγάλη Σαρακοστή "τηρείται" ακόμα, όμως έχει χάσει την επίδρασή της στη ζωή μας, σταμάτησε να είναι το λουτρό της μετανοίας και της ανανέωσης που είχε σαν σκοπό της, σύμφωνα με τη λειτουργική καί πνευματική διδασκαλία της Εκκλησίας. Αλλά τότε, μπορούμε άραγε να ξαναβρούμε και να ξανακάνουμε τη Μεγάλη Σαρακοστή μια πνευματική δύναμη για την καθημερινή πραγματικότητα της ύπαρξής μας; Η απάντηση σ' αυτή την ερώτηση εξαρτάται πρώτα πρώτα - θα έλεγα και μοναδικά - από το αν επιθυμούμε να πάρουμε στα σοβαρά τη Μεγάλη Σαρακοστή ή όχι. Όσο και αν είναι νέες ή διαφορετικές οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούμε σήμερα, όσο και αν είναι πραγματικές οι δυσκολίες και τα εμπόδια που υψώνονται από το σύγχρονο κόσμο μας, τίποτε απ' αυτό δεν αποτελεί αμετάκλητο εμπόδιο, τίποτε δεν κάνει τη Μεγάλη Σαρακοστή «αδύνατη».

Η πραγματική αιτία για την οποία βαθμιαία χάνουμε την επίδραση της Σαρακοστής στη ζωή μας βρίσκεται βαθύτερα. Είναι η δική μας συνειδητή ή ασυνείδητη μείωση της θρησκείας σε ένα επιπόλαιο τυπικισμό και συμβολισμό, πράγμα που αποτελεί ακριβώς το ξεστράτισμα και μετριάζει τη σοβαρότητα των απαιτήσεων της θρησκείας από τη ζωή μας, την αίτηση για δέσμευση και προσπάθεια. Αυτή η μείωση, θα πρέπει να προσθέσουμε, είναι, κατά κάποιο τρόπο, ιδιόμορφη στην Ορθοδοξία. Οι χριστιανοί της Δύσης, Καθολικοί ή Προτεστάντες, όταν αντιμετωπίζουν αυτό που εκείνοι θεωρούν «αδύνατον» αλλάζουν την ίδια τη θρησκεία, την «προσαρμόζουν» στις νέες συνθήκες έτσι ώστε να την κάνουν «εφαρμόσιμη». Πρόσφατα, λόγου χάρη, είδαμε τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία πρώτα να ελαττώνει τη νηστεία στο κατώτατο όριο και ύστερα να την ξεφορτώνεται τελείως.

Με σωστή και δικαιολογημένη αγανάκτηση, καταγγέλλουμε μια τέτοια «προσαρμογή» σαν προδοσία της χριστιανικής παράδοσης και σαν περιορισμό στο ελάχιστο της χριστιανικής πίστης. Και πραγματικά, η αλήθεια και η δόξα της Ορθοδοξίας είναι ότι δεν «προσαρμόζεται» και δεν συμβιβάζεται με τις χαμηλότερες επιδιώξεις και δεν κάνει το Χριστιανισμό «εύκολο». Αυτό είναι η δόξα για την Ορθοδοξία αλλά φυσικά, όχι για μας, τους ορθόδοξους. Δεν είναι σήμερα, ούτε και χθες, αλλά πολύ παλιότερα που βρήκαμε ένα τρόπο να συμφιλιώνουμε τις απόλυτες απαιτήσεις της Εκκλησίας με την ανθρώπινη αδυναμία μας" και αυτό δεν γίνεται μόνο με «απώλεια του προσώπου» αλλά και με πρόσθετες αφορμές για αυτοδικαίωση και ήσυχη συνείδηση.

Ο τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η εκπλήρωση αυτών των απαιτήσεων συμβατικά, και ο συμβολικός τυπικισμός που διαποτίζει σήμερα όλη τη θρησκευτική μας ζωή. Έτσι, λόγου χάρη, δε θα σκεπτόμασταν ποτέ να αναθεωρήσουμε τη Λειτουργία μας και τους μοναστικούς κανονισμούς της -Θεός φυλάξοι!- θα συνεχίζαμε όμως να ονομάζουμε την Ακολουθία της μιας ώρας «ολονύκτια αγρυπνία» και υπερήφανα θα εξηγούσαμε ότι αυτή είναι η ίδια Ακολουθία που έκαναν οι μοναχοί στη Λαύρα του Αγίου Σάββα τον 9ο αιώνα! Σε σχέση με τη Μεγ. Σαρακοστή, αντί να κάνουμε ουσιαστικές ερωτήσεις -«τι είναι νηστεία; ή «τι είναι Σαρακοστή»;- εμείς ικανοποιούμαστε με τα σύμβολά της. Στα εκκλησιαστικά περιοδικά και φυλλάδια εμφανίζονται συνταγές για «ένα υπέροχο νηστήσιμο πιάτο»!

Μπορεί ακόμα η ενορία και να συγκεντρώσει μερικά πάρα πάνω χρήματα οργανώνοντας ένα καλοδιαφημισμένο «σαρακοστιανό γεύμα». Είναι τόσα πολλά εκείνα που στις εκκλησίες μας εξηγούνται συμβολικά σαν ενδιαφέροντα, πολύχρωμα και διασκεδαστικά έθιμα και παραδόσεις, σαν κάτι δηλαδή που μας δένει όχι τόσο πολύ με τον Θεό και με μια νέα ζωή «εν Αυτώ», όσο με το παρελθόν και τις συνήθειες των προγόνων μας, ώστε γίνεται όλο και περισσότερο δύσκολο να διακρίνουμε πίσω απ' αυτά τα λαϊκά έθιμα τη σοβαρότητα της θρησκείας σε όλη της την έκταση. Θέλω να τονίσω ότι δεν υπάρχει τίποτε το άσχημο στα διάφορα έθιμα. Όταν αυτά πρωτοεμφανίστηκαν ήταν τα μέσα με τα οποία η κοινωνία μπορούσε να δείξει ότι έπαιρνε στα σοβαρά τη θρησκεία. Τότε τα έθιμα δεν ήταν σύμβολα, αλλά η ίδια η ζωή. Αυτό που συνέβηκε πάντως ήταν το ότι καθώς άλλαξε η ζωή και έπαψε λίγο λίγο η θρησκεία να τη διαμορφώνει στην ολότητά της, λίγα από τα έθιμα διασώθηκαν σαν σύμβολα ενός τρόπου ζωής που δεν υπήρχε πια. Και αυτό που διασώθηκε ήταν εκείνο που, αφ' ενός είναι έντονα ζωντανό και αφ' ετέρου είναι λιγότερο δύσκολο.

Ο πνευματικός κίνδυνος εδώ είναι ότι σιγά σιγά αρχίζει κανείς να καταλαβαίνει τη θρησκεία σαν ένα σύστημα από σύμβολα και έθιμα μάλλον, παρά να ερμηνεύει όλα αυτά σαν μια πρόκληση για πνευματική ανανέωση και προσπάθεια. Μεγαλύτερη είναι η προσπάθεια που γίνεται για να προετοιμάζονται νηστίσιμα φαγητά ή για το πασχαλινό τραπέζι, παρά για τη νηστεία και τη συμμετοχή στην πνευματική πραγματικότητα του Πάσχα. Αυτό σημαίνει ότι, όσο τα έθιμα και οι παραδόσεις δεν συνδεθούν και πάλι με τη γενική θρησκευτική αντίληψη από την οποία προέρχονται, όσο δηλαδή δεν παίρνουμε στα σοβαρά τα σύμβολα, η Εκκλησία θα παραμένει χωρισμένη από τη ζωή και δεν θα την επηρεάζει καθόλου. Αντί να παριστάνουμε με σύμβολα την «πλούσια κληρονομιά» μας καιρός είναι ν' αρχίσουμε να την ενσωματώνουμε στην καθημερινή ζωή μας. Το να πάρουμε λοιπόν στα σοβαρά τη Μεγάλη Σαρακοστή σημαίνει ότι θα τη θεωρούμε, πρώτα απ' όλα με την πιο βαθιά έννοια, μια πνευματική πρόκληση που απαιτεί αντίδραση, απόφαση, πρόγραμμα και συνεχή προσπάθεια. Kαι ακριβώς για το λόγο αυτό, όπως ξέρουμε, θεσπίστηκαν από την Εκκλησία οι εβδομάδες προετοιμασίας για τη Μεγάλη Σαρακοστή.

Η περίοδος αυτή είναι καιρός για δράση, για απόφαση, για προγραμματισμό. Και ο καλύτερος και ευκολότερος τρόπος είναι ν' ακολουθήσουμε την καθοδήγηση της Εκκλησίας που είναι η μελέτη και ο στοχασμός πάνω στα πέντε ευαγγελικά θέματα που μας προσφέρονται τις πέντε Κυριακές της περιόδου πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Τα θέματα αυτά είναι: η διακαής επιθυμία (Ζακχαίος), η ταπείνωση (Τελώνης και φαρισαίος), επιστροφή από την εξορία (Άσωτος), η κρίση (Κυριακή της Απόκρεω) και η συγχωρητικότητα (Κυριακή της Τυροφάγου). Αυτές οι ευαγγελικές περικοπές δεν διαβάζονται μόνο και μόνο για ν' ακουστούν στην Εκκλησία" σκοπός είναι να τις «πάρω μαζί μου στο σπίτι» και να στοχαστώ πάνω σ' αυτές σχετίζοντάς τις μάλιστα με τη ζωή μου, την οικογενειακή μου κατάσταση, τις επαγγελματικές υποχρεώσεις μου, το ενδιαφέρον μου για τα υλικά πράγματα, τις σχέσεις μου με τους συγκεκριμένους ανθρώπους με τους οποίους ζω. Αν σ' αυτή την προσπάθεια περισυλλογής προσθέσει κανείς και την προσευχή αυτής της περιόδου: «της μετανοίας άνοιξόν μοι πύλαις ζωοδότα...» και τον ψαλμό 136 «επί των ποταμών της Βαβυλώνος εκεί εκαθήσαμεν...» μπορεί να καταλάβουμε τι σημαίνει να «νιώθεις ότι είσαι με την Εκκλησία», και πώς μπορεί μια λειτουργική περίοδος να χρωματίσει τη καθημερινή ζωή. Επίσης είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να διαβάσει κανείς κάποιο θρησκευτικό βιβλίο. Ο σκοπός δε αυτού του διαβάσματος δεν είναι μόνο ν' αυξήσουμε τις θρησκευτικές γνώσεις μας" είναι βασικά να καθαρίσουμε το μυαλό μας απ' όλα όσα συνήθως το πλημμυρίζουν. Είναι πραγματικά απίστευτο πόσο στο μυαλό μας συνωστίζονται όλων των ειδών οι έννοιες, τα ενδιαφέροντα, οι αγωνίες και οι εντυπώσεις και πόσο ελάχιστο έλεγχο ασκούμε πάνω σ' όλα αυτά. Διαβάζοντας ένα θρησκευτικό βιβλίο συγκεντρώνουμε την προσοχή μας σε κάτι εντελώς διαφορετικό από το συνηθισμένο περιεχόμενο των σκέψεών μας" δημιουργείται έτσι μια άλλη διανοητική και πνευματική ατμόσφαιρα. Όλα αυτά, φυσικά, δεν είναι «συνταγές», ίσως να υπάρχουν άλλοι τρόποι για να προετοιμαστεί κανείς για τη Σαρακοστή. Το βασικό σημείο είναι ότι, στη διάρκεια αυτής της περιόδου βλέπουμε τη Μεγάλη Σαρακοστή σαν να βρίσκεται σε κάποια απόσταση, σαν κάτι δηλαδή που ακόμα έρχεται και που μας το στέλνει ο ίδιος ο Θεός σαν ευκαιρία για αλλαγή, για ανανέωση, για εμβάθυνση, και ότι παίρνουμε αυτή την επερχόμενη ευκαιρία πολύ στα σοβαρά. Έτσι, όταν την Κυριακή της Συγγνώμης αφήνουμε το σπίτι μας και πάμε στον Εσπερινό, μπορεί να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε δικά μας - έστω και για λίγο - τα λόγια από το Μεγάλο Προκείμενο που ανοίγει τη Μεγάλη Σαρακοστή: Mη αποστρέψης το πρόσωπόν σου από του παιδός σου, ότι θλίβομαι...
(* Από το βιβλίο «Μεγάλη Σαρακοστή», του π. Αλεξάνδρου Σμέμαν, εκδ. Ακρίτας)

Eπανασύσταση σχέσεων κοινωνίας

Tου Χρηστου Γιανναρα

Mου ζητήθηκαν, με διαυγή καλοπιστία, εξηγήσεις: τι μπορεί να σημαίνει αυτό που έγραφα σε προηγούμενη επιφυλλίδα. Πως αν το πρώτο ζητούμενο σήμερα είναι να ξαναπιστέψει ο Eλληνας στον εαυτόν του, δηλαδή στη δυναμική της ελληνικής συλλογικότητας, τότε χρειαζόμαστε πρωτίστως όχι ιδιοφυή πρωθυπουργό, αλλά αυθεντικό αρχιεπίσκοπο. Eγραφα συγκεκριμένα: «Aν το πρώτο είναι να ξαναβρεί η ελληνική κοινωνία εφαλτήριο για καινούργιο πατριωτικό άλμα, τότε χρειαζόμαστε εκκλησιαστικό μπροστάρη ανιχνευτή. Nα μας δείξει τη μετάβαση από τα ιδεολογήματα στην ερωτική εμπειρία, από τα εκσυγχρονιστικά «δήθεν» στην πίστη - εμπιστοσύνη. Δεν έχουμε πολιτικούς, επειδή δεν έχουμε μπροστάρηδες στην πίστη, ηγέτες εκκλησιαστικού ρεαλισμού, όχι θρησκειοποιημένων ιδεολογημάτων. Mε θρησκευτικές παπαρδέλες και ωφελιμιστικό ακτιβισμό δεν ανασταίνονται νεκρές κοινωνίες». Tι σημαίνουν αυτά στην πράξη: Σημαίνουν ότι ο Eλληνας είναι Eλληνας (όταν υπάρχει το είδος), επειδή στους ιστορικούς εθισμούς του και επομένως στη νοο-τροπία του δεν προέχει η σύμβαση (το «κοινωνικό συμβόλαιο»), προέχει η εμπιστοσύνη, η πίστη. Kαι η πίστη - εμπιστοσύνη προϋποθέτει προσωπικές σχέσεις, κοινωνία σχέσεων. Δηλαδή προϋποθέτει την «πόλιν» ή τη μικρή κοινότητα, τον «έπαινο του δήμου, τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα εύγε». Oχι το απρόσωπο κράτος και τον φόβο του χωροφύλακα ή του μπαμπούλα «Θεού». H Eλλάδα σήμερα είναι νεκρή, δίχως αντανακλαστικά ετερότητας, διότι είναι μόνο κράτος με θεσμικά καταργημένη την κοινότητα. O Eλληνας δεν έχει πια καμιά απολύτως αίσθηση του «ανήκειν», του «μετέχειν», αίσθηση κοινωνίας Πιθηκίζοντας πρότυπα άσχετα με τις ανάγκες του, έφτιαξε κράτος συγκεντρωτικό, με μεγαλουπόλεις ακοινώνητου βίου, εκπίπτοντας σε τριτοκοσμική καθυστέρηση, υπανάπτυξη και φαυλότητα. Πρόσφατα, με δύο διαδοχικά εν ψυχρώ εγκλήματα, τον «Kαποδίστρια» και τον «Kαλλικράτη», εξαλείφθηκε και θεσμικά – επίσημα η μικρού μεγέθους κοινότητα, χάρη στην οποία επέζησε ιστορικά ο Eλληνισμός τρεις χιλιάδες χρόνια. Tο τελευταίο ίχνος κοινότητας, λαϊκού σώματος με σχέσεις πίστης - εμπιστοσύνης και με άξονα συνοχής το «ιερό», είναι ακόμα στην Eλλάδα η ενορία. Aλλοτριωμένη, παραμορφωμένη, με χαμένο κατά κανόνα τον εκκλησιαστικό χαρακτήρα της και μεταποιημένη σε τέμενος, κάτι σαν υποκατάστημα του IKA «διά την ικανοποίησην των θρησκευτικών αναγκών του λαού» όμως σώζεται ακόμα ως λαϊκή σύναξη και δυνάμει σώμα. H τραγωδία είναι ότι δεν υπήρξε ώς τώρα αρχιεπίσκοπος στο ελλαδικό κράτος με επίγνωση της αγεφύρωτης αντίθεσης Eκκλησίας και θρησκείας – ατομοκεντρική η θρησκεία, αυθυπερβατική (κοινωνούμενη, ερωτική) η ύπαρξη του εκκλησιαστικού ανθρώπου. Στο πλαίσιο του μεταπρατικά εκδυτικισμένου ελλαδικού κράτους, το εκκλησιαστικό γεγονός έχει ριζικά αλλοτριωθεί σε ατομοκεντρική θρησκευτικότητα. H πίστη εκλαμβάνεται σαν ατομική αγκίστρωση σε πεποιθήσεις και ιδεολογήματα, σε παραδοχές άσχετες με την εμπειρική τους επαλήθευση, «ορθοδοξία» σημαίνει εγωκεντρική θωράκιση με αξιωματικά «ορθές» βεβαιότητες. Eτσι το κήρυγμα εκφυλίζεται σε ιδεολογική προπαγάνδα ή σε ηθικιστικό ωφελιμισμό, παπαρδέλες ψυχολογικού ευσεβισμού και βασανιστικού νομικισμού. Aυτή την ώρα που ο Eλληνισμός καταρρέει σαν οργανωμένη συλλογικότητα, μόνο ένας εκκλησιαστικός μπροστάρης, ένας αρχιεπίσκοπος, θα μπορούσε ίσως και να ανατρέψει τους όρους της κατάρρευσης. Aν μιλούσε εκείνη την «άλλη» γλώσσα, την ακαταμάχητη, που είναι η σιωπή της αποκαλυπτικής πράξης. Πράξη εκκλησιαστική δεν είναι τα συσσίτια σε συνεργασία με τα σούπερ μάρκετ, αυτό είναι σύμπραξη με τη λογική της κατάρρευσης, τη λογική του ατελέσφορου IKA, τον Mολώχ της χρησιμοθηρίας που οδήγησε στην κατάρρευση. Aκαταμάχητη είναι η γλώσσα της πίστης - εμπιστοσύνης που γεννιέται μόνο από το άθλημα της μετοχής.σε σχέσεις κοινωνίας της ζωής, σε εκκλησιαστική ενορία. Kαι ένας εκκλησιαστικός μπροστάρης θα μπορούσε σιωπηρά, χωρίς ιδεολογικές ρητορείες, να ξαναχαρίσει στην Eλλάδα ενορίες: Mεθοδικά, με καθημερινή προσωπική παρουσία, να σαρώσει από τις εκκλησιές την αλλοτρίωση, δηλαδή ότι υπηρετεί τον ατομικό εντυπωσιασμό, την ψυχολογική υποβολή, την ακοινώνητη «έξαρση»: τερατώδεις μεγαφωνίες, θρησκευτικές χαλκομανίες που έχουν υποκαταστήσει τις εκκλησιαστιακές Eικόνες, κανταδόρικες τετραφωνίες, νεοπλουτίστικους αφόρητου κιτς πολυέλαιους και μανουάλια, φωτισμούς «νέον», φτηνιάρικο καρεκλομάνι αντί για το σοφό στασίδι. Mόνο αν υπάρξουν πυρήνες εξόδου από τη λογική της κατάρρευσης, έμπρακτης εξόδου, μπορεί να σαρκωθεί ελπίδα. Oσο μιλάμε τη γλώσσα της ιδεολογίας, των στατιστικών αναλύσεων και της ατέλειωτης ποικιλότητας των απόψεων για ανάκαμψη, τη γλώσσα του ακτιβισμού συσσιτίων και αλτρουιστικών «πρωτοβουλιών», παίζουμε στο γήπεδο της παρακμιακής κατρακύλας. H «άλλη» γλώσσα, που μπορεί να γεννήσει κοινωνική συνοχή και ανιδιοτέλεια, τη χαρά του «μετέχειν» και «ανήκειν», είναι η γλώσσα της Eικόνας που ιδρύει σχέση, της δραματουργίας που μυεί στο άρρητο, είναι το άναμμα του κεριού - άφωνη προσευχή, το μέλος που συγκροτεί ενότητα αλληλοστηριχτική. Στο πλαίσιο ενός ξεσηκωμού για παλινόρθωση της ενορίας – κοινότητας θα ενταχθεί οπωσδήποτε και μιας άλλης γλώσσας κατήχηση: Oχι πια ηθικιστική ωφελιμολογία και νοησιαρχικά ιδεολογήματα, αλλά μαθήματα σε κάθε ναό εξοικείωσης με την ιλιγγιώδη ποίηση της εκλλησιαστικής λατρείας, μαθήματα γλώσσας που να αναχαιτίσουν τη μεθοδευμένη αποκοπή του Eλληνα από τη γλωσσική του συνέχεια, από τις πηγές της πολιτισμικής του αυτοσυνειδησίας. Eνας αρχιεπίσκοπος εκκλησιαστικός μπροστάρης – όχι «θρησκευτικός ηγέτης», αγιατολάχ ή παπίσκος. Που θα γνοιαστεί επιτέλους τους ορφανεμένους από επίσκοπο πρεσβυτέρους της Eκκλησίας, θα τους αποκαταστήσει σε συνεργάτες, θα πάψει να τους λογαριάζει «ιερείς» της «επικρατούσας θρησκείας» και να αρμέγει βάναυσα τα παπαδικά τους «τυχερά». Aνάκαμψη της ελληνικής κοινωνίας θα προέλθει μόνο με επανασύσταση των προϋποθέσεων ζωτικής κοινωνικής συνοχής, εμπειρικής ψηλάφησης «νοήματος» της ύπαρξης και της συνύπαρξης.

Εγκύκλιος του Μητροπολίτη Πάφου γιά τή διενέργεια ἐράνου ὑπέρ τῶν δεινοπαθούντων στήν Ἑλλάδα

Τέκνα ἐν Κυρίω ἀγαπητά, 

Εἶναι σ’ὅλους γνωστή ἡ τραγική κατάσταση στήν ὁποία περιῆλθε τόν τελευταῖο καιρό ἡ Ἑλλάδα, ἡ μητέρα πατρίδα μας. Κλαίει καί συνταράσσεται ἡ ψυχή μᾶς παρακολουθώντας τό δράμα τῶν ἀδελφῶν μας, τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ: Τήν φτώχεια, τή δυστυχία, τήν ἀπόγνωση. Θίγεται καί ἡ ἐθνική μας ἀξιοπρέπεια παρακολουθώντας τό διασυρμό τῆς Ἑλλάδος σ’ὅλο τόν κόσμο. Μακράν ἀπό τήν ἐπίρριψη εὐθυνῶν, σέ δικούς μας, ἤ ξένους, καί χωρίς κριτική διάθεση γιά τά αἴτια πού ὁδήγησαν σ’αὐτή τήν πρωτοφανῆ κρίση, ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι δέν μποροῦμε νά παραμείνουμε ἀπαθεῖς θεατές τοῦ δράματος πού ἐξελίσσεται δίπλα μας καί βιώνεται ἀπό τούς ἀδελφούς μας. Ἄν τό Χριστιανικό μας καθῆκον ἐπιβάλλει τή συμπαράσταση σέ κάθε ἄνθρωπο πού ἔχει ἀνάγκη, ἀνεξάρτητα φυλῆς, ἤ καταγωγῆς, τό καθῆκον τοῦτο γίνεται πιό ἐπιτακτικό ὅταν ἀναφέρεται σέ ὁμοεθνεῖς, ὁμόγλωσσους καί ὁμόθρησκους συνανθρώπους μας. Γι’αὐτό ἀπευθυνόμαστε σήμερα πρός ὅλο τό εὐσεβές πλήρωμα τῆς Μητροπολιτικῆς μας περιφέρειας καί παρακαλοῦμε ὅπως συνεισφέρουμε γενναιόδωρα ὅλοι, ὄχι μόνο ἀπό τό περίσσευμά μας, ἀλλά καί ἀπό τό ὑστέρημά μας γιά ἀνακούφιση τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Γιά τό σκοπό αὐτό θά περιαχθεῖ σήμερα δίσκος, τό προϊόν του ὁποίου, ἀπό ὅλες τίς ἐνορίες καί τίς κοινότητες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πάφου, μαζί μέ τήν ἴδια τήν εἰσφορά τῆς Μητροπόλεως θά ἀποσταλεῖ στήν Ἑλλάδα. Ὅσοι ἐπιθυμοῦν μποροῦν καί ἀτομικά νά συνεισφέρουν, ἔναντι ἀποδείξεως, γιά τόν ἴδιο σκοπό, στήν Ἱερά Μητρόπολη Πάφου, ἤ στήν Ἐπισκοπή Ἀρσινόης, μέχρι καί τό Σάββατο 3 Μαρτίου 2012. Ἐπίσης ἀπό αὔριο Δευτέρα μέχρι καί τό Σάββατο 3 Μαρτίου θά γίνονται δεκτά στήν αἴθουσα τῆς ἐνορίας τῶν Ἀποστόλων Βαρνάβα καί Παύλου κλινοσκεπάσματα (κουβέρτες καί σεντόνια, καινούργια, ἤ σέ πολύ καλή κατάσταση), ἤ ξηρή τροφή (κονσέρβες, μακαρόνια, ὄσπρια). Συστήνουμε, πάντως, ὅπως ἀντί νά ἀγορασθοῦν ἀπό τήν Κύπρο τρόφιμα καί κλινοσκεπάσματα γιά ἀποστολή, νά προσφερθοῦν χρήματα γιά νά ἀγορασθοῦν αὐτά ἀπό τήν Ἑλλάδα, ὅπου εἶναι καί πιό φθηνά ἀλλά καί θά ἀποφευχθοῦν τά μεταφορικά.

Μερικοί, ἴσως, νά διερωτῶνται ὡς πρός τήν ἀποτελεσματικότητα τῆς δικῆς μας μικρῆς συνεισφορᾶς γιά ἐπίλυση τῆς μεγάλης κρίσης τῆς Ἑλλάδος. Τήν ἀπάντηση ἔδωσε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ὅταν ζήτησε ἐπίμονα ἀπό τούς Ἀποστόλους νά προσφέρουν τά ἀποθέματά τους γιά χορτασμό τῶν πεντακισχιλίων στήν ἔρημο, παρόλο πού θά μποροῦσε ἀπό τό μηδέν νά δημιουργήσει τρόφιμα. Πέντε ψωμιά καί δύο ψάρια ἦταν μηδαμινή ποσότητα γιά χορτασμό τόσων ἀνθρώπων. Ἔδωσαν, ὅμως, οἱ Ἀπόστολοι ὅ,τι εἶχαν, ἔκαναν ὅ,τι μποροῦσαν ἀπό τήν πλευρά τους, ἐξασκώντας τήν ἐλεημοσύνη καί ἐκδηλώνοντας τά φιλάνθρωπα αἰσθήματά τους, καί ἀπ’ἐκεῖ καί πέρα ἦταν κάτι πού ἀφοροῦσε τόν Θεό. Τό ἴδιο καί τώρα. Προσφέρουμε ὅ,τι μποροῦμε καί ὁ Θεός θά εὐλογήσει τήν προσφορά μας.

Ἄς μή ξεχνοῦμε ὅτι ἕνας ἀπό τούς σκοπούς τῆς νηστείας, στήν ὁποία ἀπό αὔριο, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ εἰσερχόμαστε, εἶναι ἡ ἐξοικονόμηση χρημάτων, λόγω τῆς χρήσης ἁπλούστερων καί φθηνότερων τροφῶν, γιά ἐξάσκηση τῆς ἐλεημοσύνης καί τῆς βοήθειας πρός ὅσους ἔχουν ἀνάγκη.

Ἐπικαλούμενοι τήν χάριν καί εὐλογίαν τοῦ ἐν Τριάδι προσκυνουμένου Θεοῦ ἠμῶν πρός ὅλους, καί εὐχόμενοι «Καλό Στάδιο πνευματικῶν ἀγώνων», σᾶς καλοῦμε καί πάλιν νά ἐπιδείξετε τά γενναιόδωρα Χριστιανικά σας αἰσθήματα πρός τούς ἀδελφούς μας τῆς Ἑλλάδος πού δεινοπαθοῦν.

Μετ’εὐχῶν,

Ὁ Πάφου Γεώργιος

Ι.Μ Πάφου

Κυριακή τῆς Τυρινῆς

Γράφει: Ἄρχ. Ἰωήλ Κωνστάνταρος.  

(Μάτθ. Στ΄ 14-21)

Δέ χρειάζεται νά διαθέτει κανείς «ὑψηλές θεολογικές γνώσεις» γιά νά κατανοήσει ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας, δήλ. τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἐκτός τῶν ἄλλων, εἶναι καί ἀσκητική!

Ἡ Ὀρθόδοξη ζωή ἐκφράζεται καί μέ τήν ἀγωνιστική καί ἀσκητική διάθεση τοῦ πιστοῦ.

Μία ἁπλή ματιά ἄν ρίξουμε στά ἱερά συναξάρια, ἀμέσως θά διαπιστώσει τοῦ λόγου τό ἀληθές. Καί ἀκριβῶς ἐπειδή ἔτσι ἔχουν τά πράγματα, γι’ αὐτό καί ἡ περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς πού ἀνοίγεται ἀπό αὔριο μπροστά μας, μᾶς δίνει τήν δυνατότητα (ὅταν βεβαίως ὑπάρχουν οἱ προϋποθέσεις) νά ξεκινήσουμε λίγο περισσότερο τήν εὐλογημένη ἄσκηση.

Φυσικά, ὁλόκληρο τό ἔτος, γιά τόν συνειδητό πιστό εἶναι περίοδος πνευματικῶν ἀγώνων. Ὅμως, ἡ Μ. Τεσσαρακοστή, τόσο μέ τίς μοναδικές της ἀκολουθίες, ὅσο καί μέ τήν νηστεία καί γενικῶς τίς πνευματικές εὐκαιρίες, μᾶς δίνει τήν...

δυνατότητα νά πολεμήσουμε πάθη καί ἀδυναμίες, προσελκύοντας περισσότερο τήν χάρη τοῦ Θεοῦ!

Ὅπως ὅμως τό σῶμα γιά νά ζεῖ καί νά κινεῖται χρειάζεται νά ὑπάρχει ἡ ψυχή, εἰδάλλως καταντᾶ πτῶμα, ἔτσι ἀκριβῶς καί ἡ ἄσκηση καί ἰδίως ἡ νηστεία, ἀπαιτεῖ ὁρισμένες προϋποθέσεις. Ἀπαιτεῖ νά ὑπάρχει αὐτό τό πνεῦμα τῆς νηστείας πού εἶναι ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ παραδοχή τῶν ἀδυναμιῶν μας. Ἀπαιτεῖ μέ μία λέξη τήν ταπείνωση, ὥστε νά μή καταντᾶ ἡ ὅλη προσπάθεια ἕνας ξερός τύπος, μέ ἀρνητικά τελικῶς ἀποτελέσματα τόσο γιά τόν ἴδιο τόν πιστό, ὅσο καί γιά τό περιβάλλον τοῦ γενικώτερα. Καί ὁμολογουμένως, στήν Εὐαγγελική περικοπή πού μελετοῦμε, μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ ἴδιος ὁ ἀγωνοθέτης, ὁ ἴδιος δήλ. ὁ Κύριος τήν οὐσία τῆς ὅλης ἀσκήσεως.

Πρῶτα ἄπ’ ὅλα, θέτει τήν προϋπόθεση τῆς συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτημάτων μας. Τήν προϋπόθεση πού δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τό νά συγχωροῦμε μέ ὅλη μας τήν καρδιά τά σφάλματα τῶν ἀδελφῶν μας. Κατόπιν μᾶς ἐξηγεῖ τό πῶς πρέπει νά γίνεται ἡ νηστεία. Δήλ. ὄχι μέ ὑποκριτική καί θεατρική διάθεση, γιά νά μᾶς ἐγκωμιάζουν οἱ ἄνθρωποι. Τοῦτο ἐάν γίνεται, ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα, ὁ νηστεύων νά χάνει παντελῶς τόν μισθό του. Ἡ νηστεία, φυσικά, πρέπει νά γίνεται, ἀλλά νά συνοδεύεται μέ τήν χαρούμενη διάθεση καί κυρίως νά τό γνωρίζει ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος καί τελικῶς βραβεύει τήν ὅλη διάθεση καί προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου. Καί ἐπειδή ὑφίσταται ὁ κίνδυνος, μέσα στήν περίοδο τῆς Σαρακοστῆς, ὁ ἐχθρός νά ὑποκλέψει τό νοῦ τοῦ ἀγωνιστῆ καί νά τόν κολλήσει στό χρῆμα καί στήν ὕλη, γι’ αὐτό καί μᾶς ἐφιστᾶ τήν προσοχή, ὥστε, ναί μέν θά ἐργαζόμαστε, διότι ἔτσι πρέπει, ὅμως εἶναι ἀνάγκη νά εἴμαστε πολύ προσεκτικοί γιά νά μή γίνει ὁ πλουτισμός τοῦ χρήματος ἡ μεγάλη ἀγωνία τῆς καρδιᾶς μας καί ὁ τελικός σκοπός τῆς ζωῆς μας. Θησαυρός μοναδικός ὅπου θά πρέπει νά βρίσκεται ἡ καρδιά μας καί ἡ ὅλη ἐπιθυμία μας, εἶναι ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ καί τελικῶς, αὐτός ὁ οὐρανός!

Ἁπλά ἴσως φαίνονται καί ἀκούγονται τά ἀποκαλυπτικά αὐτά λόγια του Χριστοῦ. Νά ὅμως φίλοι μου, πού αὐτά τά «ἁπλά» τίς περισσότερες φορές, στήν πράξη, ἀποδεικνύονται ὡς τά δυσκολοτέρα.

Βεβαίως, γιά τόν πιστό πού ἔχει διάθεση γιά χριστιανική ζωή, μέ τήν χάρη τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὅλα γίνονται εὔκολα. Ὁ συγκλονιστικός λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τούς Φιλιππησίους «πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμούντι μέ Χριστῷ» (Φιλιπ. Δ’ 13), δήλ. τά πάντα κατορθώνω μέ τήν δύναμη, πού μου δίνει ἡ κοινωνία καί ἡ σχέση μου μέ τόν Χριστό, ἀποδεικνύεται στίς τάξεις τῶν πιστῶν ὡς μία καταπληκτική βιωματική πραγματικότητα. Ἀντιθέτως, γιά τόν ἄνθρωπο πού δέν δείχνει τήν ἀγαθή διάθεση (διότι αὐτή ἡ διάθεση ἐπιτέλους ἀνήκει προσωπικά στόν ἄνθρωπο, ὅλα τ’ ἄλλα εἶναι τοῦ Θεοῦ), καί τά πλέον εὔκολα, τοῦ φαίνονται ἀκατόρθωτα. Ὅταν λοιπόν ὑπάρχει ἡ θέληση καί ἡ διάθεση, τότε ξεκινᾶ καί ὁ εὐλογημένος ἀγώνας. Καί ναί μέν ὁ πιστός θά ἀντιμετωπίσει μύρια ἐμπόδια. Θά αἰσθανθεῖ ἴσως κάποιες στιγμές ὅτι ἡ κακία τοῦ κόσμου πάει νά τόν παρασύρει. Παλεύει ὁ ἀγωνιστής Χριστιανός μέ τό φοβερό θηρίο τοῦ ἐγωισμοῦ καί μέ τήν ἴδια τήν σάρκα πού ἀντιστρατεύεται τό πνεῦμα. «Ἡ γάρ σάρξ ἐπιθυμεῖ κατά τοῦ πνεύματος, τό δέ πνεῦμα κατά τῆς σαρκός. Ταῦτα δέ ἀντίκειται ἀλλήλοις, ἴνα μή ἅ ἄν θέλητε ταῦτα ποιῆτε»(Γαλάτας Ἐ’ 17) δήλ. Ἡ διεφθαρμένη σαρκική φύση ἐπιθυμεῖ βεβαίως ἀντιθέτως πρός τό Πνεῦμα, καί τό Πνεῦμα ἀντιθέτως πρός τή διεφθαμένη σαρκική φύση. Αὐτά δέ ἀντιμάχονται τό ἕνα τό ἄλλο, γιά νά μήν κάνετε αὐτά τά ὁποία θέλετε (τονίζει καί πάλι ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, Πάυλος).  Κάποιες ἀκόμα φορές, ὅλος αὐτός ὁ συνασπισμός τοῦ κακοῦ, γίνεται ἀφορμή νά χάνεται ἀπό τήν καρδιά τό κέφι τῶν ἰδανικῶν καί ὁ ἐνθουσιασμός γιά τήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα. Φαίνεται ἴσως ὅτι ἔρχονται οἱ στιγμές πού ὁ πονηρός θέλει νά κυριαρχήσει. Ὅμως, ἐδῶ εἶναι πού χρειάζεται ἡ καρτερία καί ἡ ἐμμονή. Ἐδῶ ἐπιβάλλεται νά γνωρίζουμε ὅτι ὁ Θεός δέν ἐπιτρέπει ποτέ νά πειραστοῦμε περισσότερο τῶν δυνάμεών μας. Διασαλπίζει ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων τό Πνεῦμα τό Ἅγιον διά τοῦ Ἄπ. Παύλου καί μᾶς δίνει θάρρος καί μᾶς τονώνει: «πειρασμός ὑμᾶς οὐκ εἴληφεν εἰ μή ἀνθρώπινος. Πιστός δέ ὁ Θεός, ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθε, ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῶ καί τήν ἔκβασιν τοῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκεῖν»!(Ἅ’ Κόρ. Ἰ’13). Δήλ. Δέν σᾶς ἔχει καταλάβει δοκιμασία, παρά μόνο ἀνάλογη πρός τίς ἀνθρώπινες δυνάμεις. Ὁ δέ Θεός εἶναι εὔσπλαγχνος καί δέν θά σᾶς ἀφήσει νά δοκιμασθεῖτε παραπάνω ἀπό τίς δυνάμεις σας, ἀλλά μαζί μέ τή δοκιμασία θά δώσει καί τή διέξοδο, ὥστε νά μπορεῖτε νά ὑποφέρετε.

Ναί, ἀδελφοί μου. Ἀγώνας καί μάλιστα σκληρός. Γί΄αὐτό ἄλλωστε καί αὐτή ἡ περίοδος ὀνομάζεται καί «στάδιον πνευματικοῦ ἀγῶνος». Ὅμως, δέν ἐγκαταλείπουμε τήν προσπάθεια καί προπαντῶς δέν ἀπελπιζόμαστε. Δέν ἀπελπιζόμαστε καί οὔτε βεβαίως συμβιβαζόμαστε, ὄχι διότι ἐλπίζουμε στίς μικρές δικές μας προσπάθειες «οὐ γάρ ἐπί τῷ τόξω μου ἐλπιῶ, καί ἡ ρομφαία μου οὐ σώσει μέ»(Ψάλμ. ΜΓ΄ 7), ἀλλά κυρίως διότι ἐπάνω ἀπό τόν προσωπικό μας ἀγώνα, ζητοῦμε καί μᾶς δίνεται ἡ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Μᾶς παραστέκει καί μᾶς ἐνισχύει. Αὐτός ὁ Κύριος Ἰησοῦς εἶναι πού διακήρυξε τήν μεγάλη ἀλήθεια: «χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν»(Ἰωάννου ΙΕ΄5). Καί τελικῶς συνειδητοποιοῦμε ὅτι Αὐτός εἶναι πού προσθέτει τή δύναμη καί φέρει τή νίκη. Ἐμεῖς ἁπλῶς τοῦ λέμε τό ναί, κάνοντας βεβαίως ὅ,τι εἶναι δυνατόν νά γίνεται ἀπό ἐμᾶς τούς ἴδιους. Γνωρίζουμε δέ, ὅτι σέ διαφορετική περίπτωση, ἐάν δήλ. δέν ἀγωνιστοῦμε, δέν παρεμβαίνει ὁ Θεός. Ἀνάγκη λοιπόν νά ἐμπιστευθοῦμε τήν ἀδυναμία μας στήν παντοδυναμία του. Νά καταφύγουμε στό ἔλεος καί στή χάρη του. Νά προσεγγίσουμε τά ἄχραντα μυστήρια μέ διάθεση εἰλικρινῆ καί μέ πόθο διαρκοῦς ἐπικοινωνίας μέ τόν Χριστό. Πάντοτε ἑνωμένοι μαζί του. Νά Χριστοποιηθοῦμε! Καί ὅταν γίνεται αὐτό, τότε αἰσθανόμαστε τήν ἀξία τῆς ἀσκήσεως καί τότε γευόμαστε ἔστω καί στό ἐλάχιστο τίς μοναδικές στιγμές πού λαχταροῦσαν οἱ θεῖοι πατέρες μας, βιώνοντας τή νηστεία, τήν ἀγρυπνία καί τήν προσευχή, ἀλλά συνάμα καί τό θάρρος τῶν μαρτύρων καί ὁμολογητῶν! Αὐτός ὁ ἀγώνας γιά τήν ἐν Χριστῷ ζωή ἀποτελεῖ καί τόν σκοπό τῆς ζωῆς μας.

Εἰλικρίνεια λοιπόν, ἀγαθή διάθεση, καί διακριτική ἄσκηση (μέ τήν ἄδεια τοῦ πνευματικοῦ μας), καί κυρίως ἱερός ἐνθουσιασμός, εἶναι αὐτά τά στοιχεῖα πού νοηματοδοτοῦν τόν ἀγώνα τῆς ταπεινώσεως μέσα στό στάδιο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, ἀλλά καί σέ ὅλη μας τή ζωή.

Ἀγώνας λοιπόν. Ἀγώνας καί πάντα μπροστά. Ἀγώνας καί πάντα ψηλά!

Καί ἄς γνωρίζεις ἀδελφέ μου ὅτι, ὅταν ἁπλώνεις τά χέρια σου νά πιάσεις τ’ ἄστρα, μπορεῖ βέβαια νά μή τά φτάσεις, μά εἶναι σίγουρο πώς δέν θά καταλήξεις νά κρατᾶς μία χούφτα λάσπη.

Ἀμήν.