Οδυσσέας Ανδρούτσος , ο θρύλος της Γραβιάς

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η πραγματική μορφή του Οδυσσέα Ανδρούτσου αποτυπωμένη σε λιθογραφία ξένου φιλέλληνα περιηγητή, ο οποίος τον ζωγράφισε με φόντο τα βουνά της Ελλάδας και αρχαίους κίονες, προκειμένου να καταδείξει τη σχέση του ήρωα με την αρχαία Ελληνική Παιδεία.




















Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, πίστεψε στη δύναμη και την αξία του Αθανασίου Διάκου και τον έκανε πρωτοπαλήκαρο του. (Αθήνα, Πολεμικό Μουσείο).

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:Παναγιώτης Ζωγράφος, Η μάχη στο Χάνι της Γραβιάς.
Υδατογραφία σε χαρτόνι 49x61,5 εκ.
Αθήνα, Πολεμικό Μουσείο.
© Πολεμικό Μουσείο, Αθήνα.

Γραβιά 8 Μαίου. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 120 άντρες μάχεται στην Γραβιά ενάντια σε 8000 άντρες του Ομέρ ΒρυώνηΠασσά

«Χάνι με λέγαν της Γραβιάς

για χαν’ μ’ είχαν χτίσει

μα ο γιος τ’ Αντρούτσου

μ’εκανε της δόξας ρημοκκλήσι»

Κωστής Παλαμάς

Προτομή του Οδυσσέα Ανδρούτσου στο Πεδίο του Άρεως, στην Αθήνα.



























































ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η σπηλια του Ανδρουτσου στο Δήμο Τιθορέας κοντά στο χωριό Βελίτσα.













ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η σπηλιά όπου είχε το στρατηγείο του ο Οδ. Ανδρούτσος







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Λίγο πιο πέρα από το Φαράγγι Καχαλά βρίσκεται η Σπηλιά του Ανδρούτσου. Την ταυτόχρονη τραχύτητα αλλά και γλυκύτητα του εδάφους της περιοχής εκμεταλλεύτηκε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος και έστησε εδώ το στρατηγείο του, στην ξακουστή σπηλιά του όταν τον καταδίωκαν οι εχθροί του. Σήμερα η σπηλιά είναι ορατή στον επισκέπτη.






Στην Ακρόπολη ο Ανδρούτσος σιδηροδέσμιος φυλακώθηκη στην Κούλια και δεσμοφύλακά του έβαλαν τον εχθρό του Παπακώστα.












ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Τα Προπύλαια, ο Ναός της Απτέρου Νίκης και ο Φράγκικος Πύργος, απ’ όπου έρριξαν τον Οδυσσέα Ανδρούτσο σε λιθογραφία της εποχής (Du Moncel).











ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : «Οδυσσεύς Ανδρούτσος: Δολοφονημένος απ’ τα πάθη, απ’ το κράτος, από τον συναγωνιστή του στην Ακρόπολη των Αθηνών. Προδομένος και στραγγαλισμένος. Λίγη συγνώμη θα εχάριζε πάλι στην Ελλάδα τον χορευτή της Γραβιάς».

Κείμενο γραμμένο σε ανδριάντα του Οδυσσέα Ανδρούτσου που στήθηκε στις 29 Μαΐου του 1888 με εντολή του βασιλέα Γεωργίου του Α΄.










ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Επιστολη του Ανδρούτσου.






































ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ζωγραφικές απεικονίσεις της Ακροπόλεως την περίοδο της Τουρκοκρατίας, με τα τούρκικα σπίτια επάνω στον βράχο (1801-1805 μ.Χ.)

























ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :Γκούρας

Βασιλικά 25 Αυγούστου Γκούρας και Ανδρούτσος με 800 άντρες καταστρέφει τον τουρκικό στρατό(4.000) τουBehrem πασσά

Η Μάχη της Γραβιάς

Μετά την ήττα των Ελλήνων στην Αλαμάνα (23 Απριλίου 1821), άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για τους Τούρκους πασάδες Ομέρ Βρυώνη και Κιοσέ Μεχμέτ προς την Ανατολική Στερεά και την Πελοπόννησο. Ο μαρτυρικός θάνατος του Αθανάσιου Διάκου είχε αφήσει χωρίς ικανό αρχηγό τους εξεγερμένους ραγιάδες. Ο φόβος κυρίευσε τα ήδη επαναστατημένα κέντρα (Λιβαδιά, Σάλωνα και Αττική), όπου είχε χυθεί αίμα ντόπιων Τούρκων. Όλοι ανέμεναν να ξεσπάσει η χωρίς οίκτο οργή των δύο πασάδων. Η Επανάσταση κινδύνευε σοβαρά ένα μήνα μετά την εκδήλωσή της και σώθηκε χάρη στις στρατιωτικές ικανότητες του Οδυσσέα Ανδρούτσου και τους κακούς υπολογισμούς του Ομέρ Βρυώνη.

Ο ελληνικής καταγωγής αλβανός πασάς, αντί να προελάσει προς τις καταπτοημένες περιοχές της Ανατολικής Στερεάς και να διεκπεραιωθεί το ταχύτερο δυνατό στην Πελοπόννησο, έκρινε ότι έπρεπε να ενισχύσει τις δυνάμεις του, προτού περάσει τον Ισθμό. Θεώρησε ότι με το να προσεταιριστεί του Έλληνες οπλαρχηγούς, τους οποίους γνώριζε από την Αυλή του Αλή Πασά, θα προκαλούσε την παράλυση των Πελοποννησίων ανταρτών. Με αυτή τη λογική είχε προτείνει και στον Αθανάσιο Διάκο να ενταχθεί στις δυνάμεις του, αλλά αυτός είχε αρνηθεί. Ο Ομέρ Βρυώνης δεν είχε αντιληφθεί την έκταση και την έννοια του ελληνικού ξεσηκωμού. Πίστευε ότι επρόκειτο για μια απλή ανταρσία, που θα ήταν εύκολο να κατασταλεί και όχι για τον ξεσηκωμό ενός ολοκλήρου έθνους, που διεκδικούσε την ελευθερία και την αυτοδιάθεσή του.

Την εποχή εκείνη βρισκόταν στην Ανατολική Στερεά ο τρομερός και φοβερός Οδυσσέας Ανδρούτσος, παλιός αρματολός της περιοχής, ο οποίος είχε πέσει σε δυσμένεια του σουλτάνου, ως άνθρωπος του Αλή Πασά. Από το 1818 ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας και ένθερμος υποστηρικτής του Αγώνα. Ο Ομέρ Βρυώνης βρήκε μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να τον προσεταιρισθεί, επειδή γνώριζε πολύ καλά τις στρατιωτικές του ικανότητες. Του έγραψε μια επιστολή ως παλιός φίλος και του ζήτησε τη σύμπραξή του κατά των ελλήνων ανταρτών, με πλήθος υποσχέσεων και δόλωμα την οπλαρχηγία ολοκλήρου της Ανατολικής Στερεάς. Του πρότεινε, μάλιστα, να συναντηθούν στη Γραβιά και συγκεκριμένα σε ένα μικρό πλινθόκτιστο χάνι. Ο Ανδρούτσος απεδέχθη την πρόσκληση κι έσπευσε στην περιοχή με άλλο σκοπό κατά νου.

Αμέσως συγκάλεσε πολεμικό συμβούλιο στο Χάνι της Γραβιάς, με τη συμμετοχή των οπλαρχηγών Δυοβουνιώτη και Πανουργιά. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Ομέρ Βρυώνης θα κατήρχετο στην Πελοπόννησο, όχι δια του Ισθμού, αλλά δια του Γαλαξειδίου. Διαφώνησαν, όμως, ως προς το σχέδιο αντιμετώπισής του. Ο Ανδρούτσος πρότεινε να δώσουν τη μάχη στο Χάνι, ενώ οι Δυοβουνιώτης και Πανουργιάς το έκριναν ακατάλληλο, επειδή ήταν πλινθόκτιστο και ευρίσκετο σε ανοικτό πεδίο. Εν τω μεταξύ, ο Ομέρ Βρυώνης με 9.000 άνδρες πλησίαζε στη Γραβιά και είχε πληροφορηθεί την παρουσία του Ανδρούτσου στο χάνι με μικρή δύναμη. Δεν ανησύχησε, όμως, πιστεύοντας ότι ο Ανδρούτσος θα έκανε αποδεκτή την πρότασή του.

Σε μια δεύτερη σύσκεψη των ελλήνων οπλαρχηγών, που δεν είχαν στη διάθεσή τους πάνω από 1200 άνδρες, λύθηκε η διαφωνία τους. Αποφάσισαν ο μεν Δυοβουνιώτης με τον Πανουργιά να πιάσουν τις γύρω περιοχές, ο δε Ανδρούτσος να χτυπήσει τον εχθρό από το χάνι σε μια οπωσδήποτε παράτολμη ενέργεια. Μαζί του βρέθηκαν 117 άνδρες, που μετέτρεψαν το πλινθόκτιστο κτίριο σε οχυρό με πρόχειρα έργα.

Το πρωί της 8ης Μαΐου 1821, ο Ομέρ Βρυώνης με τον στρατό του πλησίασε σε απόσταση βολής από το χάνι και αμέσως δέχτηκε καταιγισμό πυρών. Κατάλαβε ότι ο παλιός του φίλος δεν πήγε εκεί με φιλικούς σκοπούς, αλλά για να τον πολεμήσει. Πρώτα διέταξε να γίνει επίθεση κατά των ανδρών του Δυοβουνιώτη και του Πανουργιά, τους οποίους διασκόρπισε στα γύρω βουνά, όπως και στη Μάχη της Αλαμάνας. Στη συνέχεια, επικεντρώθηκε στο Χάνι και τον Ανδρούτσο.

Έκανε μια απόπειρα να τον μεταπείσει, στέλνοντας ένα δερβίση ως αγγελιοφόρο. Η αποστολή του ιερωμένου είχε τον λόγο της. Ο Ομέρ Βρυώνης γνώριζε ότι ο Ανδρούτσος ήταν Μουσουλμάνος Μπεκταξής. Ο δερβίσης προχώρησε έφιππος προς το Χάνι, αλλά ξαφνικά δέχθηκε μια σφαίρα στο μέτωπο κι έπεσε άπνους. Οι Οθωμανοί επιτέθηκαν κατά κύματα στο Χάνι. Ο Ανδρούτσος και οι άνδρες του κρατούσαν γερά. Ο Ομέρ Βρυώνης εξεμάνη με την ανικανότητα των αξιωματικών του και διέταξε και νέα επίθεση κατά το μεσημέρι. Και αυτή απέτυχε.

Τις πρώτες ώρες του δειλινού διέταξε κατάπαυση του πυρός, συνειδητοποιώντας ότι είχε διαπράξει ένα ακόμη λάθος. Από υπερβολική εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και υποτιμώντας την ανδρεία των Ελλήνων είχε εκστρατεύσει χωρίς πυροβολικό. Αποφάσισε να αποσύρει προσωρινά τις δυνάμεις του και να διατάξει να του φέρουν κανόνια από τη Λαμία. Ήταν αποφασισμένος το πρωί της επόμενης ημέρας να ισοπεδώσει το Χάνι, με τους αυθάδεις υπερασπιστές του. Την κίνηση αυτή του Ομέρ Βρυώνη μάντεψε ο Ανδρούτσος και γύρω στις δύο τα ξημερώματα της 9ης Μαΐου επεχείρησε με τους 110 άνδρες του ηρωική έξοδο. Οι έξι είχαν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια της ολοήμερης μάχης. Αιφνιδίασαν τις τουρκικές φρουρές που είχαν περικυκλώσει το Χάνι και χάθηκαν μέσα στα σπαρτά.

Η Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς στοίχισε στον Ομέρ Βρυώνη πάνω από 300 νεκρούς και 200 τραυματίες Κυρίως, όμως, προκάλεσε κλονισμό στο ηθικό του στρατού του και τον δικό του δισταγμό για το αν έπρεπε να συνεχίσει την εκστρατεία του. Για λίγο καιρό, τουλάχιστον, ένας σοβαρός κίνδυνος για την Πελοπόννησο εξέλιπε. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αναγνωρίσθηκε απ' όλους ως αναμφισβήτητος ηγέτης της Ανατολικής Στερεάς.

Το «όραμα» να γίνει η Ελλάδα Σιγκαπούρη...

Tου Χρηστου Γιανναρα

O πολιτικός λόγος, στην ιστορική διαδρομή του ελλαδικού εθνικού κρατιδίου, είχε πάντοτε στοιχεία πατριωτισμού: Αναφορές στην Ιστορία, στην αδιάκοπη συνέχεια του Ελληνισμού, στον πολιτισμό που αυτός γέννησε, σε άθλους συλλογικούς, σε ονόματα σοφών και ηρώων. Ηταν αυτονόητος ο πατριωτικός χαρακτήρας του πολιτικού λόγου, δεν ξεχώριζαν οι «συντηρητικοί» από τους «προοδευτικούς» ως προς αυτό το γνώρισμα.
Εξάλλου το ίδιο συνέβαινε (και συμβαίνει) σε όλα τα «πεφωτισμένα και λελαμπρυσμένα της Εσπερίας έθνη» – με εξαίρεση μειονότητες παγιδευμένων στον ψυχαναγκασμό του μαρξιστικού διεθνισμού. Οι κοινωνίες που υιοθέτησαν τις αρχές του Διαφωτισμού για τη συγκρότηση έθνους - κράτους, διατηρούν στον πολιτικό λόγο, αυτονόητα, εμφατικές αναφορές στην εθνική τους ιδιαιτερότητα. Δεν είναι μόνο ορθολογική προϋπόθεση λειτουργικής συνοχής της συλλογικότητας, είναι και βασική ψυχολογική ανάγκη του ανθρώπου η βιωματική αίσθηση λώρου καταγωγής και συνέχειας η συνείδηση ριζών.
Το αυτονόητο πατριωτικό στοιχείο του πολιτικού λόγου στην Ελλάδα εξέλιπε το 1974. Το πολιτικό σύστημα βάλθηκε να αποποιηθεί οπωσδήποτε το παρελθον της χώρας, ιστορία, προγόνους, πολιτισμική ετερότητα, αν ήταν δυνατόν και τη γλώσσα των Ελλήνων. Μέθυσε με το όραμα να γίνει η Ελλάδα η Σιγκαπούρη της Μεσογείου: Κράτος - αγορά με διεθνοποιημένους όρους οργάνωσης και διαβίωσης, πειθήνιο στις οποιεσδήποτε απαιτήσεις του οποιουδήποτε αρκεί να αποφέρουν πλούτο, αφού όραμα μοναδικό, κοινωνικό και πολιτικό, ήταν η μεγιστοποίηση της καταναλωτικής ευχέρειας όλων.
Ορατή αφορμή της παθιασμένης επιλογής του τριτοκοσμικού μοντέλου στάθηκε η εφτάχρονη δικτατορία των συνταγματαρχών: Ταύτισε στις συνειδήσεις τον πατριωτισμό (γλώσσα, ιστορία, αίσθηση πατρίδας, αίσθηση του ιερού) με τον εθνικισμό στην πιο αποκρουστική και γελοία μορφή του. Το πώς συντελέσθηκε αυτή η ταύτιση, αξίζει εξειδικευμένη έρευνα.
Το αποτέλεσμα πάντως ήταν ότι μια ασήμαντη κοινωνική μειονότητα, των ψυχαναγκαστικών του μαρξιστικού διεθνισμού, κολλέγιασε με την επαρχιώτικη μειονεξία των απογόνων του κοραϊκού εκστασιασμού για τη Δύση. Και ο αφελληνισμός του Νεοέλληνα έγινε κατηγορική προστακτική, κυρίαρχη εξουσιαστική ιδεολογία, ταυτίστηκε με τον «εκσυγχρονισμό», την «πρόοδο» της χώρας.
Ο συνασπισμός της «Αριστεράς» και της «προόδου» κυβέρνησε (κυριολεκτικά) τη χώρα μετά το 1974 και την κυβερνάει, με όποιο κόμμα κι αν φέρνει στη βιτρίνα της εξουσίας ο λαός. Η ιδεολογία του συνασπισμού Μαρξιστών και Κοραϊκών, η ηθική του, οι πολιτικές πρακτικές του είναι ένας συνεπέστατος μηδενισμός: επιδίωξη καταναλωτικής ευωχίας, έστω και με εξωφρενικό, εγκληματικό υπερδανεισμό, εγωκεντρική απληστία, παγιωμένη κοινή συνείδηση ότι «όλα επιτρέπονται». Μεταπηδάμε από κόμμα σε κόμμα μόνο για να παραμένουμε στη δημοσιότητα, καταληστεύουμε το κοινωνικό χρήμα από χρυσαμειβόμενα κομματικά μετερίζια στον κρατικό μηχανισμό. Ομως, στον «κοινωνικό στίβο» των καφενείων του Κολωνακίου αναδειχνόμαστε όλοι «αριστεροί». Και συναποφασίζουμε διακομματικά, ποιον από την παρέα θα εκθειάσουμε ως υποψήφιο δήμαρχο, ποια στήριξη θα προσφέρουμε (ομόφωνα) στην αγωνιστική πρωτοπορία των επιτελών του υπουργείου Παιδείας για να επιτευχθεί με συνέπεια ο αφελληνισμός της ελλαδικής νεολαίας.
Αντίλογοι και διαμαρτυρίες ξεμυτίζουν, αλλά καταγγέλλουν την κομματική βιτρίνα, όχι το διακομματικό διευθυντήριο στο παρασκήνιο, όχι τον μηδενισμό. Και εξουδετερώνονται άνετα οι διαμαρτυρίες με τη ρετσινιά του «εθνικιστή», του σχεδόν ακροδεξιού, του περίπου φασίστα. Ανετα, αφού δεν υπάρχει αντιπρόταση στον μηδενισμό, ο πατριωτισμός έσβησε μέσα στη χλεύη για τη γελοιοποίησή του από τη δικτατορία. Αντιπρόταση δεν υπάρχει: όλοι οι μπροστάρηδες του τόπου, πρόεδροι Δημοκρατίας, πρωθυπουργοί, κομματικοί αρχηγοί, αρχιεπίσκοποι μιλάνε τη γλώσσα των οικονομικών προτεραιοτήτων και της χρηστικής ωφελιμοθηρίας, γλώσσα του Ιστορικού Υλισμού. Μιλάνε τη γλώσσα που θέλει την Ελλάδα Σιγκαπούρη, αφελληνισμένο Ελλαδιστάν.
Ισως όσοι αρνούνται τον μηδενισμό της μεταπολίτευσης, να είναι οι περισσότεροι. Αλλά μένουν παγιδευμένοι στα παραπλανητικά επιφαινόμενα: ελπίζουν ακόμα στο ΠΑΣΟΚ, στον ανελλήνιστο λόγο της παρακμιακής μικρόνοιας, στη Ν.Δ. που συνεχώς αυτοεξευτελίζεται, γιατί δεν ξέρει να μετανοήσει. Δεν υποψιάζονται ότι το καρκίνωμα, που γέννησε τη χρεοκοπία και το «μνημόνιο», είναι ο μηδενισμός των αφελληνισμένων, αραχτός στα «σικάτα» στέκια. Οτι το πρόβλημά μας είναι να ξαναδώσουμε «νόημα» στον πατριωτισμό.
Ο εθνικισμός είναι συμφορά, γιατί ψευτίζει και διαστρέφει τον πατριωτισμό, τον αλλοτριώνει σε ιδεολογία. Δεν πρόκειται πια για βιωμένη οικειότητα πατρίδας, δεσμούς καταγωγής και συνέχειας, αισθητές σχέσεις μετοχής σε διαχρονικά αυτονόητα. Ο εθνικισμός αναπληρώνει τη βιωματική εμπειρία με ναρκισσιστικές ψυχολογικές εγκυστώσεις, που τις εμφανίζει σαν πεποιθήσεις, και μάλιστα εξαναγκαστές κατά πάντων. Επιστρατεύει προπαγανδιστική χρήση της Ιστορίας, ντοπάρισμα με επιθυμητές ψευδαισθήσεις. Καυχήσεις, κούφια έπαρση, απαιτήσεις να εισπράττει ο εγωκεντρισμός προνομίες και τον κοινό θαυμασμό για κατορθώματα άλλων, των προγόνων.
Ο πατριωτισμός, το ακριβώς αντίθετο: Κοινωνικό (κοινωνίας) γεγονός, άθλημα μετοχής, δηλαδή αυθυπέρβασης. Μετοχή και ανάληψη ευθύνης για τη διαχείριση επιτευγμάτων σοφίας και αρετής που μεταβιβάζονται μόνο εμπειρικά: με το γάλα της μάνας, την «υποταγή στη γλώσσα» (Σολωμός). Κριτήριο για να ξεχωρίζουμε τον αυθεντικό πατριωτισμό από την εθνικιστική καπηλεία, είναι το ίδιο, ένα και μοναδικό, που βεβαιώνει πάντοτε την ποιότητα: η ανιδιοτέλεια.
Οι χοντροκοπιές της δικτατορίας ίσως βοήθησαν να διακρίνουμε ότι ο πατριωτισμός του πολιτικού λόγου, η ελληνικότητά του, ακόμα και στις κορυφαίες κάποτε περιπτώσεις του Τρικούπη, του Βενιζέλου, του Παπαναστασίου, του Μεταξά, μάλλον απηχούσε έναν κομψό και ειλικρινή, αλλά σαφώς μεταπρατικό εθνικισμό – έβλεπε την Ελλάδα με τα ματογυάλια της Δύσης. Η λαϊκή αυθεντικότητα του Πλαστήρα ή η οραματιστική οξυδέρκεια του Ιωνος Δραγούμη δεν άρκεσαν για να γονιμοποιήσουν διευρυμένης αποδοχής κριτήρια πατριωτισμού. Και αργότερα, η συναρπαστική ελληνικότητα των αναζητήσεων της γενιάς του ’30, δεν άγγιξε ποτέ τον πολιτικό λόγο.

Λεωνίδας -Παπαφλέσσας: "Βίοι παράλληλοι"

Κόρινθος 481 π.Χ.

Οι Έλληνες το φθινόπωρο του 481 π.Χ.( Ο Μιλτιάδης είχε χάσει τη θέση του ως επικεφαλής πολιτικός της Αθήνας, τη περιουσία του και τέλος τη ζωή του) συγκάλεσαν πανελλήνιο συμβούλιο (Εθνοσυνέλευση) στο ναό του Ποσειδώνα στη Κόρινθο προκειμένου να αναχαιτίσουν τους Πέρσες. Αλλά:Διαφορετικές απόψεις είχανε σχηματιστεί μέχρι να οδηγηθούν οι Έλληνες στο συνέδριο, εσωτερικές διχόνοιες οι οποίες μετά την ήτα των Περσών οδήγησαν στους Πελοποννησιακούς Πολέμους ( εσωτερικές διχόνοιες).

Β' Εθνοσυνέλευσης στο Αστρος Κυνουρίας 1823 μΧ.

Η Ελληνική Επανάσταση διήνυε ήδη το πέμπτο έτος της και η Πελοπόννησος ελεγχόταν πλέον από ελληνικές δυνάμεις πλην των φρουρίων της Πάτρας, της Μεθώνης και της Κορώνης. Οι πολεμικές επιχειρήσεις ωστόσο επισκιάζονταν από τις εσωτερικές διχόνοιες των Ελλήνων. Ηδη από τις αρχές του 1823, στο πλαίσιο της Β' Εθνοσυνέλευσης στο Αστρος Κυνουρίας, είχαν παρατηρηθεί έντονες διαφωνίες και σκληρός ανταγωνισμός ανάμεσα στην «παράταξη» των στρατιωτικών και στη μερίδα των πολιτικών. Κόκκινο πανί για την πολιτική παράταξη αποτελούσαν στη μεν Στερεά Ελλάδα ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, στη δε Πελοπόννησο ο γέρος του Μοριά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Μετά το πέρας της Συνέλευσης το χάσμα ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές έμοιαζε αγεφύρωτο και ο πρώτος εμφύλιος (φθινόπωρο 1823 - καλοκαίρι 1824) ήταν προ των πυλών.

Ο Παπαφλέσσας όπως και ο Λεωνίδας συμμετείχε στην Εθνοσυνέλευση.

Όταν το 1825, ο αλβανικής καταγωγής Αιγύπτιος πολέμαρχος Ιμπραήμ καταλάμβανε ακάθεκτος την Πελοπόννησο (ως σύμμαχος των Τούρκων, με αντάλλαγμα την διοίκηση της Κρήτης, της Κύπρου και της Πελοποννήσου) κι απειλούσε με καταστροφή τον ελληνικό αγώνα, το περιβόητο Εκτελεστικό, με πρόεδρο το Γ. Κουντουριώτη και γραμματέα τον Μαυροκορδάτο, άρχισε να συζητά πως ο μόνος τρόπος για ν’ αντιμετωπιστεί ο Ιμπραήμ ήταν να σχηματιστεί, με τα χρήματα του δεύτερου δανείου των δυο εκατομμυρίων λιρών, μισθωτός στρατός στην Αμερική που θα ερχόταν να πολεμήσει στην Ελλάδα! Λες και ο Ιμπραήμ θα περίμενε να φτιαχτεί πριν ο στρατός, να μεταφερθεί, με ιστιοφόρο τότε, από τα πέρατα του κόσμου στον τόπο μας κι έπειτα να μας πολεμήσει. Η εξωφρενική αυτή πρόταση βρίσκει, σωστά, τούτη δω την κριτική του Κόκκινου:
«Το πράγμα φανερώνει μέχρι ποίου σημείου δεν αντελαμβάνοντο την φοβερά πραγματικότητα οι αποκλείοντες την ληψιν σοβαρών στρατιωτικών μέτρων εντός αυτής της Πελοποννήσου δια της χρησιμοποιήσεως των εις την φυλακην ή υπό καταδίωξιν Πελοποννησίων αρχηγών, διότι αυτοί ήσαν οι συζητουντες την μετάκλησιν ξένου στρατού, ανυπάρκτου ακόμη, προς αντιμετώπισιν του Ιμβραήμ».

Ο Παπαφλέσσας, ως υπουργός Εσωτερικών, πρότεινε να δοθεί αμνηστία, να απελευθερωθούν όλοι οι κρατούμενοι οι στρατιωτικοί ηγέτες (ο Κολοκοτρώνης είχε χάσει τη θέση του ως επικεφαλής πολιτικός ,αγωνιστής και αργότερα τη ζωή του, όπως και ο Μιλτιάδης πριν την μάχη των Θερμοπυλών) που ήταν αντίθετοι με την κυβέρνηση Κουντουριώτη και ενωμένος ο λαός να αντιμετωπίσει τον εισβολέα. Οι καρέκλες, όμως, μετρούσαν περισσότερο από τον κίνδυνο. Η πρότασή του απορρίφθηκε. Μάνιασε. Ανέβηκε στο βήμα της Βουλής κι ανήγγειλε ότι θα μαζέψει 10.000 οπλοφόρους, θα αφήσει το Ναύπλιο και θα κατευθυνθεί προς την Τριπολιτσά και εν συνεχεία προς τη Μεσσηνία με σκοπό να αναμετρηθεί με τη στρατιά του Ιμπραήμ, η οποία ήταν εκπαιδευμένη από Γάλλους αξιωματικούς που είχαν πλούσια στρατιωτική εμπειρία από τους ναπολεόντειους πολέμους. Κι όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, ή θα πεθάνει ή θα νικήσει. Αν όμως, τα κατάφερνε, υποσχέθηκε να γυρίσει με τον στρατό του και να απελευθερώσει ο ίδιος τους φυλακισμένους. Ο Παπαφλέσσας έδειξε όλο του το μεγαλείο κι εγκαταλείποντας τα αξιώματα, ανέλαβε ο ίδιος ν’ ανακόψει την προέλαση του Ιμπραήμ, μεταβαίνοντας στο Μανιάκι, στις 16 Μαΐου 1825. Η πράξη του αυτή ήρθε σαν επιστέγασμα της όλης μεγάλης προσφοράς του στον Αγώνα.

Στην πρόσκλησή του Παπαφλέσσα ανταποκρίθηκαν σχεδόν 700 πολεμιστές, με τους οποίους κατευθύνθηκε στο σημείο Λεοντάρι, όπου και ενώθηκαν με τον ανιψιό του Παπαφλέσσα Δημήτρη Φλέσσα και τα περίπου 150 «τουφέκια» του. Ακολούθησαν οι οπλαρχηγοί Αναστάσης Κουμουνδούρος, Χρήστος Πατρινέλλης, Αδαμάκης Αποστολόπουλος, Παναγιώτης Μπούρας και Αναστάσης Κουλοχέρας με τα «ασκέρια» τους. Οταν η στρατιά προχώρησε στους Λάκκους, στο δυναμικό της προστέθηκαν ο Γιώργος Μπούτος και ο πολέμαρχος Καρακίτσος με τους άνδρες τους. Αργότερα ο Παπαφλέσσας πληροφορήθηκε ότι ο Πλαπούτας σκόπευε να προστρέξει σε βοήθειά του με περίπου 1.600 πολεμιστές του, ενώ και οι αρκάδες οπλαρχηγοί τού διεμήνυαν ότι θα έσπευδαν προς ενίσχυση της ελληνικής στρατιάς με τουλάχιστον 2.000 «τουφέκια».
Η μάχη στο Μανιάκι Η «Λεωνίδειος μάχη»
Αφού συγκέντρωσε δύναμη περίπου 2.000 ελλήνων αγωνιστών (1.500 ή μόλις 1.200 κατ' άλλους) από την Αρκαδία, τη Μεσσηνία και τη Μάνη, ο Παπαφλέσσας πορεύθηκε προς την περιοχή της Πυλίας και συγκεκριμένα κοντά στο χωριό Μανιάκι, που βρισκόταν βορειοανατολικά της Πύλου, σε υψόμετρο 580 μ. Εκεί οχυρώθηκε στις 16 Μαΐου και έστησε τρία πρόχειρα προχώματα (ταμπούρια) σε θέση που επέτρεπε την εποπτεία της γύρω περιοχής από ψηλά. Στο ένα πρόχωμα επικεφαλής τοποθετήθηκε ο ανιψιός του, ο Δημήτριος Φλέσσας, με τους Μεσσηνίους, το άλλο ανέλαβαν να προστατεύσουν ο Βοϊδής Μαυρομιχάλης και οι μανιάτες οπλαρχηγοί και τέλος στο τρίτο, το βόρειο, το πιο επικίνδυνο και εκτεθειμένο, έμεινε ο ίδιος με μερικά από τα παλικάρια του.
Ξημέρωνε 20ή Μαΐου 1825. Ο αιγυπτιακός στρατός πλησίαζε από τον κάμπο. «Είχεν μαυρίσει ο κάμπος από τον πολύν στρατόν» σημειώνει χαρακτηριστικά ο Φωτάκος. Στη θέα του πολυάριθμου αιγυπτιακού πεζικού και ιππικού - περί τους 6.000 άνδρες συνολικά (άλλοι μιλούν για 2.500-3.000 Αιγυπτίους) - που πλησίαζε ορμώμενο από την καταληφθείσα πόλη της Πύλου πολλοί ήταν οι Ελληνες που δείλιασαν και εξέφρασαν την άποψη ότι το σημείο δεν ήταν κατάλληλο για άμυνα, πόσο μάλλον για αναμέτρηση των άνισων αριθμητικά στρατών, με συνέπεια τη γενικευμένη λιποταξία. Περισσότεροι από 1.000 Ελληνες εγκατέλειψαν το μέτωπο.
Ο Παπαφλέσσας, εμμένοντας στην άποψή του ότι η μάχη έπρεπε πάση θυσία να δοθεί στο Μανιάκι, απέμεινε να το υπερασπιστεί με μόνο 600 ή 500 ή κατ' άλλες ιστορικές πηγές 300 πιστούς συντρόφους, κυκλωμένος από τουλάχιστον 3.000 αιγυπτίους πεζούς και ιππείς. Με μοναδικά του όπλα ένα γιαταγάνι που του είχε χαρίσει ο βοεβόδας της Καλαμάτας Αρναούτογλου και ένα στολισμένο με φίλντισι καριοφίλι που έγραφαν το όνομά του ο Παπαφλέσσας ήταν αποφασισμένος να εμποδίσει με τη θυσία του την προέλαση της αιγυπτιακής στρατιάς, την οποία οδηγούσε ο γάλλος εξωμότης συνταγματάρχης Ντε Σεβ Σουλεϊμάν μπέης μαζί με τον ίδιο τον Ιμπραήμ πασά.

Εβδομάδες μετά τη μάχη στο Μανιάκι κυκλοφόρησε στο Παρίσι λιθογραφία με φανταστική σύνθεση που απεικονίζει την κορύφωση της σύγκρουσης, στην οποία αναγράφεται η φράση: «Η εν Μανιακίω της Πυλίας μάχη, καθ' ην ο Γρηγόριος Παπαφλέσσας, ηρωικώς μαχόμενος, έπεσε ως νέος Λεωνίδας».

Η θυσία του Παπαφλέσσα

Η Ρούμελη είχε το «νέο Λεωνίδα της», τον Αθανάσιο Διάκο, που κάτω από παρόμοιες συνθήκες δεν πισωδρόμησε στην Αλαμάνα. Τώρα, στο πρόσωπο τούτον Παπαφλέσσα, θ’ αποχτούσε στο Μανιάκι κι ο Μοριάς τον Λεωνίδα του.Χαρακτηριστικά, κατά την διάρκεια της μάχης, μερικοί από τούς καπεταναίους «ιδόντες τον προφανή κίνδυνον» παρακινούσαν τον ανεψιό του Δημήτρη να του πει να κάνουνε γιουρούσι και διασπώντας τις γραμμές της εχθρικής καβαλαρίας να γλιτώσουν όσοι τούς ευνοήσει ή τύχη. «Κανείς», όμως, «δεν ετόλμα να του εκστόμιση τοιούτον τι κατά πρόσωπον».Τον σιμώνουν τέλος ο Κεφάλας κι ο παπα-Γιώργης(και στην μάχη των Θερμοπυλών υπήρχε "κληρικός", ο μάντης Μεγιστίας), γνωστοί και οι δύο για την παλικαριά τους, και του λένε, από μέρος όλων των καπεταναίων, πως αυτή στεκόταν ή τελευταία τους ευκαιρία να σωθούν. Τότε ο Παπαφλέσσας αποκρίνεται στον Κεφάλα:
- Έχασα τις ελπίδες που στήριζα πάνω σου. Και μαζί μ’ αυτές και την υπόληψη που είχα για σένα.
Έπειτα γυρνά, πιάνει τον παπα-Γιώργη από τα γένια και τραβώντας τα του λέει:
- Μου τα ντρόπιασες, παπα-Γιώργη!
Σταματά μια στιγμή και ύστερα του ξαναλέγει:
- Που να πάμε να φύγουμε; Έχουμε τακτικό στράτευμα όπου, όταν θα βγει από τα ταμπούρια, θ’ αποτραβηχτεί με τάξη πολεμώντας; Δεν ξέρεις τάχα πως οι άτακτοι άμα βγουν από τα ταμπούρια σκορπίζουν κι ο καθένας παίρνει δικό του δρόμο; Τότε πέντε καβαλαραίοι του Ιμπραήμ θα μας σφάξουν όλους. Και θ’ ακολουθήσει μεγάλο κακό για το έθνος όπως θα ψυχωθούν οι εχθροί και θα δειλιάσουν οι δικοί μας. Τι φοβάσαι, Παπαγιώργη; Εσύ ξέρεις τα γράμματα που έγραψα και πήρα. Σε ρωτώ, έχεις αμφιβολίες πως μέσα σε δύο ώρες πέντε χιλιάδες δικοί μας δε θα χτυπάνε απέξω τον Ιμπραήμ; Ακόμα κι άλλοι να μην έρθουν ο Πλαπούτας δε θα λείψει. Είμαι βέβαιος πως θα νικήσουμε. Aν όμως, ο μη γένοιτο, νικηθούμε, θ’ αδυνατίσουμε τη δύναμη του εχθρού και ή ιστορία θα ονομάσει τούτον τον πόλεμο Λεωνίδειον μάχην, παπα-Γιώργη!
Υστερα από αλλεπάλληλες βολές του αιγυπτιακού πυροβολικού και από σειρά εφόδων του ιππικού το πρώτο οχύρωμα που έπεσε ήταν αυτό του Παπαφλέσσα και στη συνέχεια αυτό του Βοϊδή. Ακολούθησε δραματική μάχη σώμα με σώμα. Αφού προξένησαν τη μέγιστη δυνατή φθορά στα στίφη των Αιγυπτίων - περισσότεροι από 600 Αιγύπτιοι νεκροί - τα ελληνικά τυφέκια σίγησαν μέχρις ενός. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο Γιαννάκης Παπάς, γιος του μακεδόνα αγωνιστή της Επανάστασης Εμμανουήλ Παπά. Μετά το πέρας της μάχης ο Ιμπραήμ ζήτησε επίμονα να μεταφέρουν ενώπιόν του τον νεκρό Παπαφλέσσα. Οταν οι στρατιώτες τού έφεραν το ακέφαλο πτώμα του πελοποννήσιου οπλαρχηγού, διέταξε να τον στήσουν όρθιο πάνω σε ένα δέντρο. Μετά τον θάνατο όλων των Ελλήνων στην μάχη των Θερμοπυλών ο Ξέρξης διατάζει να βρεθεί το σώμα του Λεωνίδα, διατάζει να αποκεφαλιστεί, και να στηθεί όρθιο.

ΤΑΝ Η ΕΠΙ ΤΑΣ

Είναι γνωστό το σπαρτιάτικο ταν ή επί τας αλλά και ο Παπαφλέσσας χαρακτηριστικά λέγεται ότι δήλωνε πως είτε θα επέστρεφε νικητής είτε θα έπεφτε στο πεδίο της μάχης.

Τι να πει κανείς...

Διχόνοιες: Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας, Αριστείδης ,Θεμιστοκλής

Ας μη ξεχνάμε ότι και πριν τις Θερμοπύλες ο Αριστείδης συμφιλιώνεται με τον Θεμιστοκλή. Λίγο αργότερα ο Αριστείδης υποβοήθησε τον αφανισμό του Θεμιστοκλέους...

Το γεύμα με τον Πλούτωνα

Στο Μανιάκι:Ηταν ένας τολμηρός Αμερικανός φιλέλληνας που ονομαζόταν Χάου ,ο οποίος ειχε την περιέργεια αλλά και το θάρρος ,να βρεί ποιος ήταν ο επικεφαλής των Ελλήνων σε αυτό το απονενοημένο διάβημα αναμέτρησης με τα στρατεύματα του Ιμπραήμ . Ο Χάου γράφουν οι ιστορικοί έμεινε κατάπληκτος όταν τον έφεραν μπροστά στον Παπαφλέσσα.

Τον είχε γνωρίσει σαν Υπουργό των Εσωτερικών στο Ανάπλι,με πολυτελή εμφάνιση,σε ένα άνετο σπίτι.Τώρα τον έβλεπε μπροστά του άγρυπνο,καθισμένο σε ένα βράχο ,ζωσμένο με πιστόλια και γιαταγάνι,αγνώριστο ,μεταμορφωμένο,έτοιμο για την μεγάλη θυσία.

Ο Παπαφλέσσας τον δέχτηκε εγκάρδια του πρόσφερε ψητό κρέας,ψωμί χωριάτικο και λίγο τυρί ,τσούγκρισε μαζί του το ποτήρι με το κρασί και σε μια στιγμή του είπε << Αύριο τέτοια ώρα θα τρώμε με τον Πλούτωνα >>. Ακριβώς η ίδια φράση όπως ο Λεωνίδας στις Θερμοπύλες.

Και εάν δεν κάνω λάθος, ο Λεωνίδας και ο Παπαφλέσσας ήταν και οι δυο Αρκάδες...

Στα «δελτία των 8» μιλάει το ΔΝΤ! Μας ψεκάζουνε με το φόβο ..

Άνθρωποι που παίρνουν του κόσμου τα λεφτά μιλάνε, αποφασίζουν και διαμορφώνουν τους όρους όπως και τις συνθήκες ζωής εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, αποφασίζουν τις τύχες μας, το αύριό μας, το πόσα θα πάρουν όλοι οι "από κάτω". Τα κουστούμια, τα αρμάνι, τα κότερα, τα σαλέ, δίνουν οδηγίες για το ξεπέρασμα της κρίσης με τη συντριβή των αδυνάτων.
Μαζί τους τα "δελτία των 8″ και οι επώνυμοι συντάκτες των πρωτοσέλιδων του τύπου παριστάνουν τις κλαμένες χήρες, προσποιούνται ότι συμπασχουν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η λαική οικογένεια. Μιλάνε για απολύσεις, για μειώσεις μισθών, για ακρίβεια, για την αγορά που είναι πεθαμένη. Στόχος τους δεν είναι... η ενημέρωση των εργαζομένων, σκοπός τους δεν είναι η οργάνωση του θυμού τους, αντίθετα στόχος τους είναι να τους καθηλώσουν σπέρνοντας στο μυαλό τους αδιέξοδο και φόβο. Ακούς από τους Χατζηνικολάου και τις Τρέμηδες πόσο κακά είναι τα πράγματα και νομίζεις ότι συμπάσχουν μαζί σου ενώ αυτοί την ίδια ώρα ψεκάζουν με "δεν μπορεί να γίνει αλλιώς", "δεν υπάρχει άλλη λύση", "να μη γίνουν τα πράγματα χειρότερα". Αυτοί οι ιδιόμορφοι διακινητές του "υπνοστεντόν", που ανακοινώνουν, διαβάζοντας από το οτοκιου, με γουρλωμένα μάτια, τα κυβερνητικά μέτρα και προσποιούνται τους αγανακτισμένους, είναι οι ίδιοι, οι ίδιοι ακριβώς, που χρόνια τώρα υπεράσπιζαν (και συνεχίζουν να στηρίζουν) την πολιτική που μας έφτασε μέχρι εδώ.


«Εύκολα μπορείς να φέρεις βόλτα έναν λαό. Φτάνει μονάχα να του πεις ότι κινδυνεύει η χώρα και να καταγγείλεις όποιον διαφωνεί πως δεν είναι πατριώτης και πως εκθέτει τη χώρα σε κίνδυνο». Αυτό το δόγμα εφαρμόζουν πιστά οι «ομιλούσες γραβάτες» οδηγώντας τις κοινωνίες και τους λαούς στην εξαθλίωση και στην αποκτήνωση. Ως πότε θα τους ακούμε; Ως πότε θα τους υποφέρουμε; Ως πότε θα τους ανεχόμαστε; ΩΣ ΠΟΤΕ;


Και εμείς;
Τι περιμένουμε;
Ότι οι κουφοί παραχωρήσεις θα μας κάνουν
κι οι αχόρταγοι
κάτι θε να μας δώσουν!
Οι λύκοι θα μας ταΐσουνε αντί να μας καταβροχθίσουν!
Από φιλία θα μας προσκαλέσει η τίγρη
να της βγάλουμε τα δόντια!
Τέτοια περιμένουμε;


(Μπ. Μπρέχτ)
Σ' αυτήν την περίοδο, όπου η κρίση φτάνει με τη μορφή της κόλασης και άρχισε να ανάβει τις φωτιές των θυσιαστηρίων, για να κάψει δικαιώματα και κατακτήσεις, πρέπει να σκεφτούμε πολλαπλά και καίρια. Όταν το κυρίαρχο σύστημα ετοιμάζει για μας και τα παιδιά μας το κολαστήριο της ανεργίας, των ιδιωτικοποιήσεων, των περικοπών μισθών και συντάξεων, τότε πρέπει ν' αντιδράσουμε! Να σκεφτούμε πώς δε θα παραδώσουμε ένα κοινωνικό, εργασιακό και πολιτικό καθεστώς χειρότερο απ' ότι παραλάβαμε. Να αναλύσουμε την κατάσταση με «νου παγερό» και «φλογερή καρδιά», με «μάτι φώσφορο» και «κουμάντο γερό», έτσι ώστε ο φόβος να μένει μονάχος του και κανείς να μην αισθάνεται μόνος.


Να το καταλάβουμε. Η μια πατρίδα μας ταξιδεύει στα ελβετικά σαλέ, παίρνει μίζες από τις Siemens, αγοράζει κάμερες που φωτογραφίζουν το λαό, έχει εφεύρει δεκάδες τρόπους για να θωρακίζει το «είναι» και το «αντέχειν» της από τον εσωτερικό εχθρό της. Η άλλη πατρίδα τρέχει για το μεροκάματα, ζει με 500 ευρώ, πεθαίνει στην ανεργία και στην αλλότρια εργασία, ξεπέφτει στο περιθώριο καθημερινά. Η άλλη πατρίδα αναγκάζεται να πληρώνει τις θηλιές των τραπεζών που βλέπουν τα αμύθητα κέρδη τους να διπλασιάζονται.
Αυτές οι δύο πατρίδες συγκρούονται. Άτυπα και φανερά.. Υπόγεια και στους δρόμους. Άλλοτε δυνατά κι άλλοτε αδύναμα. Αλλά συγκρούονται. Ο ένας κόσμος δεν έχει, αγαπητέ αναγνώστη, τίποτε κοινό με τον άλλον. Στη Ρώμη, το χειρότερο μαρτύριο ήταν όταν έδεναν ένα υγιές κορμί με ένα σαπισμένο ώσπου να σαπίσει και αυτό. Κόψε τον ομφάλιο λώρο. Φτάσε τη σύγκρουση ως το τέλος. Αν συνηθίσεις το κακό, θα του μοιάσεις!
Να επιστρέψουμε στα σωματεία! Να επαναφέρουμε στο προσκήνιο την ζωντανή πολιτική και την αποτελεσματικότητα της, και μαζί τον κόσμο των δραστήριων –δυσαρεστημένων, κάνοντας κομμάτια τα δεσμά των ψευδαισθήσεων και μαζί τους την ησυχία των δεσμοφυλάκων τους. Να βγάλουμε στην ανεργία τους Παναγόπουλους πριν χτυπήσει και τη δική μας πόρτα η ανεργία. Να ενώσουμε τη θεωρία μας. Να ενώσουμε τη θέλησή μας. Να ενώσουμε τη δράση μας. Οργανωμένα. Όχι χωριστά, ούτε υποταγμένα. Με το σύνθημα που ενώνει την τάξη: Ανατροπή αυτής της πολιτικής που στέλνει εμάς και τα παιδιά μας στην κόλαση. Να τολμήσουμε να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: Κυβέρνηση (και ΝΔ και ΛΑΟΣ) – Ευρωπαϊκή Ένωση – ΔΝΤ φτιάχνουν φέρετρα για εμάς και ψυχιατρεία για τους γιους και τις κόρες μας. Ένα είναι σίγουρο: εάν δεν αλλάξουμε τον κόσμο, πολλοί θα αλλάξουμε κόσμο.


Kάθε Mινώταυρος και κάθε Λαβύρινθος μπορεί να αντιμετωπιστεί!


Όταν γυρεύεις το θαύμα πρέπει να σπείρεις το αίμα σου στις οχτώ γωνιές των ανέμων, γιατί το θαύμα δεν είναι πουθενά, παρά κυκλοφορεί μέσα στις φλέβες των ανθρώπων.

Το '21 και ο καημός της Ρωμιοσύνης

Το 1821 είναι η επιτομή της ρωμιοσύνης. Η λεβεντιά, ο ηρωισμός, η έφοδος των ξυπόλητων προς τον ουρανό. Και ταυτόχρονα οι εμφύλιοι, η αδυναμία της σύνθεσης, η αδυναμία της ολοκλήρωσης. Ο καημός της ρωμιοσύνης. Ο Σολωμός Σολωμού αγέρωχος, και τραγικά μόνος, μαζί με τον λαό του και την ιστορία του, και από γύρω εμποράκηδες, ναινέκοι, πολιτικοί της κακιάς ώρας, πουλημένοι κονδυλοφόροι. Βέβαια, τότε ήταν η στιγμή της μεγάλης ανάτασης και σήμερα της μεγάλης παρακμής. Ωστόσο, πάντα είναι καιρός να ρίχνουμε λίγο από το φως του '21 στα σκοτάδια της εποχής του εθνομηδενισμού, μήπως και δυναμώσει εκείνη η φλογίτσα που τρεμοσβήνει, αλλά σιγοκαίει ακόμα.

«Δεν έχομε ελπίδα από τoυς ξένους»

Γι' αυ­τό αρ­χί­ζου­με αυ­τό το α­φι­έ­ρω­μα με τον Θε­ό­δω­ρο Κο­λο­κο­τρώ­νη, τον Στρα­τη­γό Μα­κρυ­γιά­ννη, τον Νι­κη­τα­ρά, τον α­γω­νι­στή Δή­μο Τσέ­λιο, που δι­η­γούν­ται πώς άρ­χι­σαν ό­λα, για τη Φι­λι­κή Ε­ται­ρεί­α και την Ε­πα­νά­στα­ση και τη βα­θειά α­πό­φα­ση των Ελ­λή­νων να λευ­τε­ρω­θού­νε μό­νοι τους. Λέ­γει ο Κο­λο­κο­τρώ­νης: «Εἶ­δα τό­τε ὅ­τι, ὅ,τι κά­μο­με, θὰ τὸ κά­μο­με μο­να­χοὶ καὶ δὲν ἔ­χο­με ἐλ­πί­δα καμ­μί­α ἀ­πὸ τοὺς ξέ­νους». Και αλ­λού:

Μί­α φο­ρᾶν, ὅ­ταν ἐ­πή­ρα­με τό Ναύ­πλιο, ἦλ­θεν ὁ ‘­Α­μιλ­τον νά μέ ἰ­δεῖ. Μοῦ εἶ­πε ὅ­τι: «Πρέ­πει οἱ Ἕλ­λη­νες νά ζη­τή­σουν συμ­βι­βα­σμό, καί ἡ Ἀγ­γλί­α νά με­σι­τεύ­σει». Ἐ­γώ τοῦ ἀ­πο­κρί­θη­κα, ὅ­τι: «Αὐ­τό δέν γί­νε­ται πο­τέ, ἐ­λευ­θε­ρί­α ἤ θά­να­τος. Ἐ­μεῖς, κα­πι­τᾶν ‘­Α­μιλ­τον, πο­τέ συμ­βι­βα­σμό δέν ἐ­κά­μα­με μέ τούς Τούρ­κους. Ἄλ­λους ἔ­κο­ψε, ἄλ­λους σκλά­βω­σε μέ τό σπα­θί καί ἄλ­λοι, κα­θώς μεῖς, ἐ­ζού­σα­με ἐ­λεύ­θε­ροι ἀ­πό γε­νε­ά εἰς γε­νε­ά. Ὁ βα­σι­λεύς μας ἐ­σκο­τώ­θη, καμ­μί­α συν­θή­κη δέν ἔ­κα­με, ἡ φρου­ρά του εἶ­χε παν­το­τι­νό πό­λε­μο μέ τούς Τούρ­κους καί δυ­ό φρού­ρια ἦ­τον πάν­το­τε ἀ­νυ­πό­τα­κτα». Μέ εἶ­πε: «Ποί­α εἶ­ναι ἡ βα­σι­λι­κή φρου­ρά του, ποί­α εἶ­ναι τά φρού­ρια;» - «Ἡ φρου­ρά τοῦ βα­σι­λέ­ως μας εἶ­ναι οἱ λε­γό­με­νοι Κλέ­φται, τά φρού­ρια ἡ Μά­νη καί τό Σού­λι καί τά βου­νά». Ἔ­τσι δέν μέ ὁ­μί­λη­σε πλέ­ον.

Ο Μα­κρυ­γιά­ννης το ί­διο μή­νυ­μα βά­ζει στο στό­μα του Τούρ­κου μπέ­η:

Πασ­σά­δες καὶ Μπέ­η­δες, θὰ χα­θοῦ­με. Θὰ χα­θοῦ­με! ὁ μπέ­γης τοὺς λέ­ει, ὅ­τι ἐ­τοῦ­τος ὁ πό­λε­μος δὲν εἶ­ναι μή­τε μὲ τὸν Μό­σκο­βον, μή­τε μὲ τὸν Ἐγ­γλέ­ζο, μή­τε μὲ τὸν Φραν­τζέ­ζο. Ἀ­δι­κή­σα­μεν τὸν ρα­γιὰ καὶ ἀ­πὸ πλού­τη καὶ ἀ­πὸ τι­μὴ καὶ τὸν ἀ­φα­νί­σα­με, καὶ μαύ­ρι­σαν τὰ μά­τια του καὶ μᾶς σή­κω­σε ντου­φέ­κι.

Και ο εν­τε­λώς α­γράμ­μα­τος Νι­κη­τα­ράς:

Ὁ Ἀ­να­γνω­στα­ρᾶς πα­ρα­πο­νι­έ­ται ἀ­πὸ τοὺς Ρού­σους εἰς τὸν Κα­πνί­ση, ὑ­πα­σπι­στὴ τοῦ Αὐ­το­κρά­το­ρος, δια­τὶ νὰ μᾶς πα­ρα­τή­σει ἡ Ρου­σί­α. Τώ­ρα μᾶς ἄ­φη­σαν οἱ Ἄγ­γλοι. [ ] Ἔρ­χε­ται ἀ­πάν­τη­ση ἀ­πὸ τὸν αὐ­το­κρά­το­ρα νὰ πᾶ­με εἰς τὴν Ρου­σί­α νὰ μᾶς δώ­σει γῆν, ὅ­λα τὰ κα­λά, ζῶ­α καὶ εἰς δέ­κα χρό­νους νὰ ἐ­πι­στρέ­ψο­με ὅ,τι μᾶς ἔ­δω­σε. Στέλ­νο­με τὸν Ἀ­να­γνω­στα­ρᾶ, Χρυ­σο­σπά­θη, εὑ­ρί­σκουν τὴν Ἑ­ται­ρεί­α. Ὁ Κα­πο­δί­στριας τοὺς λέ­γει, σύρ­τε ὀ­πί­σω, ἐ­δῶ ζοῦν ἀρ­κοῦ­δες, κρού­σταλ­λα πολ­λά. Ἦ­τον στο­χα­σμὸς νὰ πᾶ­με ἀ­ποι­κί­ες. Ὁ Ἀ­να­γνω­στα­ρᾶς μοῦ λέ­γει: δὲν ζοῦ­με ἐ­κεῖ. Σχέ­δια πε­ρὶ ἐ­πα­να­στά­σε­ως. Νὰ ζή­σου­με εἰς βου­νὰ μὲ γέ­νεια.

Ο Κο­λο­κο­τρώ­νης, μά­λι­στα, έρ­χε­ται να α­παν­τή­σει και σε ό­λους ε­κεί­νους τους σκυ­λευ­τές της ι­στο­ρί­ας μας που έ­φθα­σαν να αρ­νούν­ται και την ί­δια την η­με­ρο­μη­νί­α της 25ης Μαρ­τί­ου. Κι αυ­τοί δεν εί­ναι άλ­λοι α­πό κον­δυ­λο­φό­ρους των ε­φη­με­ρί­δων και των πα­νε­πι­στη­μί­ων, δεν εί­ναι άλ­λοι α­πό ε­κεί­νους που δι­οι­κούν τα σω­μα­τεί­α των εκ­παι­δευ­τι­κών, α­πό ε­κεί­νους που α­να­λαμ­βά­νουν να α­πο­στρα­βώ­σουν τα παι­διά μας, κα­θώς και τους α­φε­λείς που τους πι­στεύ­ουν. Δι­α­βά­ζου­με σε ι­στο­σε­λί­δα γνω­στού α­πό τα τη­λε­πα­ρά­θυ­ρα ει­δι­κού πε­ρί τα εκ­παι­δευ­τι­κά «μαρ­ξι­στή-λε­νι­νι­στή» στο «Αφι­έ­ρω­μα» που έ­χει για την 25η Μαρ­τί­ου, σε άρ­θρο του εκ­παι­δευ­τι­κού Α­λέ­κου Χατ­ζη­κώ­στα:

Κα­τ' αρ­χήν να θυ­μί­σου­με ό­τι η ε­πι­λο­γή της θρη­σκευ­τι­κής ε­ορ­τής του Ευ­αγ­γε­λι­σμού της Θε­ο­τό­κου ως ε­πί­ση­μης ε­πε­τεί­ου της ε­πα­νά­στα­σης έ­γι­νε α­πό την πο­λι­τεί­α το 1838 (­!) για να ε­ξυ­πη­ρε­τή­σει συγ­κε­κρι­μέ­νους πο­λι­τι­κούς-ι­δε­ο­λο­γι­κούς στό­χους, καλ­λι­ερ­γών­τας πα­ράλ­λη­λα "ε­θνι­κούς μύ­θους" που δι­α­τη­ρούν­ται και α­να­πα­ρά­γον­ται μέ­χρις σή­με­ρα δυ­στυ­χώς και α­πό τα σχο­λι­κά βι­βλί­α.1

Α­παν­τά... λοι­πόν ο Κο­λο­κο­τρώ­νης το 1836 στη δι­ή­γη­σή του, α­πό τον τά­φο του: «καὶ εἰς τὰ (18)20 μὲ ἦλ­θαν γράμ­μα­τα ἀ­πὸ τὸν Ὑ­ψη­λάν­τη διὰ νὰ εἶ­μαι ἕ­τοι­μος, κα­θὼς καὶ ὅ­λοι οἱ ἐ­δι­κοί μας. 25 Μαρ­τί­ου ἦ­τον ἡ ἡ­μέ­ρα τῆς γε­νι­κῆς ἐ­πα­να­στά­σε­ως». Αλ­λά βέ­βαι­α εί­ναι γνω­στό πως και αυ­τός υ­πήρ­ξε... «ε­θνι­κι­στής» και «σφα­γέ­ας της Τρι­πο­λι­τσάς».

 

«...Γυρεύω τις αιτίες που μ' αφήνουνε μισό»

Γύρω απ' αυτό το «μυστήριο» περιστρέφεται η ιστορία μας, εδώ και έναν αιώνα. Πώς και γιατί δεν μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε αυτό που αρχίσαμε στις 25 Μαρτίου εκείνου του «αθάνατου '21»; Πώς και γιατί καραβοτσακιστήκαμε στη Σμύρνη το 1922;

Και οι αιτίες πάνε πολύ βαθιά πίσω, πάνε στο Ματζικέρτ και το 1204, πάνε στην Τουρκοκρατία και τη Φραγκοκρατία, που μας σκόρπισε στους πέντε ανέμους, στα Βαλκάνια, τη Μικρά Ασία, τα νησιά. Κι από τότε ποτέ δεν κατορθώσαμε να ξαναμαζέψουμε το γένος μας. Όταν μετά το 1700 ο ελληνισμός θ' αρχίσει και πάλι να αναπτύσσεται, αυτή η διάσπαρτη ανάπτυξη θα συνεχιστεί.

Οι έμποροι και οι βιοτέχνες δεν θα μπορέσουνε ποτέ να ελέγξουν την ίδια την παραγωγή, αλλά θα διωχθούν από την ανασφάλεια, τις λεηλασίες και τη διείσδυση της αναπτυσσόμενης Δύσης στην τοκογλυφία, τη ναυτιλία, τις παροικίες. Η σημασία της εμπορικής -και εν πολλοίς μεταπρατικής- υφής της ελληνικής αστικής τάξης, όπως διαμορφώνεται στη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων της Τουρκοκρατίας, έχει επισημανθεί από αρκετούς ιστορικούς και στοχαστές. Ιδιαίτερα ο Κορδάτος, ο Στογιάνοβιτς και ο Μοσκώφ θα επιμείνουν στη σημασία της υφής της ελληνικής αστικής τάξης, που είχε ως συνέπεια την αδυναμία ολοκλήρωσης της επαναστατικής διαδικασίας, ή την πραγματοποίηση μιας παμβαλκανικής επανάστασης. Οι Έλληνες έμποροι και τοκογλύφοι-τραπεζίτες της Μολδοβλαχίας δεν μπορούσαν να πάρουν μαζί τους την αγροτιά, που τους έβλεπε ως εκμεταλλευτές. Εξ ού και η τελική σύγκρουση Υψηλάντη - Βλαδιμηρέσκου στην επανάσταση της Μολδοβλαχίας. Ωστόσο, η σημασία αυτής της διαμόρφωσης παραμένει τραγικά υποβαθμισμένη, τόσο σε ό,τι αφορά στην ιστορία και τις τύχες της ελληνικής επανάστασης, όσο -ακόμα περισσότερο- σε ό,τι αφορά στην ιστορία και τα χαρακτηριστικά του ελληνικού διαφωτισμού. Και παραμένει μέχρι σήμερα το τυφλό σημείο στη μελέτη της ιστορίας της επανάστασης του 1821. Η μελέτη της ελληνικής επανάστασης δεν έχει ακόμα ενσωματώσει τις συνέπειες της μεταπρατικής και διάσπαρτης2 υφής της ελληνικής αστικής ανάπτυξης, που από τη μία πλευρά έφερνε σε επαφή -και συχνά σε εμπορικό και πολιτικό ανταγωνισμό- τον ελληνισμό με τις πιο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και δημιουργούσε έναν «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής» και συνήθειες στα ανώτερα και μορφωμένα στρώματα των Ελλήνων3, και από την άλλη δεν μπορούσε να διεισδύσει και να μετασχηματίσει σε βάθος τις παραγωγικές και ιδεολογικές δομές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η «υπερανάπτυξη» της ελληνικής αστικής τάξης, κυρίως στον τομέα του εμπορίου και του δανεισμού χρήματος, και μάλιστα εκτός της ελληνικής χερσονήσου και της νοτίου Ελλάδας, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, καθώς και της πνευματικής παραγωγής, δεδομένου ότι κανένα σοβαρό σχολείο του ελληνικού διαφωτισμού δεν υπήρχε στην επαναστατημένη Ελλάδα, οδήγησε στην εξαιρετική κατάτμηση των επαναστατικών δυνάμεων και τροφοδότησε τους χωρίς τέλους εμφυλίους της Ελληνικής Επανάστασης, καθώς και την προσφυγή στην ξένη προστασία.

Από τη μια πλευρά ήταν η αγροτική κοινωνία της Πελοποννήσου και κατ' εξοχήν της Στερεάς, με μόνο σοβαρό αστικό στοιχείο τους καραβοκύρηδες των νησιών, χωρίς όμως οργανική σχέση με την οικονομία της λοιπής Ελλάδας, πέρα από τον τομέα των μεταφορών, που έβλεπε ως φυσικούς αρχηγούς της τους καπεταναίους, τους κοτζαμπάσηδες και αποφασιστικό ενοποιητικό στοιχείο την Ορθοδοξία και την Εκκλησία απέναντι στους αλλόθρησκους Αγαρηνούς καταπιεστές.

Και παράλληλα μια επαναστατική οργάνωση, γεννημένη στην Οδησσό με αφετηρία την «αστικοδημοκρατική» ιδεολογία των μικρεμπόρων και των διανοουμένων, και η οποία στην πορεία «συντηρητικοποιήθηκε» με τη μεταφορά του κέντρου της στην Κωνσταντινούπολη˙ μια μεγάλη αστική τάξη που ταξίδευε στο Λονδίνο, το Άμστερνταμ και τη Λειψία για τις υποθέσεις της και είχε το επίκεντρό της στη Σμύρνη, την Κωνσταντινούπολη και τη... Βιέννη, και μια «διανόηση» ανεπτυγμένη εξαιρετικά για τις συνθήκες της τότε Ελλάδας και γαλουχημένη με τα ιδεώδη της γαλλικής επανάστασης, του δυτικού διαφωτισμού, και παράλληλα την αρχαιολατρία και την εμμονή στην Ορθοδοξία.

Δίπλα τους, οι χιλιάδες των Ευρωπαίων φιλελλήνων, που έφερναν μαζί με την ανεκτίμητη βοήθειά τους, ήθη, ιδεολογίες και επιρροές της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης -βλέπε τη συνάντηση του λόρδου Μπάιρον, του πιο εξεζητημένου ίσως ποιητή της Δύσης, με τους αγωνιστές του Μεσολογγίου. Τέλος, πολιτικοί της εμβέλειας και της πείρας των Φαναριωτών -με τον Μαυροκορδάτο επικεφαλής- και του πρώην υπουργού Εξωτερικών του Τσάρου της Ρωσίας, του Καποδίστρια.

Η συνάντηση όλων αυτών των ετερόκλητων δυνάμεων, που είχαν ως μόνο ενοποιητικό στοιχείο «του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία», στον βαθμό που πραγματοποιήθηκε στο περιορισμένο εντέλει έδαφος της επαναστατημένης Ελλάδας είχε εκρηκτικές και βαθύτατα αποσταθεροποιητικές συνέπειες. Απουσιάζει μια τάξη που θα μπορούσε να ενοποιήσει την επαναστατημένη χώρα. Γι' αυτό και η ηγεσία θα περνάει αλληλοδιαδόχως από τη μία δύναμη στην άλλη, για να καταλήξει με το πέρας της επανάστασης στην προστασία και τους Βαυαρούς, ως τον «από μηχανής θεό» που θα κυβερνούσε το νεογέννητο κράτος. Μια εμπορική και μεταπρατική άρχουσα τάξη, μια διανόηση εξαρτημένη από τη Δύση, δεν μπορούσαν να προσφέρουν τίποτε καλύτερο από μια όσο γίνεται πιο «ισορροπημένη» κατανομή της ξένης προστασίας ανάμεσα στην Αγγλία, τη Γαλλία, τη Ρωσία, την Αυστρία, κ.λπ.

Η μόνη πιθανότητα για μια διαφορετική εξέλιξη τόσο της επανάστασης, όσο και του ελληνικού κράτους στη συνέχεια, θα ήταν η επέκταση και η επιτυχία της επανάστασης σε ένα ευρύτερο θέατρο, που θα περιλάμβανε και σημαντικότερα κέντρα -οικονομικά και πνευματικά- του ελληνισμού, όπως την οραματιζόταν ο Ρήγας και η Φιλική. Αυτό όμως δεν κατέστη δυνατό, τόσο εξαιτίας της διασποράς των ελληνικών πληθυσμών μέσα σε αλλογενείς πληθυσμούς, όσο και γιατί καμία από τις μεγάλες δυνάμεις δεν επιθυμούσε ένα ισχυρότερο ελληνικό κράτος, που θα έβαζε σοβαρή υποψηφιότητα για την υποκατάσταση της σκωληκόβρωτης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και θα αποτελούσε έναν σοβαρό ανταγωνιστή/συνομιλητή των Μεγάλων Δυνάμεων στην περιοχή.

Το «συναμφότερον» του ελληνικού τρόπου

Και όμως, μέχρι σήμερα αυτή η αδυναμία των εσωτερικών κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων για αυτοκυβέρνηση, αυτό το εκρηκτικό παλίμψηστο της επαναστατημένης Ελλάδας, δεν έχει αναγνωριστεί ως τέτοιο από τη συντριπτική πλειοψηφία των ιστορικών μας, οι οποίοι συντάσσονται με τη μία ή την άλλη πλευρά, ανάλογα με την τρέχουσα πολιτική τους τοποθέτηση.

Συνήθως οι «προοδευτικοί» ιστορικοί, ιδιαίτερα μαρξιστικής παιδείας, συντάσσονται με το στρατόπεδο των «καπεταναίων», στο οποίο βλέπουν την «αστικοδημοκρατική» πτέρυγα της επανάστασης. Και θα ξιφουλκούν κατά της «αντίδρασης», του Γρηγόριου του Ε΄, του Παλαιών Πατρών Γερμανού, των Υδραίων, του Μαυροκορδάτου, αλλά και του Καποδίστρια. (Αρκεί κανείς να διαβάσει τον πατέρα της μαρξιστικής ιστοριογραφίας, τον Γιάννη Κορδάτο).

Όμως, τα πράγματα περιπλέκονται όταν χρειάζεται να ερμηνεύσουν τη συμμαχία του Κολοκοτρώνη με τους πρόκριτους της Πελοποννήσου, ή το γεγονός ότι η μόνη στιγμή που η αστική τάξη ανέλαβε την ηγεμονία της επανάστασης ήταν με τους αγγλόφιλους Υδραίους, κ.λπ. Γιατί, αν αποπειρώνταν να εξηγήσουν αυτά τα φαινόμενα, θα έπρεπε να αναγνωρίσουν πως δεν υπήρχε στο εσωτερικό της Ελλάδας καμία κοινωνική δύναμη με ξεκάθαρη στρατηγική και την απαραίτητη συνοχή που θα μπορούσε να διεξαγάγει την επανάσταση. Οι καπεταναίοι ήταν πολεμιστές και αγωνιστές, αλλά ταυτόχρονα και «πρόκριτοι» πολεμικού τύπου, και γι' αυτό συχνά συμμαχούσαν με τους κοτζαμπάσηδες ή και τους Φαναριώτες, ενώ δεν διέθεταν οι ίδιοι την παιδεία και την πολιτική προπαίδεια που θα τους επέτρεπε να διεξαγάγουν έναν περίπλοκο και σύνθετο αγώνα, που βρισκόταν στο επίκεντρο των γεγονότων της ευρωπαϊκής ιστορίας της εποχής.

Επιπλέον, τα συνεκτικότερα ιδεολογικά στοιχεία της επανάστασης ήταν η Ορθοδοξία και η θέληση της απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό, γι' αυτό και ο κομβικός ρόλος της Ορθοδοξίας στην εκδήλωση και τη διεξαγωγή της Επανάστασης (η 25η Μαρτίου, ο απαγχονισμός του Πατριάρχη, ο αγιασμός των όπλων και η εμψύχωση των επαναστατών). Τα λοιπά ιδεολογικά στοιχεία, η δημοκρατικότητα, η επιλογή του αντιπροσωπευτικού συστήματος, η θέληση για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και κυρίως για τη διανομή της γης, η αναφορά στους ένδοξους προγόνους και η έγνοια για τη γλώσσα και την παιδεία υπήρχαν και ήταν σημαντικά, αλλά διαπλέκονταν ή υποτάσσονταν στα δύο κυρίαρχα ιδεολογικά στοιχεία, του «Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία».

Οι «συντηρητικοί» ιστορικοί, από την πλευρά τους, θα εκθειάζουν κατά περίπτωση ή ταυτόχρονα τους εκκλησιαστικούς ηγέτες, τύπου Παλαιών Πατρών Γερμανού, πολιτικούς όπως τον Κωλέτη και τον Μαυροκορδάτο, τους Υδραίους Κουντουριώτηδες, τον Καποδίστρια, αλλά και τον Κολοκοτρώνη ή τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, υποβαθμίζοντας ή αποσιωπώντας τόσο την έκταση των εμφυλίων διαμαχών, την κοινωνική τους διάσταση, δηλαδή τη θέληση της αγροτιάς για κοινωνική δικαιοσύνη, όσο και την υποταγή των συντηρητικών πολιτικών στα κελεύσματα και τις επιθυμίες των Μεγάλων Δυνάμεων. Παράλληλα, ενώ προβάλλουν τον εθνικό ρόλο της Εκκλησίας, αποκρύπτουν την ταύτιση του ανώτερου κλήρου με τους κοτζαμπάσηδες και τους συντηρητικότερους πολιτικούς σε πολλές περιπτώσεις.
Όσο, τέλος, για τους νεώτερους ιστορικούς του «εθνομηδενιστικού» στρατοπέδου, αυτοί πλέον εξαλείφουν το ίδιο το επαναστατικό γεγονός και μεταβάλλουν σε κύριο ζήτημα του υπόδουλου ελληνισμού και της επανάστασης όχι πλέον το αίτημα της απελευθέρωσης από τους Τούρκους αλλά, όπως δείξαμε, την «αντιπαλότητα» διαφωτισμού και Εκκλησίας!

Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός εξετάζει ακριβώς αυτό το συναμφότερον, αυτή τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στις δυνάμεις της συντήρησης του ελληνισμού και αυτές που ήθελαν την επαναστατική αλλαγή του. Ο Νίκος Σβορώνος και ο Κώστας Μοσκώφ περιγράφουν και αναλύουν εκτενώς την οικονομική και κοινωνική δομή του ελληνικού χώρου και τα οικονομικά αίτια της έκρηξης της επανάστασης του 1821. Ο Λεωνίδας Στρίγγος, από το παλιό ΚΚΕ, επισημαίνει τον πρωταρχικά εθνικοαπελευθερωτικό χαρακτήρα της επανάστασης, ενώ ο Γιώργος Καραμπελιάς, με ένα απόσπασμα από το υπό έκδοσιν βιβλίο του, εξετάζει τη σχέση μεταξύ της διάσπαρτης ανάπτυξης και του Διαφωτισμού, μεταξύ των ανώτερων τάξεων, των λογίων και του λαού στα πλαίσια της επανάστασης. Και πάντα μνημονεύοντας Ανδρέα Κάλβο, Διονύσιο Σολωμό και Ρήγα.

Το ανολοκλήρωτο εικοσιένα

Και βέβαια δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πως η διαμάχη για το '21, που το κάνει τόσο ζωντανό ακόμα και στις μέρες μας, δεν γίνεται μόνο περί «τεθνεώτων» και «ζώντων», αλλά και υπέρ των «επερχομένων γενεών». Διότι το '21 παραμένει όντως ανολοκλήρωτο. Διότι, δύο αιώνες μετά, όχι μόνο δεν έχουμε ξεπεράσει τον «καημό της ρωμιοσύνης», ώστε να γίνουμε πραγματικά αυτόνομοι, αλλά κινδυνεύουμε να επιστρέψουμε κάτω από το πέλμα του οθωμανισμού, στη σύγχρονη εκδοχή του, τον νεο-οθωμανισμό.

Εκείνο το φωτάκι του '21, τρεμοσβήνει και θέλουν να το σβήσουν. Γι' αυτό και παραμένουν τόσο επίκαιροι ο Κολοκοτρώνης, και ο Μακρυγιάννης. Γι' αυτό και οι εθνομηδενιστές θέλουν να αμαυρώσουν την εικόνα τους, διότι αποτελούν σύμβολα αντίστασης για το σήμερα. Τα κείμενά τους δεν πρέπει να τα δει ο αναγνώστης «επετειακά», αλλά να σκύψει στην ουσία τους, το αίτημα της ελευθερίας, της αυτεξουσιότητας, και του θάρρους, αυτού του θάρρους που τόσο χρειαζόμαστε σήμερα.

"Σχέ­δια πε­ρὶ ἐ­πα­να­στά­σε­ως. Νὰ ζή­σου­με εἰς βου­νὰ μὲ γέ­νεια!" (Νικήτας Σταματελόπουλος).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Αλ. Χατζηκώστας, «η επανάσταση του '21: ορισμένοι μύθοι και η πραγματικότητα», στο Αφιέρωμα του Χρήστου Κάτσικα, «Υποστηρικτικά κείμενα για βασικές πλευρές της τουρκοκρατίας και της επανάστασης του 1821», http://www.alfavita.gr/fakeloi/1821.php.

2. Η έλλειψη ασφάλειας και προστασίας της βιομηχανικής και εμπορικής δραστηριότητας στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας απαγόρευε τη συγκέντρωση του κεφαλαίου και, αντίθετα, ευνοούσε, τη διασπορά του. Έτσι, η εμπορική δραστηριότητα μιας εμπορικής οικογένειας διασπειρόταν σε πολλές πόλεις και περιοχές, τόσο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όσο και πόλεων έξω από αυτή, που διασφάλιζαν την επιβίωση της εμπορικής δραστηριότητας. Ένα μέλος της οικογένειας βρισκόταν στα Βαλκάνια, ένα άλλο στην Αυστρία ή την Ολλανδία, ένα τρίτο στη Ρωσία ή την Αίγυπτο, κ.ο.κ. [Traian Stoianovich, «Ο κατακτητής ορθόδοξος Βαλκάνιος έμπορος», στο Σπύρος Ασδραχάς (επιμ.) Η οικονομική δομή των Βαλκανικών χωρών (15ος-19ος αιώνες), Μέλισσα, Αθήνα 1979, σσ. 320-323, και Traian Stoianovich, «The Conquering Balkan Orthodox Merchant», στο Traian Stoianovich, Between East and West, The Balkan and the Mediterranean Worlds, Economies and Societies, Traders, Towns, and Households, τόμος 2, Aristide Caratzas, Publisher, Νιου Ροσέλ, Νέα Υόρκη 1992, σσ. 52-55]. Το τελικό αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας, δεδομένης της Οθωμανικής ανασφάλειας, ήταν πως ένα μεγάλο μέρος του κεφαλαίου έμενε τελικώς στις χώρες-καταφύγια. Οι μεγαλύτεροι Έλληνες έμποροι ήταν οι έμποροι της Βιέννης, της Τεργέστης, της Ρωσίας, της Αλεξάνδρειας αργότερα, και αυτό μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Οι Μοσχοπολίτες έμποροι θα πλουτίσουν την Αυστροουγγαρία, όπως ο γνωστός ευεργέτης Σίμων Σίνας, που θα χριστεί και βαρώνος της Αυστρίας, ενώ στην Ελλάδα θα έρθει μόνο ένα μέρος του κεφαλαίου τους, ως κληροδοτήματα και ευεργεσίες.

3. Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος ζωής των ανώτερων στρωμάτων των Ελλήνων ραγιάδων, που χτίζουν αρχοντικά εμπνευσμένα -αν όχι κάποτε και αντίγραφα- από τα δυτικά πρότυπα της Βιέννης, της Λειψίας και της Βενετίας, τα επιπλώνουν και τα εξοπλίζουν ανάλογα, και όχι μόνο στην Κωνσταντινούπολη, το Βουκουρέστι και τη Σμύρνη, αλλά και στην Ύδρα, την Καστοριά ή τα Αμπελάκια. Τα καστοριανά αρχοντικά θα είναι γεμάτα με τοιχογραφίες βιεννέζικης τεχνοτροπίας, ενώ η «μαντάμ Τυανίτη» θα διατηρεί στην Κωνσταντινούπολη ένα φιλολογικό σαλόνι ανάλογο των Παρισινών, στον 18ο αιώνα.

Διαμαρτυρία

Ολοκληρώθηκε η 27η Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα που πραγματοποιήθηκε στη Μολδαβία από 2 έως 8 Μαΐου, με τη συμμετοχή των καλύτερων μαθητών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στα Μαθηματικά. Οι έλληνες μαθητές μέλη της ελληνικής ομάδας, συνεχίζοντας τη μεγάλη παράδοση των επιτυχιών των ελληνικών ομάδων στις Βαλκανικές και Διεθνείς Μαθηματικές Ολυμπιάδες, που θέλει κάθε φορά να φέρνουν στη χώρα μας μετάλλια, κατέκτησαν ένα αργυρό και τρία Χάλκινα μετάλλια.
Η Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα (Β.Μ.Ο), που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το Μάιο του 1984, είναι πια ένας θεσμός υψηλοτάτου ενδιαφέροντος όχι μόνο για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Απόδειξη σ΄ αυτό αποτελεί η συμμετοχή τα τελευταία χρόνια εκτός συναγωνισμού εθνικών ομάδων και από άλλες χώρες της Ευρώπης όπως της Αγγλίας, Γαλλίας και της Ιταλίας.
Η επιλογή των μαθητών που συμμετέχουν σ΄ αυτή γίνεται μέσω των Μαθηματικών διαγωνισμών που διοργανώνει κάθε χρόνο η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία από το 1933. Στη διοργάνωση συμμετέχουν περίπου 15000 μαθητές απ’ όλη την Ελλάδα. και εργάζονται  γι’ αυτήν χωρίς καμία αμοιβή εκατοντάδες μέλη της. Η προετοιμασία των μαθητών για τη συμμετοχή τους στις διεθνείς αυτές διοργανώσεις γίνεται από τα μέλη της Επιτροπής διαγωνισμών καθηγητές Πανεπιστημίου και Μαθηματικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι ργάζονται αφιλοκερδώς. Η μόνη συμβολή του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων όλα αυτά τα χρόνια ήταν η διάθεση αιθουσών για τη διεξαγωγή των αρχικών φάσεων του διαγωνισμού και η κάλυψη των εξόδων μετάβασης και επιστροφής των έξι μαθητών και των δυο συνοδών καθηγητών, που συμμετείχαν στις διοργανώσεις αυτές.
Σημειώνουμε ότι η συμμετοχή και η κατάκτηση μεταλλίων σε αυτούς τους διαγωνισμούς αποτελεί βασικό κριτήριο επιλογής σε μεταπτυχιακά προγράμματα μεγάλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού και ανεβάζουν το κύρος της χώρας σε θέματα Παιδείας. Οι μαθητές αυτοί έχουν βραβευθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τη Βουλή των Ελλήνων, έχουν προσκληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κι έχουν γίνει δεκτοί με υποτροφίες σε ονομαστά Πανεπιστήμια του Εξωτερικού.
Φέτος είναι η πρώτη χρονιά που το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων δεν κάλυψε τα έξοδα μετάβασης και επιστροφής της Ελληνικής Ομάδας για τη συμμετοχή της στην 27η Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα (συνολικό κόστος αποστολής 2500€ !!!).
Πρέπει να επισημάνουμε ότι είκοσι μέρες μετά την επιστροφή των παιδιών και μετά από συνεχείς οχλήσεις της Εταιρείας εκδόθηκε η απόφαση για τη συγκρότηση της Ελληνικής Ομάδας για την 27η Β.Μ.Ο.
Υπενθυμίζουμε ότι από 2 έως 14 Ιουλίου 2010 θα διεξαχθεί η Διεθνής Μαθηματική Ολυμπιάδα στο Καζακστάν, θεσμός παγκοσμίου ενδιαφέροντος, που είχε διοργανώσει με μεγάλη επιτυχία και η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία τον Ιούλιο του 2004, και δεν έχουμε ακόμη σαφή απάντηση αν το Υπουργείο θα εγκρίνει και θα καλύψει τη δαπάνη μετάβασης και επιστροφής της Ελληνικής ομάδας.
Πιστεύουμε ότι η περικοπή της χρηματοδότησης αυτών των αποστολών με αποτέλεσμα την μη συμμετοχή της Ελλάδας σε διεθνείς πνευματικούς αγώνες υπονομεύει το κύρος της χώρας.
Η Υπουργός Εθνικής Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων κ. Άννα Διαμαντοπούλου θα φέρει ακέραια την ευθύνη για τον πιθανό διεθνή διασυρμό της χώρας.

Έπιστήμονες ‘εμφυτεύουν Έτικέττες μέ Bar Code σέ έμβρυα μίας ημέρας.!!!! Σύντομα καί στά Άνθρώπινα Έμβρυα. !!!!!!

          Έπιστήμονες ‘εμφυτεύσαν Έτικέττες μέ Bar Code σέ έμβρυα

Αυτό  ακριβώς έκαναν οι ερευνητές στο αυτόνομο πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης (Autonomous University of Barcelona) http://www.uab.es/english/ όπως περιγράφει το New Scientist. .

.

Χρησιμοποιώντας τα κύτταρα από τα έμβρυα και τα αυγά ποντικιών, οι επιστήμονες ανέπτυξαν μια διαδικασία που περιλαμβάνει την εμφύτευση  μικροσκοπικών Bar Codes από πυριτίο σε ένα χάσμα μεταξύ της μεμβράνης κυττάρων και μια εξωτερική μεμβράνη που ονομάζεται προστατευτική ζώνη (pellucida zona).

.

Το επόμενο βήμα είναι να δοκιμαστεί αυτή η τεχνική σε ανθρώπινα έμβρυα.

.

Αυτός θα συμβεί σύντομα, το τμήμα υγείας της Κυβέρνησης της  Καταλωνίας ( Government of Catalonia’s Department of Health) έχει εγκρίνει ήδη τη μέθοδο για τη χρήση στο γενετικό υλικό που παρέχεται από τις ισπανικές κλινικές γονιμοποίησης.

.

Η τεχνική ισχυρίζονται θά τούς βοηθήσει στην Ταυτοποίηση τών Έμβρύων ώστε να αποφύγουν λάθη στην εξωσωματική γονιμοποιήση, όπως αυτο τού 2002, πού μπέρδεξαν το γενετικό υλίκό, με αποτέλεσμα ζευγάρι λευκών να γεννήσει μαύρα δίδυμα. !!!!

.

Πηγές

.

http://www.uab.es/english/

.

http://humrep.oxfordjournals.org/

.

http://www.popsci.com/technology/article/2010-11/tagging-eggs-and-embryos-bar-codes-easy-vitro-fertilization

.

http://www.newscientist.com/blogs/shortsharpscience/2010/11/theres-something-in-my-eggs.html

.

http://www.gizmag.com/barcodes-on-embryos/17017/

.

                        ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗΣ

Universitat Autonoma de Barcelona, Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC)

                    Fig. 1 A scanning electron microscope image of a barcode.

        Η εικόνα του barcode όπως φαίνεται μέ ένα ηλεκτρονικο μικροσκόπιο.

Fig. 2. Light microscope micrograph of an in vitro cultured macrophage cell with polysilicon barcode. Picture was taken with a 40x objective on an inverted optical microscope

Μικρογραφία από μικροσκόπιο ενός τεχνητά καλλιεργημενου μακροφάγου κυττάρου, μετά την εμφύτευση barcode, από πολυπυρίτιο.

Fig. 3. Light microscope micrograph of a mouse embryo at the two-cell stage with different polysilicon barcodes adhered to the zona pellucida. Picture was taken with a 20x objective on in inverted optical microscope.

Μικρογραφία από μικροσκόπιο, ενός εμβρύου ποντικού στο στάδιο ανάπτυξης των 2 κυττάρων ( ΕΜΒΡΥΟ ΜΟΝΟ ΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ) !!!! με πολλά καί διαφορετικά barcodes εμφυτευμένα !!!!, στην προστατευτική ζώνη (pellucida zona) του κυτάρρου.

.

Diverse types of barcodes have been designed in order to track living cells in vivo or in vitro, but none of them can follow an individual cell up to ten or more days. Until now, codes have been envisaged to follow different
cell subpopulations mixed in the same culture, to track a minority group of cells representing the whole population or to follow a subpopulation of cells in vivo.

.

Individual cell tracking is important to evaluate individual cell behavior (cell survival, cell movement, relationship with other cells, etc.) under different conditions (exposure to toxic gases or compounds, therapeutic drugs, source of light, a chemical stimulus, etc.). Individual cell tracking is also of great interest in embryo traceability in assisted reproduction technologies (ART) to make sure that the embryo to be transferred belongs to the right couple.

A biocompatible and non-cytotoxic encoded microparticle has been developed to track isolated cells or embryos. It is an useful tool in research to follow the behavior of individual cells exposed to different conditions or different therapeutic drugs and in clinical settings to track individual oocytes and embryo as well. We are seeking a company partner to further develop the technology through a co-development and license agreement.

The invention

A biocompatible and non-cytotoxic encoded microparticle for labeling or tracking an isolated cell (e.g. macrophages, fibroblasts, ESC or oocytes) or an isolated embryo has been developed. The microparticle is made of a biocompatible material using silicon microtechnologies. This technology allows the production of thousands of barcodes containing different codes. Its external shape comprises a code by which it can be identified using an inverted optical microscope with an objective between 20X – 100X. Its dimensions are small enough that it can be introduced into or attached to isolated cells or embryos.

Contrary to previous labeling and tracking devices, the code of the microparticle is comprised in its external shape. The code of the particle may thus be considered a spatial code. There is no need for fluorochromes to be able to identify the code.

Innovative aspects and applications

- Encoded microparticules as a High throughput screening cells tool.
- Encoded microparticules for tracking human embryo in IVF treatment.
- Biocompatible and no cytotoxicity.
- Adherence to zona pellucida or plasma membrane .
- Optical microscopy code identification.
- Low-cost manufacture and high versatility.

State of development

- Barcodes have been tested in cells (macrophages) and in mouse embryos.
- Studies of Biocompatibility and cytotoxity have been carried out in macrophages and mouse embryos (during the pre-implantation development, from zygote to hatching stage).
- Barcodes are made using silicon microtechnologies (MEMs and NEMs fabrication) which allow the production of the devices with dimensions in the micron range.

Ongoing research

- Adherence to plasma membrane. Results are expected at the end of the second quarter of the year.
- In vivo studies in mouse. Results are expected within the last quarter of the year.

http://www.uab.es/servlet/Satellite/serveis-a-empreses/oferta-tecnologica-1245651215252.html?param1=3021

 Κατεβάστε το εδώ

.

 Autonomous University of Barcelona – Encoded (with barcodes) microparticles for isolated cell and embryo.pdf

  ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΟΞΦΟΡΔΗΣ – ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

          Oxford Journals - Human Reproduction

A novel embryo identification system by direct tagging of mouse embryos using silicon-based barcodes

Τεχνική Ανάλυση τής μεθόδου