Πράξη αντιστάσεως και αυτογνωσίας είναι η ενημέρωση των παιδιών μας για το ήθος και την προσωπικότητα, την πλήρη αυτοθυσίας και καλών έργων , του ιεράρχη της Καππαδοκίας Μεγάλου Βασιλείου.
Η Εκκλησία μας του έδωσε τον μοναδικό τίτλο του ουρανοφάντορος ,δηλαδή του ουρανοκατέβατου, λόγω της ποιότητος της ζωής του που ήταν κυριολεκτικά "από άλλο πλανήτη."
Πώς κατάφερε η διαφήμιση της Κόκα Κόλα (μονομανία τείνει να μού γίνει τον τελευταίο καιρό ) να επιβάλλει αντι για τον λιτό, ασκητικό και σχετικά νέο άγιο ιεράρχη, τον παχύσαρκο , καλοζωισμένο , γερο- πωλητή των προιόντων της , o οποίος μοιάζει μάλλον με τον χοντρό Βούδα των ανατολικών παρά με οποιονδήποτε χριστιανικό άγιο, είναι άξιο απορίας !
Μεταξύ των αγίων Πατέρων που καταφέρθηκαν εναντίον των αδίκων πλουσίων, που στηρίζονταν πάνω στα υλικά αγαθά, και περιφρονούσαν η αδιαφορούσαν για την αδικία και την πείνα που επικρατούσε στην κοινωνία, ήταν και ο Μέγας Βασίλειος. Πρέπει να σημειωθή ότι ο Μ. Βασίλειος μίλησε για τα καυτά κοινωνικά θέματα της εποχής του, αφού προηγουμένως ο ίδιος έδωσε το παράδειγμα. Μοίρασε στους πτωχούς την μεγάλη περιουσία που είχε και έπειτα έγινε ιερεύς και επίσκοπος της Καισαρείας της Καππαδοκίας. Έτσι δεν μιλούσε από το γραφείο θεωρητικά. Ο ίδιος πρώτα το έζησε και έπειτα δίδαξε, γι' αυτό και ο λόγος του ήταν βροντή, αφού προηγουμένως ο βίος του ήταν αστραπή.
Ο Μ. Βασίλειος εργάσθηκε ποιμαντικά. Δεν προσπάθησε να μεταστρέψη την αγανάκτηση των πτωχών εναντίον των πλουσίων και να δημιουργήση μίσος, αλλά προσπάθησε να θεραπεύση τόσο τους πτωχούς όσο και τους πλουσίους να βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά.
Τα θέματα όταν αντιμετωπίζωνται επιφανειακά δημιουργούν μεγαλύτερα προβλήματα. Έτσι μιλώντας για την αβεβαιότητα του πλούτου και ότι εύκολα μεταβάλλεται, αφού αλλάξουν μερικά κοινωνικά δεδομένα, στην συνέχεια τονίζει το να περιφρονούμε τα υλικά αγαθά. Όπως έγραψα προηγουμένως αυτό το κάνει για να εργασθή ποιμαντικά στον λαό. Το ευκολώτερο πράγμα είναι να γίνη κανείς λαοπλάνος και να πετάη συνθήματα επιφανειακά. Το δυκολώτερο είναι να θεραπεύη τα πάθη του λαού. Με την διδασκαλία περί περιφρονήσεως των υλικών αγαθών θέλει να μετατοπίση την σκέψη τόσο των πλουσίων όσο και των πτωχών από τα υλικά αγαθά, ώστε να παύσουν να νομίζουν ότι αυτά αποτελούν τα μόνα αγαθά πάνω στην γη.
Ο λόγος της περιφρονήσεως των υλικών αγαθών δεν είναι μανιχαϊκός, αλλά εντάσσεται μέσα στην προσπάθεια να φέρη μια ισορροπία στην κοινωνία. Πράγματι δυό είναι οι δυνατές στάσεις που μπορεί να λάβη κανείς απέναντι των υλικών αγαθών. Η μια είναι η ειδωλολατρική (θεοποίησή τους) και η άλλη η μανιχαϊκή (η απόρριψή τους). Οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν δέχονται ούτε την μια ούτε την άλλη, αλλά δέχονται ότι τα υλικά αγαθά είναι δώρα του Θεού, που πρέπει να προσφέρωνται ως αντίδωρα στον Θεό και στον συνάνθρωπο.
Όταν χρειάσθηκε να γίνη καυστικός το έκανε. Όταν έβλεπε τους πλουσίους να καυχώνται για την δύναμη του πλούτου τους, τότε δεν σιώπησε. Σε ένα έργο του λέγει ότι θεωρεί τέλεια κοινωνία εκείνη από την οποία έχει εξορισθή η ιδιότητα της κτήσεως και η εναντίωση της γνώμης (οι φιλονικίες). Όμως, μελετώντας όλη την διδασκαλία του Μ. Βασιλείου, συμπεραίνουμε ότι δεν κατηγορούσε τόσο την ιδιοκτησία όσο την ιδιοποίηση των υλικών αγαθών. Θέλει να φιλοτιμήση τους πλουσίους να δίδουν ελεύθερα σ' αυτούς που έχουν ανάγκη, και έτσι να επικρατήση πάνω στην γη η κοινοχρησία. Αυτήν την κοινοχρησία προσπαθεί να τεκμηριώση με πολλά παραδείγματα.
Χρησιμοποιεί την περίπτωση των ζώων. Τα πρόβατα βόσκουν επάνω στα όρη και οι πολυπληθείς ίπποι απολαμβάνουν το χορτάρι στης γης στην ίδια πεδιάδα χωρίς έριδες μεταξύ τους. Εμείς όμως αρπάζουμε τα κοινά και ιδιοποιούμαστε αυτά που ανήκουν στους πολλούς. Χρησιμοποιεί επίσης επιχειρήματα φυσικά. Εκείνος, λέγει, που ιδιοποιείται τα υλικά αγαθά μοιάζει με τον θεατή που εισέρχεται πρώτος στο θέατρο, το καταλαμβάνει ολόκληρο και δεν αφήνει να εισέλθη άλλος, επειδή το θεωρεί απολύτως δικό του. Επίσης αφού ο άνθρωπος γεννιέται γυμνός και επιστρέφει στην γη γυμνός, είναι παράλογο να ιδιοποιήται τα υλικά αγαθά, επειδή πρόλαβε και τα απέκτησε αυτός. Χρησιμοποιεί ακόμη το επιχείρημα του κοινωνικού προορισμού των υλικών αγαθών και του πλούτου. Ο άρτος, λέγει, ανήκει στον πεινασμένο, το ιμάτιο στον γυμνό, το υπόδημα στον ανυπόδητο, το αργύριο στον πτωχό. Εκείνος ο οποίος κατακρύπτει τα αγαθά και αποφεύγει να ενδύση τον γυμνό η να θρέψη τον πεινασμένο δεν είναι καλύτερος από τον λωποδύτη που γυμνώνει τον πεινασμένο. Τα έλεγε αυτά ο άγιος γιατί στην εποχή του σε περίοδο πείνας οι πλούσιοι είχαν γεμάτες τις αποθήκες.
Επίσης χρησιμοποιεί το παράδειγμα της πρώτης Εκκλησίας στην οποία όλα ήταν κοινά, ο βίος, η ψυχή, η συμφωνία, η τράπεζα, η αδελφότης και η αγάπη η οποία μετέβαλε σε ένα τα πολλά σώματα και συνήρμοζε σε μία ομόνοια τις διάφορες ψυχές. Αυτή η κοινοκτημοσύνη πρέπει να ερμηνευθή ως κοινοχρησία.
Πέρα από αυτά στα έργα του ο Μ. Βασίλειος τονίζει πολύ την αξία του πραγματικού πλούτου, που είναι η Χάρη του Χριστού. Ο πλούσιος χωρίς Χριστό είναι πάμπτωχος και ο πτωχός με τον Χριστό είναι πάμπλουτος. Οι υλικές απολαύσεις, έλεγε, έχουν περισσότερο πόνο, παρά υλική ευχαρίστηση. Τα πλούτη έχουν τις επιβουλές, οι τρυφές, οι χορτασμοί και οι αδιάκοπες απολαύσεις έχουν την ποικιλία των ασθενειών και άλλα ακόμη πάθη. Οι Απόστολοι είχαν τον Χριστό και είχαν τα πάντα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους αγίους.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας προσπάθησαν να λύσουν τα προβλήματα της εποχής τους με βάση τον Θεό και την σωτηρία του ανθρώπου, αλλά συνεχώς επεδίωκαν να ανεβάσουν τον νου των ανθρώπων στο πραγματικό αγαθό, που είναι ο Θεός.
Λέγεται και γράφεται συχνά: O εφιάλτης του «υπαρκτού σοσιαλισμού», όσο ήταν ιστορικά υπαρκτός, λειτουργούσε σαν χαλινός του ασύδοτου καπιταλισμού. Yποχρέωνε τον καπιταλισμό σε κοινωνικές παραχωρήσεις: Nα εξασφαλίζει το κράτος στον πολίτη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, προστασία της μητρότητας, κατώτατο όριο αμοιβής εργασίας, ανώτατο όριο ωραρίου εργασίας, όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση, δωρεάν παιδεία, επίδομα ανεργίας, φροντίδα για την εξεύρεση εργασίας, και όσα ανάλογα. Eίκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» το σύστημα της «ελεύθερης αγοράς» μοιάζει κυριολεκτικά αχαλίνωτο. Ως τώρα μιλούσαμε για καπιταλιστικό «σύστημα» αφηρημένα, δίχως να συγκεκριμενοποιούμε φορέα του «συστήματος». Tο κράτος, αποτελεσματικό ή ανάπηρο, ήταν στη συνείδησή μας συγκεκριμένο: η κυβέρνηση, η Bουλή, υπουργεία, δημόσιοι οργανισμοί, θεσμοί κοινωνικής λειτουργίας. Για να πάψει αυτό το συγκεκριμένο κράτος να υπηρετεί (έστω με πανάθλιες επιδόσεις) τον πολίτη και να τεθεί στην υπηρεσία ιδιωτών και ιδιωτικών συμφερόντων, φανταζόμασταν ότι έπρεπε να παρεμβληθεί πραξικόπημα ή να επιλέξει ο λαός με την ψήφο του, μαζοχιστικά, μια κυβέρνηση που τίμια είχε προεξαγγείλει καθεστώς γκανγκστερικής ασυδοσίας των κερδομανών. Tώρα, για πρώτη φορά, το αφηρημένο καπιταλιστικό «σύστημα» αποκτά για μας συγκεκριμένο εντοπισμό, θεσμική υπόσταση, υλική παρουσία: Kαταφθάνουν στον τόπο μας τρεις κόσμιες, συνοφρυωμένες φιγούρες και υπαγορεύουν στην κυβέρνηση, που εμείς την επιλέξαμε «σοσιαλιστική» λεπτομερέστατους όρους για την αχαλίνωτη ελευθερία των ιδιωτικών συμφερόντων. Oι τρεις αυτές φιγούρες έχουν εξουσία καταφανώς υπέρτερη των εξουσιών της κυβέρνησης, αυτοί διατάζουν την κατάργηση του κατώτατου ορίου μισθών, του ανώτατου ορίου ωραρίου, τις ανεξέλεγκτες απολύσεις, τη μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος σε «φιλόπτωχο ταμείο» και τα μύρια όσα ανάλογα. Eχουν τέτοιες εξουσίες (κυριολεκτικά ζωής και θανάτου) επάνω μας, γιατί εκπροσωπούν τους δανειστές μας - δανειστές που δεν τους επιλέξαμε εμείς, τους επέλεξε ερήμην μας η «σοσιαλιστική» φενακισμένη κυβέρνησή μας. Mόλις ανέλαβε τη διακυβέρνηση, τότε μόνο διαπίστωσε ότι σε ελάχιστους μήνες θα έπρεπε να κηρύξει «στάση πληρωμών», την πτώχευση-καταστροφή της χώρας. Bέβαια, μόνο ασυνειδησία ή ηλιθιότητα θα δικαιολογούσαν την ώς τότε άγνοια του προβλήματος από υποψήφιους διαχειριστές της εξουσίας, με βεβαιωμένη και έγκαιρη την ενημέρωσή τους από τον Διοικητή της Tραπέζης της Eλλάδος. Kαι τότε συνέβη το εξωφρενικό και απίστευτο: Eπί επτά μήνες να περιφέρεται ο νεόκοπος πρωθυπουργός στα διεθνή κέντρα της οικονομικής και πολιτικής ισχύος και να διαφημίζει τη χρεωκοπία της χώρας και τη φαυλότητα του πολιτικού της συστήματος. H δανειοληπτική ικανότητα της Eλλάδας άρχισε να μειώνεται δραματικά, οι σχετικοί δείχτες κατρακυλούσαν ασυγκράτητοι, ο ίδιος αντιπαρήλθε, ανεξήγητα, εξαιρετικά ευνοϊκές προσφορές δανεισμού (από Pωσία και Kίνα). Mέχρι που δεν υπήρχε άλλη λύση παρά μόνο η άνευ όρων προσφυγή στο διαβόητο Διεθνές Nομισματικό Tαμείο. Συμπαίκτες, η Kεντρική Eυρωπαϊκή Tράπεζα και το Διευθυντήριο των Bρυξελλών. H σωρεία των εγχώριων πολιτικών εγκλημάτων που εξασφάλισαν τη δικαιολογία στον πρωθυπουργό (πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς!!!) να παραδώσει τη χώρα, δίχως καν διαπραγματεύσεις, στον έλεγχο (και περίπου στην ιδιοκτησία) της Kερδοσκοπικής Διεθνούς, έχουν κατά κόρον πια αναλυθεί: Πελατειακές σχέσεις, κλεπτοκρατία, εκφαυλισμός της δημοσιοϋπαλληλίας, ασυδοσία συνδικαλιστών, εξευτελισμός των εννοιών «νόμος» και «Δίκαιο». Oμως αυτό που μάλλον παραβλέπουμε οι πολίτες μέσα στον πανικό της καταστροφής και στην οργή μας για την ατιμωρησία και ιταμότητα των ενόχων, είναι το αποκαλυπτικό ξεγύμνωμα των δάνειων ιδεολογιών και συστημάτων που τα πιστέψαμε, οι χάσκακες ξιπασμένοι, σαν «πολιτισμό των φώτων» και «πρόοδο» και «εκσυγχρονισμό». Tο γεγονός ότι εμείς σήμερα, οι ελληνόφωνοι απάτριδες του βαλκανικού νότου, δεν ξέρουμε να ξεχωρίσουμε τι σημαίνει «κοινωνία» και σε τι διαφέρει από τη societas (society, soci�t�), μας στερεί και τη δυνατότητα να συνειδητοποιήσουμε το πολιτικό και κοινωνικό μας αδιέξοδο, το ανέφικτο της ανάκαμψης από τη δουλική υποταγή μας στην Kερδοσκοπική Διεθνή. H πολιτική μας γλώσσα έχει αγκυλωθεί στα παραισθησιογόνα σχήματα «Δεξιά», Kέντρο, «Aριστερά», τα δήθεν πολιτικά μας κόμματα προσπαθούν να καμουφλάρουν τον μηδενιστικό αμοραλισμό τους με τεχνάσματα ελιγμών από τη Δεξιά στην Kεντροδεξιά, από την Aριστερά στην Kεντροαριστερά - μικρονοϊκά παιδιαρίσματα. Tο πολιτισμικό «παράδειγμα» (τρόπος του βίου) που άσκεπτα και άκριτα πασχίζουμε, δύο αιώνες τώρα, να μιμηθούμε, προϋποθέτει τη συλλογικότητα σαν soci�tas: «εταιρισμόν επί κοινώ συμφέροντι». Zούμε σε οργανωμένες συλλογικότητες, όχι επειδή αξιολογούμε τις ανθρώπινες σχέσεις καθεαυτές ως ποθητή ποιότητα ζωής, χαρά πληρότητας της ζωής, αλλά σκοπεύοντας πρωταρχικά στη χρησιμότητα. O σοσιαλισμός πιστεύει ότι θα πετύχουμε το μέγιστο της χρησιμότητας (του ωφέλιμου για όλους), με μια κεντρική εξουσιαστική διαχείριση των αναγκών των ατόμων, τα οποία, κάτω από τον έλεγχό της, «θα εργάζονται ανάλογα με τις δυνάμεις τους και θα απολαμβάνουν ανάλογα με τις ανάγκες τους». Aντίθετα ο καπιταλισμός πιστεύει πως αν το άτομο αφεθεί ελεύθερο, στην επιδίωξη ικανοποίησης των ενστίκτων - ορμών (αυτοσυντήρησης, κυριαρχίας, ηδονής) τότε το αθροιστικό αποτέλεσμα των ατομοκεντρικών επιδιώξεων θα είναι η συλλογική ωφελιμότητα. Eμείς, οι ελληνόφωνοι του βαλκανικού νότου, ζήσαμε κατάσαρκα τη φρίκη και το τίμημα του αίματος που κόστισε η απόπειρα κάποτε μερίδας συμπατριωτών μας να μας εντάξουν στανικά στον «παράδεισο» της σοσιαλιστικής societas. Σήμερα ζούμε αμείλικτη και την απανθρωπία της «φιλελεύθερης» society. Mε χαμένη, αλίμονο, τη γνώση και την αίσθηση της «κοινωνίας»: λέξης που καθόριζε άλλοτε την ταυτότητα, τον ορισμό της ελληνικότητας.
Ο Νεεμάν, ένας στρατηγός στο συριακό στρατό, ήταν λεπρός. Ύστερα από υπόδειξη μιας εβραίας δούλης του, ο Νεεμάν πήγε στο Ισραήλ για να βρει θεραπεία για την ασθένειά του. Πήγε πρώτα στο βασιλιά του Ισραήλ (που δε θα μπορούσε να τον βοηθήσει), και τελικά στον Ελισαιέ, τον προφήτη του Θεού.
Όταν ο Νεεμάν ήρθε στο σπίτι του Ελισαιέ, ο προφήτης έστειλε έναν αγγελιοφόρο για να του πει τι έπρεπε να κάνει ώστε να θεραπευτεί από τη λέπρα. Ο αγγελιοφόρος είπε: «Ύπαγε και λούσθητι επτάκις εν τω Ιορδάνη, και θέλει επανέλθει η σαρξ σου εις σε, και θέλεις καθαρισθή» (Β~ Βασ. 5/ε/10).
Όμως αυτή δεν ήταν η λύση που ο Νεεμάν είχε στο νου του, γι’ αυτό θύμωσε και έφυγε από το σπίτι του προφήτη. Είπε, «Ιδού, εγώ έλεγον, Θέλει βεβαίως εξέλθει προς εμέ και θέλει σταθή και επικαλεσθή το όνομα Κυρίου του Θεού αυτού, και διακινήσει την χείρα αυτού επί τον τόπον και ιατρεύσει τον λεπρόν» (εδ. 11). Στη συνέχεια πρόσθεσε, «Ο Αβανά και ο Φαρφάρ, ποταμοί της Δαμασκού, δεν είναι καλήτεροι υπέρ πάντα τα ύδατα του Ισραήλ; δεν ηδυνάμην να λουσθώ εν αυτοίς και να καθαρισθώ;» (εδ. 12).
Μπορούμε να μάθουμε μερικά πολύ σημαντικά μαθήματα από τη στάση του Νεεμάν απέναντι στις οδηγίες του προφήτη.
Πρώτο:Ο Νεεμάν είχε αποφασίσει ήδη στη σκέψη του για το πώς θα ενεργούσε ο προφήτης για να τον θεραπεύσει. Όταν ο προφήτης δεν έκανε όπως είχε φανταστεί ο Νεεμάν, εκείνος αρνήθηκε να δεχτεί τη θεραπεία που ορίστηκε από τον Ελισαιέ. Σήμερα πολλοί άνθρωποι, αντί να μελετούν το λόγο του Θεού για να μάθουν τι Εκείνος θέλει, αποφασίζουν μόνοι τους για τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι σκέφτονται ότι πρέπει να είναι τα πράγματα, και αρνούνται να ακούσουν τον Θεό. Ο Ιησούς μίλησε για μερικούς τέτοιους ανθρώπους στο Ματθ. 7/ζ/21-23. «Δεν θέλει εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών πας ο λέγων προς εμέ, Κύριε, Κύριε, αλλ’ ο πράττων το θέλημα του Πατρός μου του εν τοις ουρανοίς. Πολλοί θέλουσιν ειπεί προς εμέ εν εκείνη τη ημέρα, Κύριε, Κύριε, δεν προεφητεύσαμεν εν τω ονόματί σου, και εν τω ονόματί σου εξεβάλομεν δαιμόνια, και εν τω ονόματί σου εκάμομεν θαύματα πολλά; Και τότε θέλω ομολογήσει προς αυτούς ότι ποτέ δεν σας εγνώρισα· φεύγετε απ’ εμού οι εργαζόμενοι την ανομίαν».
Σημαντικό δεν είναι αυτό που σκεφτόμαστε εμείς, αλλά εκείνο που λέει ο Θεός. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε ό,τι μας λέει, ακόμα κι αν δεν μπορούμε να δούμε τη λογική πίσω από αυτό.
Δεύτερο:Ο Νεεμάν σκέφτηκε ότι το νερό των ποταμών της Δαμασκού θα ήταν εξ ίσου καλό όπως το νερό του Ιορδάνη. Αλλά δεν ήταν το νερό του Ιορδάνη που θα θεράπευε τον Νεεμάν. Ήταν η χάρη του Θεού που θα τον θεράπευε^ αυτό όμως θα γινόταν μόνο όταν ο ίδιος ενεργούσε σύμφωνα με τις οδηγίες που του δόθηκαν. Ο Θεός δεν δέχεται ποτέ τα δικά μας υποκατάστατα. Ο Αδανά και ο Φαρφάρ μπορεί να ήταν καλά ποτάμια, ίσως ακόμη και καλύτερα από τον Ιορδάνη, όμως ο Θεός τού είπε να χρησιμοποιήσει τον Ιορδάνη, γι’ αυτό μόνο ο Ιορδάνης θα μπορούσε να επηρεάσει τη θεραπεία του Νεεμάν. Όταν ο Θεός ορίζει κάτι, εμείς δεν πρέπει να κάνουμε αλλαγές. Τρίτο:Ακόμη και όταν ένας άνθρωπος απορρίπτει αρχικά τον τρόπο του Θεού, αν στη συνέχεια αλλάξει σκέψη και κάνει εκείνο που είπε ο Θεός, θα λάβει την ευλογία. Ένας δούλος του Νεεμάν βοήθησε τον στρατηγό να σκεφτεί πως αν ο Ελισαιέ τού είχε ζητήσει να κάνει κάποιο δύσκολο πράγμα, εκείνος θα το έκανε. Τότε ο Νεεμάν άλλαξε την αρχική του σκέψη, πλύθηκε στον Ιορδάνη και καθαρίστηκε. Αυτό είναι μετάνοια. Αν και εμείς μετανοήσουμε σήμερα για τα λάθη μας και υπακούσουμε στον Θεό, θα μας συγχωρήσει και θα απλώσει την ευλογία Του επάνω μας (Λουκ. 13/ιγ/3-5 Πράξ. 17/ιζ/30).
Η γλώσσα που μου δώσατε μελώδισε στο στόμα, ροδόσταμο που άνθισε στο πατρικό μου χώμα, θαλασσινή η αύρα της, βουνίσια η πνοή της, τον κόσμο όλο γύρισε, αλάργεψ' η φωνή της.
Η ανατολή τη λάτρεψε, η δύση την καρπώθει, πόθο γλυκό ζωντάνεψε σ' αυτόν που τη ζυγώθει, αθανασία γνώρισε στα έργα των ανθρώπων, φεγγάριασε τη σκοτεινιά ξένων λαών και τόπων.
Γλώσσα μου μυριολάλητη πώς να σε ασημώσω που 'σαι διαμάντι αδάμαστο, πέτρα για να στεριώσω, έχω τον τρόπο μου εγώ την πέτρα να σηκώσω, και αργυρούς θνητούς να βρω, τη γλώσσα ν' αρματώσω.
Αίσωπος, Όμηρος, Θαλλής, Ηρόδοτος κι Αισχίνης, Σόλων, Σωκράτης, Σοφοκλής, Καβάφης κι Ευριπίδης, Πίνδαρος, Πλάτων, Πλήθωνας, Κάλβος και Καζαντζάκης, Ερατοσθένης, Ηράκλειτος, Σεφέρης, Καρυωτάκης, Γκάτσος, Ελύτης, Αξελός, Παπαδιαμάντης, Ζέη Αναγνωστάκης, Κούμας, Κουν, Μάτεσης, Ωριγένης, Σικελιανός και Παλαμάς, Γαζής κι Αριστοτέλης, Παπαντωνίου, Γιανναράς, Βρεττάκος, Καμπανέλλης, Μαβίλλης, Σεβαστίκογλου, Ξενόπουλος, Διογένης, και Μυριβίλης, Πιττακός, Δροσίνης, Δημοσθένης, Επίκουρος, Ησίοδος, Γρυπάρης Καββαδίας, Αναξαγόρας, Αρίσταρχος, Βενέζης και Βοργίας.
Η γλώσσα που μας δώσατε σμίλεψε το σκαρί μας, το νου με γνώση μπόλιασε, πότισε την ψυχή μας, μάγεψε πλάνητες πολλούς, ξελόγιασε την πέννα, γένος και γης μπερδεύτηκαν, με μιας γενήκαν ένα.
Χαλάλι ήταν οι φθόγγοι της, θέριεψαν μύριες λέξεις, οι λέξεις έβγαλαν φτερά και γέννησαν τις σκέψεις, το γόνυ εκράτησαν ορθό στης λευτεριάς το τάμα, γλωσσολαλιά Ελληνική, της οικουμένης θάμα.
Γλώσσα μου μυριολάλητη μην θαρρείς σε προδώσω, μην τάχα σε απαρνηθώ, σ' άλλα καλά να ενδώσω, λαλιά μου, εσύ, πεντάμορφη, πάντα θα σε χρυσώνω, που 'σαι διαμάντι αδάμαστο, πέτρα για να στεριώνω, έχω τον τρόπο μου εγώ την πέτρα να σηκώνω και τους χρυσούς θνητούς να πω, την γλώσσα ν' αρματώνω.
Ρίτσος, Τερζάκης, Κοραής, Κορνάρος, Πρωταγόρας, Ψυχάρης, Τσίρκας, Συκουτρής, Χρυσολωράς, και Ρώτας, Αριστοφάνης, Βάρναλης, Βιζυηνός, Χορτάτσης και Μακρυγιάννης, Σολωμός, Ρήγας και Σαμαράκης, Αυγέρης, Ουράνης Μαρκοράς, και Ισοκράτης, Θέσπις, Ψαθάς και Χριστιανόπουλος, Μουσούρος, Προβελέγγης, και Θουκυδίδης, Μένανδρος, Δελμούζος, Καρκαβίτσας, Χ(ε)ίλων, Ροΐδης, Λάσκαρης, Χάκκας, Χατζής, Σκαρίμπας, Εμπεδοκλής και Πλούταρχος, Κύρος, Πανοπολίτης, Κόραξ, Βοργίας, Βουτυράς, Σουρής, Βαλαωρίτης, Ιορδανίδου, Αρβελέρ, Σαπφώ και Αλεξίου, η Πολυδούρη, η Μιλλιέξ, Δέλτα και Σωτηρίου, και Ιπποκράτης, Ξενοφών, Πολίτης, Εφταλιώτης, Αισχύλος, Αινησίδημος, Λυσίας, Μπαμπινιώτης.
Στίχοι: Σοφία Αθανασιάδου Μουσική: Παντελής Θαλασσινός Πρώτη εκτέλεση: Παντελής Θαλασσινός (Από άλλα περιβόλια)
Ο Νομπελίστας μας ποιητής Γ. Σεφέρης έλεγε: "Τα γράμματα είναι από τις πιο ευγενικές ασκήσεις κι από τους πιο υψηλούς πόθους του ανθρώπου. Η παιδεία είναι ο κυβερνήτης του βίου. Κι επειδή οι αρχές αυτές είναι αληθινές, πρέπει να μην ξεχνούμε πως υπάρχει μια καλή παιδεία εκείνη που ελευθερώνει και βοηθά τον άνθρωπο να ολοκληρωθεί σύμφωνα με τον εαυτό του και μια κακή παιδεία εκείνη που διαστρέφει και αποστεγνώνει και είναι μια βιομηχανία που παράγει τους ψευτομορφωμένους και τους νεόπλουτους της μάθησης, που έχουν την ίδια κίβδηλη ευγένεια με τους νεόπλουτους του χρήματος".
Κι αν σήμερα επερίσσευσαν οι νεόπλουτοι του χρήματος και της μάθησης, αυτοί που συνάζουν γνώσεις με αποκλειστική φροντίδα την προαγωγή και το εισόδημα, εντούτοις υπάρχουν ακόμη άνθρωποι με καλή και αληθινή παιδεία, δε σταμάτησε ποτέ ο μικρός κι ευλογημένος αυτός τόπος να αναδεικνύει πνεύματα φωτοβόλα.
Είμαστε μια χώρα μικρή, ποτέ δεν είχαμε υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, το εντός της κεφαλής όμως εισόδημα των Ελλήνων επλεόναζε, δάνεισε απλόχερα τον πλούτο του και σ' άλλους λαούς. "Της Ελλάδος αείκοτε σύντροφος πενίη" της Ελλάδας η φτώχεια ήταν πάντοτε σύντροφος, λέει ο Ηρόδοτος, αλλά "στο μάκρος είκοσι πέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω, ούτε ένας αιώνας, που να μην γράφτηκε ποίηση, στην ελληνική γλώσσα, που να μην υπήρχε πολιτισμός" απαντά ο Οδ. Ελύτης, ο του Αιγαίου ραψωδός.
Από τους 25 αιώνες αδιάλειπτης πνευματικής παραγωγής, δύο απ' αυτούς η ιστορία τους τίμησε, τους επροίκισε με το ένδοξο και αθάνατο επίθετο: ο χρυσούς αιών. Σεμνύνεται ο αρχαίος ελληνικός κόσμος για τον χρυσό αιώνα του Περικλή. Έλαμψαν τότε τα λαμπρά αυτά πνεύματα, "οι γονέοι της ανθρωπότητος" όπως τους ονομάζει ο Μακρυγιάννης, ο Σωκράτης, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης. Αυτό το εξέχον πνεύμα το μεταλαμπαδεύει ο Μ. Αλέξανδρος σ' όλον τον γνωστό τότε κόσμο, καθιστώντας την Οικουμένη ελληνική. Με όχημα την ελληνική γλώσσα, η παιδεία, η οποία κατά τον Σωκράτη "εν ταις ευτυχίαις κόσμος (δηλ. στολίδι) εστίν, εν δε ταις ατυχίαις καταφυγή", γίνεται κτήμα όλων των λαών, γεγονός που αναγκάζει τον ρήτορα Ισοκράτη να διαπιστώσει πως "μάλλον Έλληνας καλείσθαι τους της Παιδείας της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας". Έλληνες είναι αυτοί που μετέχουν, που μορφώνονται με την ελληνική σοφία και όχι αυτοί που έχουν καταγωγή ελληνική.
Ανήλθε βέβαια το αρχαιοελληνικό πνεύμα σε ύψη δυσθεώρητα, εντούτοις τα μελανά στίγματα παρέμειναν. Το ιδεώδες του καλού καγαθού πολίτη επισκιαζόταν από τον θεσμό της δουλείας, την υποτίμηση των γυναικών, την περιφρόνηση του σώματος, όπως αυτό εκφράστηκε από τους νεοπλατωνικούς φιλοσόφους, κατέπεσε με την επικούρεια φιλοσοφία στην ηδονοθηρία: "αρχή και ρίζα παντός αγαθού, η της γαστρός ηδονή" έλεγε ο Επίκουρος. Φάε, δηλαδή, πίε και ευφραίνου, εκφυλίστηκε το ελληνικό πνεύμα, κυρίως κατά τους αιώνες της ρωμαιοκρατίας, τότε εμφανίστηκαν και οι Γραικύλοι, Έλληνες που υιοθετούσαν τα αισχρά ήθη των ξένων.
Ήταν η στιγμή που ο Ελληνισμός ομοίαζε με έναν γέρο, κουρασμένο και ετοιμοθάνατο, όπως γράφει ο Παν. Κανελόπουλος. Το πνεύμα έσβηνε, η τότε παγκοσμιοποίηση, εκβαρβάριζε και μόλυνε τα πάντα. Είχε έρθει όμως "το πλήρωμα του χρόνου και εξαπέστειλεν ο θεός τον Υιόν αυτού". Αυτό το πλήρωμα του χρόνου σήμαινε, όπως γράφει και ο μεγάλος μας ιστορικός Κ. Παπαρρηγόπουλος, πως η εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας, ήταν σχέδιο του Θεού, ώστε η τελειότατη πίστη να εκφρασθεί με το τελειότατο όργανο και να ζυμωθεί μέσα σ' ένα υψηλό πολιτισμό, όπως τον δημιούργησαν και τον εξέφρασαν οι Έλληνες. "Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθεί το όνομα του Κυρίου", είπε ο Χριστός όταν αντίκρισε τους Έλληνες. Και έτσι έγινε. Μετά την Ανάσταση του Κυρίου (αυτό σημαίνει η φράση ) και την Πεντηκοστή, οι Απόστολοι μεταφέρουν το χαρμόσυνο μήνυμα εις πάντα τα έθνη, με πρώτο το ελληνικό. Στέκεται προβληματισμένος στην Τροία, απέναντι από την Ελλάδα ο Απ. Παύλος, οπότε του εμφανίζεται το γνωστό όραμα του Μακεδόνα άνδρα ο οποίος τον παρακαλεί "διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν".
Από εκείνη την στιγμή η ελληνική Οικουμένη, γίνεται χριστιανική Οικουμένη. Ο Παύλος γνωρίζει στους Έλληνες τον άγνωστο Θεό. Ο χριστιανισμός, ως νέος έφηβος, παίρνει στους ώμους του το πολύπαθο κορμί του γέρου Έλληνα. Ο Ελληνισμός σώζεται και αναγεννάται. Μετά από τρεις αιώνες δημιουργεί και τον δεύτερο χρυσό αιώνα του. Τον χρυσό αιώνα των Πατέρων της Εκκλησίας, τότε που έλαμψαν αυτοί που σήμερα τιμάμε, οι μέγιστοι φωστήρες, οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας, αυτοί που εφώτισαν και επότισαν την Οικουμένη, οι Τρεις Ιεράρχες, ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Γρηγόριος ο θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. "Νενικήμεθα", νικηθήκαμε φωνάζει ο μεγάλος ειδωλολάτρης ρήτορας Λιβάνιος, διαβάζοντας μια επιστολή του Μεγ. Βασιλείου. Δεν νικήθηκε ο Ελληνισμός, αλλά σώθηκε, δημιουργώντας την νέα μεγάλη πολιτιστική και πνευματική δύναμη της Ανατολής, την Ορθοδοξία. Γεωγραφικά κατάγονται και οι τρεις Ιεράρχες από τον ευρύτερο Ελληνισμό από την Καππαδοκία οι δύο επιστήθιοι φίλοι, ο Μέγας Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, από την Αθήνα της Συρίας, την Αντιόχεια, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Συνηθίζεται να λέγεται πως οι Τρεις Ιεράρχες πέτυχαν την σύνθεση Χριστιανισμού και Ελληνισμού. Η αλήθεια είναι πως πέτυχαν να προφυλάξουν αυτήν την σύνθεση από ακρότητες φιλοσοφικές και αιρετικές που ήθελαν την απορρόφηση του ενός από το άλλο στοιχείο. "Γιατί, Κύριε; οι τρεις Ιεράρχες είναι προστάτες των γραμμάτων, της Παιδείας μας". Το ερώτημα μου το απηύθυνε μαθητής μου, παιδί της ΣΤ' δημοτικού. Το ερώτημα, το ομολογώ, με έφερε σε δύσκολη θέση. Οι προστάτες άγιοι της Παιδείας, είναι εξοβελισμένοι από την Παιδεία μας. Στο γλωσσικό μάθημα, που συστήνει τον άνθρωπο ως πνευματικό και ηθικό όν, δεν συναντά ο μαθητής του δημοτικού ούτε ένα κείμενο των Τριών Ιεραρχών, ενώ παρελαύνουν οι μέτριοι και οι ασήμαντοι.
Εμποτισμένοι εδώ και 170 χρόνια από το πνεύμα των Βαυαρών, από τους ξενοτραφείς καλαμαράδες και λογίους, θεωρούμε το Βυζάντιο, την Ρωμιοσύνη ως περίοδο σκοταδισμού και μηχανορραφιών. Για να γίνουμε σαν τα φωτισμένα έθνη της Ευρώπης, πρέπει να αποκηρύξουμε "το πάτριον θρήσκευμα και παν ελληνικόν", όπως έγραφε ο καθ. Βερναρδάκης πριν από 150 χρόνια. Οι ασκητικές μορφές των Τριών Ιεραρχών, η όλο αγάπη για το συνάνθρωπο ζωή τους, η απάρνηση του πλούτου και της καριέρας τους δεν χωρούν στην κοινωνία που έχει ως στόχο το να περνάμε καλά, την ευδαιμονία, την κοινωνική αναρρίχηση με οποιοδήποτε μέσο..
Αναμασάμε εδώ και δεκαετίες τα ξυλοκέρατα της δήθεν πολιτισμένης Δύσης, που βρίσκεται στα όρια της νευρικής κρίσης και δεν σπεύδουμε να ξεδιψάσουμε από την πηγή την αστείρευτη, που λέγεται λόγος των Πατέρων της Εκκλησίας. "Επειδή είμαστε άνθρωποι, δεν μπορούμε να περιφρονούμε του ανθρώπους", να λόγια αγιασμένα από το στόμα του Μεγ. Βασίλειου, που ίδρυσε ολόκληρη πόλη την Βασιλειάδα, όπου διακονούσε τους ελάχιστους αδελφούς του Χριστού).
1700 χρόνια πριν από την εμφάνιση του φεμινισμού χτυπά ο Γρηγόριος την ανισότητα ανδρών και γυναικών, τους τότε νόμους που προκλητικά ευνοούσαν τους άνδρες. "Δεν δέχομαι αυτήν την νομοθεσία" έλεγε. "Άνδρες ήταν οι νομοθέτες γι' αυτό ενομοθέτησαν κατά των γυναικών. Ουκ ένι άρσεν ή θήλυ είπεν ο Κύριος". "Για τα κτήματα που έχουν δοθεί στα παιδιά φροντίζουμε, όχι όμως και για τα παιδιά. Βλέπεις την ανοησία γονέα. Άσκησε την ψυχή του παιδιού πρώτα και κατόπιν θα έλθουν όλα τα άλλα. Όταν η ψυχή του παιδιού δεν είναι ενάρετη, καθόλου δε το ωφελούν τα χρήματα και όταν είναι, καθόλου δεν το βλάπτει η φτώχεια, θέλεις να το αφήσεις πλούσιο; Μάθε το να είναι καλός άνθρωπος... Γιατί πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει ανάγκη από πολλά χρήματα και που περιβάλλεται από πολλά αγαθά, αλλά εκείνος που δεν έχει ανάγκη από τίποτε". Λόγια προς τους γονείς του αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου, που ηχούν παράξενα σ' έναν κόσμο σαν τον σημερινό που έχει επιδοθεί στο μανιώδες κυνήγι του εύκολου πλουτισμού, της καλοπέρασης, της επίδειξης.
Η παιδεία μας σήμερα, εγκατέλειψε την ψυχή του παιδιού και στράφηκε στον εγκέφαλο του. "Παιδεία εστί ου την υδρία πληρώσαι, αλλά ανάψαι αυτήν" έλεγε ο Πλάτωνας. Γεμίζουμε το κεφάλι του παιδιού με γνώσεις και αφήνουμε σβησμένη την ψυχή του. Ουδέποτε υπήρχαν στον κόσμο και στον τόπο μας τόσοι εγγράμματοι και τέτοια φτώχεια πνευματική. Έχουμε μια παιδεία που επιζητά πρωτίστως να θεραπεύσει τις ανάγκες του κράτους, της βιομηχανίας, των επιχειρήσεων. Γεμίσαμε διπλωματούχους και εξαφανίστηκαν οι πνευματικοί άνθρωποι. Η πραγματική παιδεία προσφέρει κατ' ουσίαν πνευματική και όχι τεχνική μόρφωση, κάθε κοινωνία που θέλει να προκόψει έχει πρώτα ανάγκη χαρακτήρων και κατόπιν τεχνικών. "Είχαμε τζιβαϊρικόν πολυτίμημον και παίρνομεν ασκιά με αγέρα και κούφια καρύδια. Έτζι θα γίνωμεν παλιόψαθα των λαών" βροντοφωνάζει ο στρατηγός Μακρυγιάννης, που έβλεπε με θλίψη την περιφρόνηση της παράδοσης μας.
"Είναι καλός μαθητής;" ρωτούν αγωνιωδώς οι γονείς, αδιαφορώντας πολλές φορές για τη συμπεριφορά του, τη διαγωγή του. Παιδεία όμως σημαίνει μόρφωση, μεταμόρφωση του ανθρώπου, η παιδεία οφείλει να δημιουργεί άνθρωπο με πίστη, δηλαδή αγωνιστή. Αντί να ανατρέφουμε αητούς, θαλασσοπούλια που θα βγαίνουν ψηλά για να ελέγχουν το πέλαγος, εμείς ταΐζουμε παπαγάλους σε χρυσό κλουβί. Ας σκύψουμε όμως λίγο στο πολυτίμητο τζιβαϊρικόν στον λόγο τον χαριτωμένο, των τριών Ιεραρχών. Τονίζουν και οι τρεις Άγιοι την σπουδαιότητα της αληθινής παιδείας: "Καθένας που έχει μυαλό θ' αναγνωρίσει ότι η παιδεία είναι για μας τους χριστιανούς το πρώτο των αγαθών. Δεν περιφρονούμε την παίδευση, όπως νομίζουν μερικοί. Αντίθετα, εκείνοι που έχουν τέτοια γνώμη είναι ανόητοι και αμαθείς, θέλουν όλοι να είναι σαν κι αυτούς, ώστε μέσα στην γενική αμάθεια να μην φαίνεται η δική τους άγνοια", λέει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος.
"Η παιδεία" γράφει ο Χρυσόστομος, "είναι μέγιστο αγαθό για τον άνθρωπο, είναι μετάληψη αγιότητας. Αυτή ξεριζώνει από τον άνθρωπο την ραθυμία, τις πονηρές επιθυμίες, το πάθος για τα υλικά αγαθά, αυτή αναμορφώνει την ψυχή, αυτή καθιστά την ψυχή, με την χάρη του Αγ. Πνεύματος, αγία". "Η παιδεία είναι πολύ ωφέλιμη στον άνθρωπο, αλλά απαιτεί πολύ επίμονη προσπάθεια, ώστε να ξεριζωθούν από την ψυχή του παιδαγωγού αδυναμίες και πάθη" λέει ο ουρανοφάντωρ γέροντας της Καισαρείας.
Ξερίζωμα είναι λοιπόν η Παιδεία, πρώτα των κακών επιθυμιών και στη συνέχεια καλλιέργεια αξιών, εξευγενισμός της ψυχής. Τονίζουν ιδιαίτερα οι τρεις Ιεράρχες την ιερότητα του έργου του δασκάλου, θεωρώντας ως πρωταρχικής σημασίας το παράδειγμα, τα έργα του. "Ου γαρ ο λόγος τοσούτον όσον ο βίος, η ζωή, εις την αρετήν άγειν" έλεγε ο αρχαίος Χρυσούς αιών. "Γενού αυτοίς τύπος και μη νομοθέτης" λέει ο χρυσούς το στόμα Ιωάννης. "Η διδασκαλία στην τάξη" λέει ο Μ. Βασίλειος, "πρέπει να γίνεται ευχάριστα, γιατί μόνο τότε η γνώση παραμένει μόνιμα. (Τέρπειν τε άμα και διδάσκειν)". Για τούτο και τα μαθητικά βιβλία πρέπει να είναι σαφή και ευχάριστα. Ο δάσκαλος δεν πρέπει να διατάζει, όταν είναι ανάγκη να συμβουλεύει, ούτε να συμβουλεύει, όταν είναι ανάγκη να διατάζει". Οι συμβουλές αυτές του Αγίου μπορούν άνετα να υιοθετηθούν και από τους γονείς που και αυτοί είναι δάσκαλοι δια βίου των παιδιών τους. "Καθαρθήναι δει πρώτον είτα καθάραι, σοφισθήναι και ούτω σοφίσαι, γενέσθαι φως και είτα φωτίσαι, εγγίσθαι Θεώ και προσαγάγειν άλλους, αγιασθήναι και αγιάσαι" αναφωνεί ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο Πατριάρχης της Νέας Ρώμης, ο οποίος ονομάζει “τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών” το άγειν άνθρωπον, το έργο του δασκάλου. Σημειώσαμε πως και οι τρεις Ιεράρχες μοίρασαν την περιουσία τους, δεν κράτησαν τίποτε για τον εαυτό τους. Μια πράξη που αντηχεί σίγουρα ξένη και αστεία στις αντιλήψεις μας σήμερα, τις χριστιανικές (εντός εισαγωγικών η λέξη) αντιλήψεις για διαφύλαξη και αύξηση της περιουσίας μας. "Όσον πλεονάζεις τω πλούτω, τοσούτων ελλείπεις την αγάπη" καταγγέλει ο Μ. Βασίλειος. "Ουκ εστί μη αδικούντα πλουτείν" δεν μπορεί κάποιος να γίνει πολύ πλούσιος χωρίς να αδικήσει, συμπληρώνει ο Χρυσόστομος που καθημερινά 7.000 άνθρωποι έβρισκαν τροφή στο πατριαρχείο του. "Ντρέπομαι", έλεγε ο Χρυσόστομος "κάθε φορά που βλέπω πολλούς πλούσιους να γυρίζουν εδώ κι εκεί, να ιππεύουν άλογα με χρυσά χαλινάρια, κι όταν έλθει η ώρα να δώσουν κάτι στον φτωχό, γίνονται από τους φτωχούς φτωχότεροι".
Γάγγραινα της κοινωνίας κατάντησε σήμερα η φιλαργυρία. "Απ' όλες τις αρρώστιες που παθαίνει η ψυχή του ανθρώπου, η πιο σιχαμερή, κατά την κρίση μου, είναι η φιλαργυρία, η τσιγγουνιά. Από μικρός την απεχθανόμουν. Και τώρα, μ' όλο που με την ηλικία άλλαξα γνώμη για πολλά πράγματα, για την τσιγγουνιά δεν άλλαξα. Προτιμώ να ’χω να κάνω και μ' έναν φονιά, παρά με τσιγκούνη. Γιατί ο φονιάς μπορεί να σκότωσε απάνω στον θυμό του και να μετάνιωσε ύστερα, ενώ ο τσιγκούνης είναι ψυχρός υπολογιστής, ως το κόκαλο χαλασμένος. Στον φονιά μπορείς να βρεις και κάποια αισθήματα, στον φιλάργυρο κανένα. Ο φιλάργυρος είναι εγωιστής, αγαπά μόνο τον εαυτό του, αλλά μπορεί να είναι και τέρας χειρότερο κι από τον εγωιστή, γιατί μπορεί να μην αγαπά μήτε τον εαυτό του και να τον αφήσει να πεθάνει από την πείνα" λόγια του μεγάλου Φ. Κόντογλου, συμφυή με τα λόγια των Πατέρων της Εκκλησίας.
Ασυμβίβαστοι οι Τρεις Ιεράρχες δεν δίστασαν να συγκρουστούν με την τότε εξουσία προκειμένου να υπερασπιστούν την δικαιοσύνη ή την ορθόδοξη πίστη. Δεν δίστασε ο Μεγ. Βασίλειος να αρνηθεί την φιλία του αιρετικού αυτοκράτορα Ουάλη, λέγοντας του "Την βασιλέως φιλίαν μέγα μεν ηγούμαι μετ' ευσέβειας, άνευ δε ταύτης, ολεθρίαν αποκαλώ". Δεν ανέχεται να εγκαταλείψει ούτε “ιώτα εν” των θείων δογμάτων και ασπάζεται και τον θάνατο αν παραστεί ανάγκη. Παραιτήθηκε ο Άγιος Γρηγόριος από τον θρόνο της Κων/πόλεως όταν διαπίστωσε αιρετικές κακοδοξίες. Χτυπά αλύπητα ο Χρυσόστομος, την ανηθικότητα της αυτοκράτειρας Ευδοξίας. "Ο Θεός" της γράφει "σου έδωσε το βασιλικό σκήπτρο για να απονέμεις παντού την δικαιοσύνη. Χώμα και στάχτη, χόρτο και σκόνη, σκιά και καπνός και όνειρο είναι ο άνθρωπος, ακόμα κι αν είναι ισχυρός άρχοντας. Δώσε τέλος στον πόνο και στη δυστυχία των απελπισμένων. Μήπως θα κατέβουν μαζί σου στον τάφο τα σταφύλια των κλημάτων, τα χρήματα και η δόξα της εξουσίας;". Εξορίστηκε ο Άγιος, πέθανε από τις κακουχίες μακριά στα βάθη της Μ. Ασίας, έδωσε όμως παράδειγμα αιώνιο στους εκκλησιαστικούς ηγέτες, κυρίως στους σημερινούς που ορισμένοι κυκλοφορούν σαν Πέρσες σατράπες, μια άλλη μορφή εξουσίας, ανίκανη να συλλάβει το μήνυμα του Ευαγγελίου που τονίζει πως όποιος θέλει να είναι πρώτος, έσται υμών διάκονος, πρέπει να είναι υπηρέτης όλων.
Απηχώντας τα λόγια του Χρυσοστόμου προς την τότε εξουσία, ο Παπαδιαμάντης πριν από 100 περίπου χρόνια γράφει: "Να παύσει η συστηματική περιφρόνησης της θρησκείας εκ μέρους των πολιτικών ανδρών, επιστημόνων, λογίων, δημοσιογράφων και άλλων. Να συμμορφωθεί η ανωτέρα τάξις με τα έθιμα της χώρας. Να γίνει προστάτης των πατρίων και όχι διώκτρια. Να ασπασθεί και να εγκολπωθεί τα εθνικός παραδόσεις. Να μην περιφρονεί ό,τι παλαιόν, ό,τι εγχώριον, ό,τι ελληνικόν. Να μην νοθεύονται τα οικογενειακά και θρησκευτικά έθιμα. Να μη μιμώμεθα πότε τους παπιστάς πότε τους προτεστάντας, να μην χάσκωμεν προς τα ξένα, να τιμώμεν τα πάτρια, ως πότε θα είμεθα αχαρακτήριστοι Γραικύλοι;". "Η Ρωμανία κι αν επέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο", έψαλλε ο ποντιακός ελληνισμός. Θα ανθίζει η Ρωμανία όταν τιμά τα πάτρια. "Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος" έλεγε στα 1838 στους μαθητές των Αθηνών ο Κολοκοτρώνης ή όπως το γράφει ο στρατηγός Μακρυγιάννης "χωρίς αρετή και πόνο εις την πατρίδα και πίστη εις την θρησκεία έθνη δεν υπάρχουν".
Είναι πολύ δύσκολο, αδύνατο να περιγραφεί μ' έναν ταπεινό λόγο η προσφορά των τριών Ιεραρχών στα γράμματα, στην Παιδεία. Αποσιωπώντας την προσφορά τους, σ' άλλους κοινωνικούς τομείς είναι σαν να προσπαθείς να κρύψεις τον ήλιο με τα χέρια. Θα προσπαθήσω όμως, τελειώνοντας, να συνοψίσω την προσφορά των ακάματων και ακατάβλητων στύλων της Ορθοδοξίας. Και οι τρεις, εις πείσμα του καιρού τους που θεωρούσαν τα αρχαιοελληνικά γράμματα ειδωλολατρική ενασχόληση, σπούδασαν στις καλύτερες σχολές της εποχής τους, διότι πίστευαν ότι η γνώσις και "προς ψυχής γυμνασίαν και προς σεμνότητα ήθους" οδηγεί. Απέκτησαν πάλι την λάμψη τους τα αρχαιοελληνικά γράμματα. Έγιναν αργότερα τα μοναστήρια φιλοσοφικά φροντιστήρια, σ' αυτά οι μοναχοί “αδιάσπαστον τον μετά του παρελθόντος σύνδεσμον τηρούντες, εκαλλιέργουν τα ελληνικά γράμματα, μεταλαμπαδεύοντες ως συγγραφείς ή και διδάσκαλοι τον ελληνικόν πολιτισμόν εις τους συγχρόνους. Εκ των περιβόλων των μονών, ως από κοιλίας δουρείου ίππου, την ελληνικήν παιδείαν διδαχθέντες και εις τα νάματα της χριστιανικής αρετής λουσθέντες, εξεπήδησαν άνδρες οι οποίοι στύλοι της εκκλησίας και του έθνους εγένοντο", γράφει ο καθηγητής Φ. Κουκουλές.
Ο Μέγας Βασίλειος μάλιστα στο έργο του "προς τους νέους όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων" προτρέπει τους νέους να εγκύψουν στα έργα των αρχαίων Ελλήνων, αλλά να αποφεύγουν τα άσχημα όπως αποφεύγει η μέλισσα τα αγκάθια από τα τριαντάφυλλα. Δεν διστάζει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο ποιητής του Χριστιανισμού, να μιμηθεί τους τραγικούς ποιητές, δεν διστάζει το ωραιότερο πνεύμα της νέας Ελλάδος, ο Χρυσόστομος, να σπουδάσει τον Δημοσθένη. Από κείνη την στιγμή οι εγγράμματοι Χριστιανοί φυλάττουν και διασώζουν την Ελληνική Παιδεία που μεταφέρθηκε αργότερα στην Δύση για να υπάρξει η Αναγέννηση και όλος ο λεγόμενος δυτικός πολιτισμός .
"Υπόβαθρον της κατά Χριστόν φιλοσοφίας" θεωρούν την αρχαιοελληνική παιδεία και φτάνουν από τον καλό καγαθό πολίτη του κόσμου, με την μάθηση και την πίστη, στον καλοκάγαθο πολίτη του ουρανού. "Ο γαρ Θεός πλάττων τον άνθρωπο ουκ εποίησεν αυτόν δούλον, αλλ' ελεύθερον" λόγια του Γρηγορίου. Να η μεγάλη αλήθεια, να ο κρυμμένος θησαυρός, να η βασιλική οδός για μια παιδεία αληθινή. Με την παιδεία κερδίζεται η μεγαλύτερη αρετή, η ελευθερία. "Ου φύσει, (όχι από την φύση), αλλά μαθήσει (με την μάθηση) καλοί καγαθοί γίνονται". Ελεύθερο άνθρωπο δίδαξαν οι Τρεις Ιεράρχες. Η ελευθερία λέξη που παράγεται από τον μέλλοντα του ρήματος έρχομαι, το ελεύσομαι, είναι αυτή που θα έρθει, που κινείται και που την αρπάζουν κάστρο είναι και το παίρνεις με το σπαθί σου, λέει ο Καζαντζάκης οι λαοί που αξίζουν, που έχουν δηλαδή αξίες, αιώνιες και ακατάλυτες.
"Γνώμες, καρδιές όσοι Έλληνες ό,τι είστε μη ξεχνάτε. Δεν είσθε από τα χέρια σας μονάχα, όχι χρωστάτε σ' όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ’ρθουνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι οι νεκροί". Χρωστάμε λέει ο Παλαμάς, δανεισθήκαμε μια λαμπρή παράδοση και η παράδοση παραδίδεται στους αγέννητους. Η μικρή μας πατρίδα, "ουδέν της οποίας είναι γλυκύτερον" όπως λέει ο Χρυσόστομος, θέλει μαθητές παιδευμένους, που να έχουν σκοπό τους όχι μόνο το ζην, αλλά το "ευ ζην". Που θα συλλογίζονται ελεύθερα και καλά, κατά τον Ρήγα Φεραίο, θέλει η πατρίδα μας "η κοινή μήτηρ πάντων" όπως λέει ο Αγ. Βασίλειος δασκάλους, μάλλον διδασκάλους, που να δίδουν το καλόν, όπως λέει η λέξη, που θα αγαπούν που θα εκτείνουν την της αγάπης σαγήνην, “ίνα μη το χωλόν εκτραπή, ιαθή δε μάλλον" που θα απλώνουν τα δίχτυα της αγάπη και θα αγκαλιάζουν και τους αδύνατους, για να μη εκτραπούν, αλλά να γίνουν και αυτοί μέτοχοι της καλής τραπέζης, παιδεία, δηλαδή, χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικούς και ταξικές διαφοροποιήσεις. Οι δάσκαλοι σε αντίθεση με τους υπόλοιπους εργαζόμενους που δίνουν ό,τι έχουν, δίνουν ό,τι είναι.
Υπενθυμίζω και την ρήση του απ. Παύλου "Εάν ταις γλώσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπη δε μη έχω γέγονα ως χαλκός ήχων και κύμβαλον αλαλάζον" ένα άδειο βαρέλι ο χωρίς αγάπη άνθρωπος. Θέλει το τιμιώτερον πάντων η πατρίδα μας επιστήμονες, που θα ακολουθούν τα χνάρια των 3 Ιεραρχών, όχι μικροπρεπείς θηρευτές δόξας και χρήματος, όχι τέτοιους που χωρίζουν την επιστήμη με την αρετή και δουλεύουν την πανουργία, αλλά ταπεινούς σκαπανείς της γνώσης, παραδείγματα προς μίμηση, επιστήμονες που κίνητρο των πράξεων τους θα είναι, όχι οι προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά η ευτυχία των ανθρώπων. Στην αντίθετη περίπτωση δεν είναι επιστήμονες, αλλά τύραννοι εισί, γράφει ο ιερός Χρυσόστομος.
Θέλουμε πολιτικούς, ναι "η πολιτεία τροφή ανθρώπων εστίν, καλή μεν αγαθών η δ' εναντία κακών". Το καλό πολίτευμα κάνει τους ανθρώπους, τους πολίτες αγαθούς, το κακό πολίτευμα εκφαυλίζει τους πολίτες", λέει ο Πλάτωνας, θέλουμε πολιτικούς διακόνους του λαού, οι οποίοι θα προσπαθούν να λύουν τας πενίας (την φτώχεια, τις ανάγκες) των πλησίον, των πολιτών, "εξόχως δε των πενεστέρων και κακώς εχόντων", κυρίως των αδυνάτων, λέει ο Αγ. Γρηγόριος. "Γιατί καμαρώνεις; επειδή πολιτεύεσαι με λόγια; είναι εύκολη η πολιτική με λόγια· δίδαξε με τον τρόπο της ζωής σου αυτή είναι η άριστη πολιτική... Εάν δεν έχεις να επιδείξεις έργο, καλύτερο είναι να σιωπάς, λέει ο Άγιος Ιωάννης. Σήμερα είμαστε μέλος της Ενωμένης Ευρώπης, η οποία βέβαια δεν αποτελεί ιδέα αποτελεί συγκυρία ιστορική στην οποία οφείλουμε να προσαρμοσθούμε διατηρώντας όπως όλοι οι εταίροι μας το δικό μας πρόσωπο. Χωρίς ιδέα το πρόσωπο γίνεται μάσκα και πέφτει. Με μεγάλη ιδέα την εύκολη και άκοπη απόκτηση χρήματος και τις πιο ευτελείς απολαύσεις, ουδείς λαός προκόβει, όταν μάλιστα σηκώνει στις πλάτες του το φορτίο μιας υπέρογκης κληρονομιάς σαν την δική μας. Και όσο πιο βαριά είναι η κληρονομιά τόσο ισχυρότερη γονιμοποιό ιδέα χρειάζονται οι κληρονόμοι.
Στην Ενωμένη Ευρώπη δεν πάμε ως απόγονοι του Σωκράτη μόνο. Αυτό μας κάνει κωμικούς. Όταν μπήκαμε στην ΕΟΚ το 1979 η γαλλική εφ. "ΛΕ ΜΟΝΤ" έγραψε "καλωσορίζουμε την χώρα της Φιλοκαλίας, την χώρα του Βασιλείου, του Γρηγορίου, του Χρυσοστόμου". Αυτόν περιμένει η Ευρώπη από εμάς, τον φιλόκαλο άνθρωπο, τον φίλο του καλού, τον άγιο, τον άνθρωπο που όπως έλεγε ο Χρυσόστομος είναι πλούσιος όχι γιατί έχει πολλά, αλλά γιατί δεν έχει ανάγκη από τίποτε. Το τι μας χρειάζεται, μας το λέει ο Δάσκαλος του Γένους, ο Κοσμάς ο Αιτωλός: "Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται. Αυτά τα δύο όλος ο κόσμος να πέσει δεν ημπορεί να σας τα πάρει εκτός και αν τα δώσετε με το θέλημα σας", όπου ψυχή είναι η παράδοση μας, η γλώσσα μας, τα ήθη και έθιμα μας και Χριστός είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία του, αυτήν που τίμησαν και δόξασαν οι Τρεις πάνσεπτοι φωστήρες, οι πυρσεύσαντες διά θείων δογμάτων την οικουμένην, οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας, οι διδάσκαλοι ου μόνων λόγων αλλά και έργων, οι Τρεις Ιεράρχες, οι προστάτες της Παιδείας και των παιδιών μας.
Η Τουρκοκρατία στην Ελλάδα κράτησε σχεδόν πέντε αιώνες. Και ήταν στυγνή... απάνθρωπη, κτηνώδης, βάρβαρη. Το Γένος έζησε τραγικές ώρες. Οι γκιαούρηδες (=οί άπιστοι, οι άθεοι), όπως μας αποκαλούσαν οι Τούρκοι, είχαν στερηθεί τα πάντα. Ό δυστυχής ραγιάς (ό μη μωαμεθανός υπήκοος, ό δούλος) ήταν στη διάθεση και του τελευταίου Τούρκου. Ό βίαιος εξισλαμισμός ήταν στην καθημερινή διάταξη, γι' αυτό και το νέφος των νεομαρτύρων Χριστιανών στα χρόνια της δουλείας. Το παιδομάζωμα, ή βίαιη αρπαγή των ελληνοπαίδων από τη μητρική αγκάλη, ήταν ό,τι σατανικότερο μπόρεσε να σοφισθεί ό τουρκικός φανατισμός. Διότι μετέβαλλε τον ανθό του Γένους, το αύριο της ελληνικής φυλής, σε γενίτσαρους, δηλαδή στους πιο φανατικούς εχθρούς των αδελφών τους Ελλήνων!...
Αυτά είναι ελάχιστα από τα ανήκουστα βάσανα πού έζησαν οι αδελφοί μας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, του φανατικού Ισλάμ.
'Ήρθε όμως κάποτε ή μεγάλη ώρα πού το Γένος, εμψυχωμένο από την Εκκλησία, συγκέντρωσε όσες δυνάμεις του απόμειναν. Ύψωσε τότε το λάβαρο της ελευθερίας με το Σταυρό και με την ιαχή «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία». Και αποδύθηκε στον υπέρ πάντων άνισο αγώνα. Και με το Σταυρό στ' άνεμίζοντα μπαϊράκια των γιγαντομάχων του 1821 έδιωξε την ημισέληνο -το βδέλυγμα της ερημώσεως. Και προσφέροντας εκατόμβες θυσιών στο Σούλι, την Αλαμάνα, στο Μεσολόγγι, στο Μωρία, στη Μακεδονία' και αφού έχυσε και την τελευταία σταγόνα του αίματος του, χάρισε στην Ελλάδα την Ελευθερία. Και έγινε ή Ελλάδα ελεύθερο κράτος.
Συγκλονισμένοι οι 'Έλληνες από το θαύμα του 1821 αποφάσισαν στην Δ' Εθνοσυνέλευση τους, πού συνήλθε στο "Αργός, την 25η Ιου νίου 1829:
«Ή Δ' των Ελλήνων Εθνική Συνέλευσις (...) νομίζει έαυτήν ευτυχή γενομένην όργανον, δι’ ού (διά του όποιου) το Έθνος έκπληροί το πλέον έφετόν (=τό πιο επιθυμητό) των χρεών του, δηλαδή να ανάπεμψη την εύγνωμοσύνην του πρός τον Θεόν, όστις έδειξε τοσαύτα θαύ ματα, διά να το σώση. Κατά συνέπειαν, ή Δ' Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις ψηφίζει: Όταν ή τοπική περιφέρεια της Ελλάδος και ή καθέδρα της κυβερνήσεως της κατασταθώσιν οριστικώς, οι δέ οικονομικοί πόροι του Κρά τους το έπιτρέψωσιν, ή Κυβέρνησις θέλει δια τάξει να έγερθή εις την καθέδραν εις Ναός έπ' ονόματος του Σωτήρος» (Ψήφισμα Η').
Πέρασαν από τότε σχεδόν 180 χρόνια, Ή χώρα ελευθερώθηκε με τη βοήθεια του Θεού, «ό οποίος έδειξε τοσαύτα θαύματα» και με τις εκατόμβες των θυσιών του λαού της. «Ή καθέδρα της Κυβερνήσεως κατεστάθη οριστικώς». Γίναμε βασίλειο, γίναμε δημοκρατία, γίναμε δικτατορία, ξαναγίναμε βασίλειο, σήμερα είμαστε δημοκρατία. Ήλθε καιρός, που οι οικονομικοί του κράτους πόροι είχαν τη δυ νατότητα της πραγματοποιήσεως του τάμα τος. Αλλά το τάμα ξεχάστηκε! Διότι ή αγνωμοσύνη προς τον κραταιό σύμμαχο και Προστάτη μας Σωτήρα Κύριο περίσσεψε!...
Και τώρα; Τώρα πού διανύουμε πορεία έσχατης πενίας τί κάνουμε; Τώρα ακούσαμε τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να ανακοινώνει, εν όψει της αφίξεως του Τούρκου πρωθυπουργού στην Ελλάδα (14-16.5.2010): «Το (μουσουλμανικό) Τέμενος με χωρητικότητα περίπου 500 ατόμων, θα οικοδομηθεί σε τμήμα του οικοπέδου, πού βρίσκεται το Ναυτικό Οχυρό στο Βοτανικό, με τρόπο, πού θα ενταχθεί οργανικά σε ένα ευρύτερο ανοιχτό χώρο πρασίνου. Ή κατασκευή του Τεμένους θα ανταποκρίνεται απόλυτα στις απαιτήσεις της μουσουλμανικής λατρείας με καλυμμένο χώρο, σύμμετρο προς τούς συντελεστές. Το έργο θα εκτελεστεί με κρατικά κονδύλια».
Έτσι χωρίς αιδώ! Σταράτα και κοφτά! Από στόμα Έλληνος (πιστεύουμε) Ορθόδοξου! Του οποίου ό ραγιάς προπάππος μόλις και μετά βίας γλύτωσε από το βίαιο εξισλαμισμό. Αντί τάμα, τέμενος! Αντί ναός, τζαμί! Αντί ό Σταυρός, το βδέλυγμα της ερημώσεως, ή ημισέληνος! Αντί ό Σωτήρας Χριστός, ή ειδωλολατρία, ό υβριστής του Χρίστου Μωάμεθ! Και μάλιστα στην «καθέδρα της κυβερνήσεως» του Ελληνικού Ορθόδοξου κράτους, την πόλη των Αθηνών.
Και αυτή ή χωρίς αιδώ κίνηση της αγνωμοσύνης των νεοελλήνων αρχόντων προς τον Σωτήρα και Ευεργέτη του έθνους πότε; Σε καιρό έσχατης πενίας. Την ώρα πού είμαστε ζήτουλες και διακονιαρέοι με απλωμένα τα χέρια προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Αύτη την κρίσιμη ώρα πού ό λαός μας πιέζεται αφάνταστα από οικονομικής πλευράς, οι κυβερνήτες μας εξαγγέλλουν ότι θα διαθέσουν 20-30 εκατομμύρια Ευρώ για το μουσουλμανικό τέμενος. Οι ξένοι μας δίνουν με τόκο τα εκατομμύρια, για να μην πεινάσει ό λαός μας. Και ή κυβέρνηση παίρνει από τα λεφτά αυτά και τα προσφέρει για ανέγερση ειδωλολατρικού ναού, διότι το Ισλάμ είναι ειδωλολατρία. Και μάλιστα τη στιγμή που το Ισλάμ μετέτρεψε τους Ορθόδοξους ναούς μας στη Μικρασία και την Κύπρο σε τζαμιά, μαντριά, καφε τέριες, ή τούς κατεδάφισε...
Οι πολιτικοί μας, ορισμένοι των οποίων μπαίνουν στην πολιτική φτωχοί και αποχωρούν πάμπλουτοι, αφού μας χρεοκόπησαν υλικά, τώρα χρεοκόπησαν και ηθικά την Ελλάδα του 1821, του 1912-13, την Ελλάδα του 1940-41. Έτσι απέδειξαν πανηγυρικά πώς είναι ανάξιοι απόγονοι υπεράξιων προγόνων.
Ο Ευαγόρας, οικογενειάρχης από την Κύπρο, στον καημό του να αποκτήσει γιο, κάνει τάμα στον Απόστολο Ανδρέα. Ο γιος γεννιέται και ο ήρωας αναλαμβάνει την εκπλήρωση του τάματος που είναι να πάει με τα πόδια, συντροφιά με τον γάιδαρό του στην άλλη άκρη του νησιού, όπου βρίσκεται το Μοναστήρι του Απόστολου. Η ημερομηνία της αναχώρησής του συμπίπτει με την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου του 1940. Ο Ευαγόρας αποφασίζει να ξεκινήσει το ταξίδι του για να μην φανεί αχάριστος προς τον άγιο. Ο πατέρας του που είναι παπάς τον νουθετεί φεύγοντας: "Γιε μου, ο δρόμος είναι πειρασμός. Να προσέχεις, γιατί πρέπει να φτάσεις στον Αγιο καθαρός, αγνός". Ο Ευαγόρας το υπόσχεται, αλλά δυστυχώς κατά τη διάρκεια της πορείας του διαπράττει όλα τα αμαρτήματα - πλην φόνου - ενώ προσπαθεί να κάνει το καλό" μοιχεύει, ψευδομαρτυρεί, θυμώνει, κλέβει.... Οταν πια φτάνει στον ιερό σκοπό του ο Ευαγόρας είναι ένας άλλος άνθρωπος. Αμαρτωλός ή λυτρωμένος! Το «τάμα» ....... για την πίστη, την αμαρτία, τον έρωτα και το θάνατο.....
Στην ενόραση του Σάρτρ "κόλαση είναι ο άλλος". Πιο συγκεκριμένα: "όταν τρία άτομα μοιράζονται το ίδιο κελί". Είναι "κόλαση", γιατί οι σχέσεις είναι εκεί άμεσες και το πρόσωπο του νεωτερικού Ατόμου δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από ένα απρόσωπο εξατομικευμένο κοινωνικό προσωπείο. Η εγγύτητα εμποδίζει την λειτουργία της απρόσωπης κοινωνικότητας. Το αντίθετο συμβαίνει στην ελληνική κοινωνικότητα. Κόλαση είναι εδώ η αδυναμία αλληλοπεριχώρησης των προσώπων. Στην Κόλαση δεν βλέπει ο ένας το πρόσωπο του άλλου, βεβαιώνει το Γεροντικό, ενώ είναι πολύ κοντά: πλάτη με πλάτη. Εκεί "συν τρεις δεν κάθονται συν δύο δεν κουβεντιάζουν", επιμαρτυρεί η δημοτική μούσα. Κόλαση είναι η τεχνητή μη ορατότητα του προσώπου του άλλου: ο απρόσωπος Πλησίον. Δηλαδή: για τον παραδοσιακό ελληνικό άνθρωπο ο νεωτερικός κόσμος είναι κόλαση!
Δε θα σταθώ στην αισθητική της ολοσέλιδης διαφήμισης για τη νέα σειρά του ΣΚΑΪ «Η επανάσταση αρχίζει» με τον σκοτωμένο Οθωμανό, που δημοσιεύει η «Κ». Θα σας ρωτήσω, όμως, τι σημαίνει ο υπότιτλος «1821, η γέννηση ενός Έθνους»; Την έδειξα στους μαθητές μου (Β΄ και Γ΄ τάξεων Γυμνασίου) και τους ρώτησα ποιο Έθνος γεννήθηκε το 1821. Επειδή πολλή «χολή» χύνεται μονίμως για τις ιστορικές γνώσεις των μαθητών μας περί εθνικών επετείων κ.λπ., ενημερώνω τον Όμιλο ΣΚΑΪ και Καθημερινής αλλά και τον «σύμβουλο» της τηλεοπτικής σειράς, καθηγητή κ. Βερέμη, τι απαντήσεις πήρα: «Το '21 ξαναγεννήθηκε ο Ελληνισμός» (δηλαδή «αναγέννηση» και όχι «γέννηση»), «γεννήθηκε το κράτος μας μετά τη σκλαβιά 400 χρόνων» (το «κράτος», λοιπόν, όχι το «έθνος») και άλλες παρόμοιες, που θα έδιναν, άλλωστε, και μαθητές του Δημοτικού...
Τουλάχιστον, ο τόμος που κυκλοφόρησε φέτος από τον ίδιο σταθμό και υπό την επιμέλεια πάλι του κ. Βερέμη κινήθηκε οριακά μεν αλλά πιο ανεκτά από επιστημονική και πραγματιστική άποψη, αφού ο τίτλος του είναι «1821, η γέννηση ενός έθνους-κράτους». Η δήθεν ανεπαίσθητη και ανώδυνη «έκπτωση» που επιχειρείται τώρα, με την αφαίρεση του όρου «κράτος», απλούστατα ανασταίνει πανηγυρικά τον Φαλμεράυερ και όλους τους ομοίους του, αφήνει εκδικητικά ανεξίτηλο το άρωμα της κυρίας που πρό-σφατα για τέτοιους λόγους παραιτήθηκε από το Υπουργείο (τέως Εθνικής) Παιδείας, αναδεικνύει σε παραχαράκτες της Ιστορίας όλους μας τους εκπαιδευτικούς, που διδάσκουμε ότι το «ομόγλωσσον» και η «εθνική συνείδηση» των Ελλήνων ανάγεται αιώνες πριν από το «Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι» και το «ίτε, παίδες Ελλήνων» και, βέβαια, εξευτελίζει τις χιλιάδες σε όλο τον κόσμο θερμών φιλελλήνων -σαν τη Ζακλίν ντε Ρομιγύ- που αγωνιούν και αγωνίζονται πολύ πιο φιλότιμα από εμάς εδώ να περισώσουν την ιστορική αλήθεια και την αξιοπρέπειά μας, ιδίως τώρα που αναρίθμητοι μας θέλουν pigs!
Το τραγελαφικό, μάλιστα, είναι ότι στο ίδιο με την πιο πάνω καταχώριση φύλλο (23.11.10) η «Κ» καμαρώνει -και δικαίως- με πρωτοσέλιδη αναγγελία και εκτεταμένο εσωτερικό ρεπορτάζ για το πρωτότυπο άγαλμα της Αθηνάς από το Αρέτσο, που μας δάνεισαν για ένα μήνα οι Ιταλοί και που «χυτεύθηκε σε ελληνικό εργαστήριο» τον 3ο π. Χ. αιώνα! Άραγε, αυτό το εργαστήριο ανήκε σε άλλο Έθνος από αυτό που «γεννήθηκε το 1821»; Τότε ο Μακρυγιάννης ήταν παρανοϊκός, όταν φώναζε στους στρατιώτες του, που διαπραγματεύονταν να πουλήσουν σε ξένους τα δύο αρχαία αγάλματα, «γι' αυτά πολεμήσαμε»!
ΜΙΑ χούφτα απατεώνες έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους όλο τον παγκόσμιο πλούτο. Ένας από αυτούς είναι και ο κύριος Bill Gates. Δείτε και ακούστε τι είπε στο παρακάτω βίντεο: "Είμαστε πολλοί και πρέπει να λιγοστέψουμε"!
Πολλοί οι κάτοικοι του πλανήτη και πολλα χρήματα χρειάζονται για να τραφούν. Άρα, τα πλούτη που έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους, αυτό το "μάτσο" των απατεώνων και αρπακτικών, θα αρχίσει να λιγοστεύει.
Και τι σκέφτονται να κάνουν για να μη σωθούν τα αμύθητα πλούτη τους; Να λιγοστέψουν τον πληθυσμό της γης! Είναι η καλύτερη λύση γι΄ αυτούς. Πολλοί άνθρωποι, πολλά τα έξοδα, λίγοι άνθρωποι, λιγότερα και τα έξοδα, που πρέπει να κάνουν για να τους συντηρούν : Με τηλεμαραθώνιους αγάπης και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, για να δείχνουν την ανθρωπιά και το ενδιαφέρον τους. Το απεμπλουτισμένο "απελευθερωτικό" ουράνιο, οι βόμβες χειρουργικής ακριβείας και τα περιορισμένης έκτασης ολοκαυτώματα (Ιράκ) δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα. Ο ρυθμός μείωσης δεν είναι ικανοποιητικός. Είναι και λιγάκι "άκομψος", εδώ που τα λέμε, αυτός ο τελευταίος.
Η πράσινη ανάπτυξη και οι αεροψεκασμοί (chem trails), έχουν αρχίσει να γίνονται πράγματα ύποπτα και τώρα μηχανεύονται άλλα κόλπα. Ένα από αυτά είναι και τα εμβόλια, που κάνουν τα βρέφη για λόγους προστασίας από τις αρρώστιες, αλλά και τη μεγάλη παγκόσμια νόσο του υπερπληθυσμού.
Σε λίγο μόνο οι εκλεκτοί περιούσιοι, οι αμόλυντοι της μεσσιανικής κοινωνίας, θα έχουν το προνόμιο του πολλαπλασιασμού. Όλοι οι άλλοι θα είναι υπό έλεγχο και το προσδόκιμο της επιβίωσής τους προδιαγεγραμμένο και προσδιορισμένο.
Πρωταγωνιστές ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ο τηλεδημοσιογράφος Τριανταφυλλόπουλος. Παιγχνίδια εξουσίας, ίσως και εντυπώσεων.
Μια μικρή αναδρομή στην Ιερά Παράδοση (την έχουμε τσαλαπατήσει). Άλλη μια στη σύνδεση αρχαιότητας και χριστιανισμού με αναφορά (ονομαστική) στους πατέρες και μια μακρά, μακροτάτη "έκθεση πεπραγμένων" για την ανταγωνιστικότητα μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας, ως προς το κοινωνικό έργο που προσφέρει η κάθε μια σε σχέση, απαραιτήτως, με τα περιουσιακά στοιχεία που έκαστη διαθέτει. Και ύστερα απορούμε, ο λαός μένει ακατήχητος και ο Ιγνάτιος Βόλου "πιστεύει" : "... πιστεύω ακλόνητα ότι αυτά τα κείμενα τα οποία διαβάζονται στους μεγάλους πανηγυρικούς Εσπερινούς, είναι διδακτικά κείμενα και δυστυχώς λόγο της αποστάσεως που έχουμε πλέον από την Ελληνική γλώσσα εκείνης της εποχής, οι πιστοί μας δεν τα κατανοούν ενώ είναι πολύ διδακτικά". Αυτή δεν ήταν συνέντευξη διαποίμανσης, ήταν συνέντευξη διασκορπισμού και αποπροσανατολισμού του ποιμνίου. Ήταν μια συνέντευξη για να διατηρήσουμε το image της καταλλαγής, σε μια εποχή εξόχως διωκτικής του Ορθόδοξου φρονήματος. Ο λαϊκιστής δημοσιογράφος με το παντελόνι Levi's, θαύμασε το αναρχικό ένδυμα του αρχιεπισκόπου (με τα μαύρα) και έριξε μια "μπηχτή" για την αγαμία των υψηλόβαθμων κληρικών. Είπε και κάτι άλλα, ότι κάτι έμαθε που δεν γνώριζε, και το τηλεοπτικό σώου έκλεισε. Άλλη μια επιτυχία της "Ζούγκλας" γράφτηκε στο ενεργητικό της.
Κυπριανός Χριστοδουλίδης
Ο Ιερώνυμος στον «άμβωνα» του Μάκη!!!
Όποιος σήμερα θέλει να πολεμήσει την ψευτιά και την αμάθεια και να ανακαλύψει την αλήθεια πρέπει να μάθει να διαβάζει και να μελετά τη διαλεκτική των γεγονότων, τα κρυμμένα νοήματα των «ωραίων φράσεων», τη σημειολογία των «πράξεων»….
Τίποτα δεν είναι «αθώο», ούτε οι λέξεις είναι «αθώες», ιδιαίτερα οι ηχηρές λέξεις, οι φράσεις (και οι πράξεις) των «ειδώλων»…
Χθες, λοιπόν, στον τηλεοπτικό «άμβωνα» των διαπλεκόμενων οχετών, της καθεστωτικής «ρουφιανιάς», των σκανδαλολογικών, εισαγγελικών «κατηγορητηρίων» και της «κλειδαρότρυπας», στο διαβόητο Μάκη Τρανταφυλλόπουλο, έδωσε συνέντευξη μακροσκελέστατη, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος!!!!
Ο Αρχιεπίσκοπος λοιπόν, αυτός ο «σεμνός πνευματικός άνθρωπος» νομιμοποίησε την ακραία χυδαιότητα, το «βαποράκι» της δυσωδίας των ηθικών αναθυμιάσεων των μηχανισμών του καθεστώτος, τον «πρωταγωνιστή» των επιλεγμένων και συχνά κατασκευασμένων «σκανδάλων» της Εκκλησίας…
Ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του…
Εμείς θα προβούμε, απλώς, σε μια σημειολογικά παρατήρηση.
Τρία ακριβώς χρόνια μετά το θάνατο του Χριστόδουλου, ο διάδοχος Ιερώνυμος μιλάει στον «άμβωνα» του Τριανταφυλλόπουλου, στον «άμβωνα» των σκανδαλολογικών επιθέσεων κατά του Χριστόδουλου και της Εκκλησίας…
Η τηλεοπτική συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου αφήνει αγαθές - κατά το πλείστον - εντυπώσεις στον μη ενημερωμένο τηλεθεατή.
Ο Αρχιεπίσκοπος είναι πράγματι εξ ιδιοσυγκρασίας μετρημένος και προσεκτικός και οπωσδήποτε χαμηλών τόνων. Βλέπει τις κακοτοπιές. Είναι φανερόν ότι προτιμά την εκ των παρασκηνίων παρέμβαση παρά τον κριτικό έλεγχο από τον άμβωνα ή τους εξώστες. Σ’ αυτό κανείς δεν μπορεί να τον μεμφθεί. Ο κάθε άνθρωπος έχει την ιδιοσυγκρασία και τη νοοτροπία του και όλα τα χαρίσματα ευλογούνται και συντελούν στο έργο της Εκκλησίας.
Κερδίζει τις εντυπώσεις του μέσου τηλεθεατή επειδή δεν είναι “μοντέρνος παπάς”. Μου άρεσε κάτι που είπε και το οποίο ίσως για τους πολλούς είναι ασήμαντο. Ισως και να μην το πρόσεξαν. Του αρέσει, ανέφερε, να πηγαίνει στο μοναστηράκι του και να διαβάζει και να βάζει τα πόδια του στη θάλασσα. Με άλλα λόγια δεν κάνει βουτιές από θαλαμηγούς εφοπλιστών.
ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΔΕΙΑ;
Ομως! Μιλά για όραμα αλλά τελικά όραμα δεν έχει.
Θέλει να προσφέρει στον άνθρωπο αγάπη και από ότι ακούσαμε στη συνέντευξη έχει να επιδείξει μεγάλο φιλανθρωπικό έργο και ως Μητροπολίτης Θηβών και ως Αρχιεπίσκοπος. Αλλά το πλούσιο κοινωνικό έργο που επιτελεί δεν το προσεγγίζει θεολογικά και σωτηριολογικά.
Είναι πασίδηλον ότι δεν είναι βαθύς θεολογικός νους.
Ακόμη και για την αγαμία των επισκόπων που νομοθέτησαν Οικουμενικές Σύνοδοι αφήνει να αιωρείται η μομφή ότι ίσως ήταν καρπός εγωισμού και εκτροπή από το πνεύμα του Ευαγγελίου!!!
Οταν ρωτήθηκε για τις μεταγλωττίσεις των ιερών κειμένων είπε απλά τα αυτονόητα: Οτι δεν μπορεί να υπάρχει αυθαιρεσία και ο κάθε επίσκοπος ή και ιερέας να πράττουν κατά το δοκούν. Καμία προσπάθεια να αναλύσει το θέμα θεολογικά.
Δεν φάνηκε να γνωρίζει τη διαφορά των όρων σύσκεψη, συνδιάσκεψη και σύνοδος.
Συγκαταρίθμησε τον Ιερό Χρυσόστομο στους Καππαδόκες!!!
Οταν ρωτήθηκε για τα ράσα έδωσε την απάντηση που ακούσαμε παλαιότερα από το Μητροπολίτη Ζακύνθου. Ο κόσμος δεν θέλει να βγάλουμε τα ράσα. Γι’ αυτό τα κρατάμε. Ούτε υποψία της θεολογίας που κρύβει το πένθιμο ένδυμα του κλήρου όπως την ανέλυσαν θαυμάσια πολλοί και μάλιστα οι π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος και π. Σαράντος Σαράντης με ακαταμάχητα θεολογικά επιχειρήματα. Καμιά υποψία ότι το ράσο είναι σταυρικός τρίβωνας και κατά Θεόν πένθος που εκφράζει το φρόνημα της Εκκλησίας.
Δεν έδωσε καθόλου πειστικές απαντήσεις για τα παρατράγουδα της συναυλίας λαικού τραγουδιού στον Αγιο Παντελεήμονα, ούτε για την εκκοσμίκευση της Εκκλησίας.
Η ανάλυσή του για το πώς προσέλαβε και διέσωσε η Εκκλησία τον αρχαίο κόσμο δεν ξεπερνά το επίπεδο του μέσου κατηχητή. Δεν ανέφερε τίποτα που να δείχνει - αν και φιλόλογος - ότι έχει τις προυποθέσεις να αναλύσει την ουσία του θέματος.
ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΙΜΝΙΟΥ ΤΟΥ
Τα ερωτήματα που παραμένουν στην ψυχή του ποιμνίου του δεν τα απάντησε ο Μακαριότατος. Η αλήθεια είναι ότι δεν τον στρίμωξε ο δημοσιογράφος που του πήρε τη συνέντευξη, που ήταν καθ’ υπερβολήν επιεικής μαζί του. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα ερωτήματα αυτά σταμάτησαν να αιωρούνται.
Δεκτό το σεμνό και συνετό φρόνημα του Αρχιεπισκόπου. Απολύτως δεκτή η πολιτική των ηπίων τόνων αν τον εκφράζει ως άνθρωπο και προπαντός αν θεωρεί ότι αυτή η προσέγγιση είναι πιο αποτελεσματική για το συμφέρον της Εκκλησίας!
Οση επιείκεια όμως και αν επιστρατεύσουμε δεν κατανοούμε γιατί περιβάλλεται από ανθρώπους που δεν εμπνέουν, ενώ στο περιθώριο υπάρχουν τόσες ευλαβείς ψυχές με ικανότητες και πείρα που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν στη διαποίμανση της Εκκλησίας!
Γιατί ο γνωστός για το συγκρητιστικό του φρόνημα Μητροπολίτης Μεσσηνίας προωθείται στους διαλόγους;
Γιατί ανέθεσε το ραδιοσταθμό της Εκκλησίας σε ανθρώπους που τον ευτέλισαν;
Γιατί υποστήριξε για επισκοποίηση και για επιτελικές θέσεις της Εκκλησίας ακατάλληλα πρόσωπα;
Γιατί διόρισε τον κ. Σταύρο Γιαγκάζογλου ως το στενότερο συνεργάτη του;
Γιατί δεν είπε ποια είναι η θεολογία της Εκκλησίας για το "σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης" και τους άλλους αντιχριστιανικούς νόμους, που ψήφισε ή και ετοιμάζεται να ψηφίσει η Πολιτεία;
Γιατί δεν βρήκε την ευκαιρία να ξεκαθαρίσει τη θέση της Εκκλησίας για το ηλεκτρονικό φακέλλωμα;
Γιατί παραπλάνησε το Μητροπολίτη Αττικής για να κερδίσει τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο και αφήνει την κατάφωρη αυτή βοώσα αδικία να συνεχίζεται για 37 χρόνια;
Γιατί παίζει το παιγνίδι των άθεων κυβερνώντων, ενώ γνωρίζει πολύ καλά ποιες είναι οι διαθέσεις τους - ούτε που μπαίνουν άλλωστε στον κόπο να τις αποκρύψουν - έναντι της Εκκλησίας;
Ο “ΠΑΡΑΜΥΘΗΤΙΚΟΣ” ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Ο λόγος της Εκκλησίας πρέπει να είναι “παραμυθητικός!” Ποιος το διαμφισβητεί; Από πότε όμως η προβολή των αληθειών της πίστεως θεωρήθηκε έλλειψη “παραμυθίας”;
Πότε ακούσαμε το Μακαριότατο να μιλά για ορθόδοξο φρόνημα, να ελέγχει το συγκρητισμό, να ερμηνεύει θεολογικά το φαινόμενο τη παγκοσμιοποίησης, να βάζει φρένο στην εκτροπή της μεταπατερικής θεολογίας, τους εκπρόσωπους της οποίας έχει στο πλάι του ως στενούς συνεργάτες;
Ο λόγος της Εκκλησίας πρέπει οπωσδήποτε να είναι παραμυθητικός! Αλλά υπάρχει άλλη παρηγοριά για τον άνθρωπο εκτός από τον Χριστό;
Ποιος παρακολούθησε τη συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου και ένιωσε ότι η Εκκλησία είναι η ΜΟΝΗ αληθινή παρηγοριά ("παραμυθία") του ανθρώπου και ο Χριστός ο ΜΟΝΟΣ Αληθινός Θεός και Σωτήρας του Κόσμου;
Ο Αρχιεπίσκοπος για Αρχαία Ελλάδα, Φιλοσοφία και την ιστορία.
Αρχιεπίσκοπος – «Μιλάω όταν πρέπει και όπου πρέπει» - κρίση – αγαμία κληρικών
«Όταν χρειαστεί θα πάρουμε το καριοφίλι» - Περιουσία της Εκκλησίας
«Η περιουσία μας είναι δεσμευμένη με πονηρούς τρόπους»
«Ποτέ ο Πρωθυπουργός δεν μου έθεσε θέμα διαχωρισμού»
«Τους μετανάστες δεν τους έφερα εγώ και δεν θα τους διώξω εγώ»
ΟΡΓΙΟ ΦΙΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΚΑΪ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ "1821":ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΙΟΛΑΣ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ,ΜΑΣ ΛΕΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ...ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ!
Δείτε ένα απόσπασμα από το πρώτο επεισόδιο που θα προβληθεί την Τρίτη και δώστε προσοχή στη λεζάντα:
Σύμφωνα με αυτή (και το...τεφτέρι),υπήρξε "εντυπωσιακή ανάπτυξη του ελλαδικού χώρου κατά τον πρώτο αιώνα της Οθωμανικής Κυριαρχίας" (και όχι Τουρκοκρατίας)!
Δεν μας προξενεί έκπληξη το γεγονός,αφού οι υπεύθυνοι της σειράς φροντίζουν να γνωστοποιήσουν τις προθέσεις τους,στην περιγραφή που κάνουν και αναφέρουν μεταξύ άλλων:
Η σειρά, επιδιώκει να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης αντίληψης για την εποχή του ’21, ερευνώντας επίσης εάν πραγματικά η Τουρκοκρατία ήταν μια άγονη ιστορική παρένθεση ή εάν οδήγησε σε σημαντικές αλλαγές της κοινωνίας, οι οποίες ευνόησαν τη δημιουργία του συγχρόνου ελληνικού κράτους. Αλλαγές οι οποίες οδηγούν σε μια καταπληκτική ιστορική εξέλιξη, ενάντια σε όλες τις προβλέψεις: τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Το κράτος αυτό, βασίστηκε σε μία μακραίωνη πολιτισμική παράδοση με έμβλημα μία γλώσσα τόσο των αρχαίων κειμένων τόσο της εκκλησιαστικής παιδείας.
Η σειρά δίνει στο θεατή την ευκαιρία να βιώσει τα συναρπαστικά γεγονότα που δημιούργησαν την Ελλάδα του σήμερα, να επανεξετάσει τους μύθους του αγώνα για την ελευθερία, αλλά και να εμβαθύνει στη σημασία που έχει η επανάσταση του 1821 μέχρι τις μέρες μας.
Προσέξτε την έντεχνη προπαγάνδα που κάνει ο φανατικός ανθέλληνας Βερεμής και η παρέα του:Από τη μια,θέτει το...δίλημμα αν "έγινε κάτι καλό" (!!!) επί Τουρκοκρατίας κι από την άλλη ΕΣΤΙΑΖΕΙ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΟ ΕΘΝΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΥΠΗΡΧΕ ΑΥΤΟΥ!
Πουθενά άλλωστε δεν αναφέρεται η έννοια "Έθνος",αφού για τους γραικύλους "ιστοριογράφους" του ΣΚΑΙ,ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!Σύμφωνα με εκείνους,απλά τα...συστατικά του Κράτους (δηλαδή οι Επαναστάτες),πήραν "ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΙΩΝΩΝ",τη συνδύασαν με "ΜΙΑ ΓΛΩΣΣΑ" και ξεκίνησαν από το μηδέν!
Φυσικά,αυτό είναι ένα ελάχιστο μόνο τμήμα της ΕΛΕΕΙΝΗΣ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ που θα περιέχει η εν λόγω εκπομπή,αφού επιχειρείται ο καθαγιασμός των Τούρκων,μέσα από μια δήθεν...οικονομική ανάπτυξη,που διέκοψε η "απρόσμενη" Επανάσταση!
Καλούμε όλους τους Έλληνες ΝΑ ΜΠΟΙΚΟΤΑΡΟΥΝ ΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ και να μην παρασυρθούν από τα εντυπωσιακά (ψηφιακά) σκηνικά και την καλλιτεχνική της αρτιότητα:Εξάλλου,είναι γνωστό πως όλα ΤΑ ΣΑΠΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ προιόντα,έχουν πάντα ελκυστικό...περιτύλιγμα!