Ανοίξτε τα μάτια και σπάστε τις τηλεοράσεις

Συνεχίζουμε να μιλάμε με τους παλιούς κανόνες, με τα παλιά κλισέ: η κυβέρνηση, το «κατεστημένο», οι επιχειρηματίες, το «κεφάλαιο».

Και φανταζόμαστε το «κατεστημένο» ως χοντρούς βιομήχανους που «πίνουν το αίμα» των εργατών, ως πανίσχυρους πολιτικούς οι οποίοι έχουν τους δημοσιογράφους, τους διανοούμενους, τους τηλεπαρουσιαστές, σκυλάκια και υποτακτικούς τους.

Ωστόσο, στην κοινωνία του θεάματος που ζούμε, ναι μεν το κεφάλαιο –και κατ’ εξοχήν οι τράπεζες και οι εφοπλιστές στην Ελλάδα– ελέγχει συχνά τα «πακέτα» του χρήματος και οι πολιτικοί τούς διορισμούς ή τις προσλήψεις, αλλά οι τηλεπερσόνες ελέγχουν κάποτε ακόμα και εκείνους που ελέγχουν το χρήμα.

Έτσι, ο Λαζόπουλος πληρώνεται από τον Κοντομηνά, που ελέγχει τον Άλφα, αλλά είναι δυνατότερος από τον Κοντομηνά. Ο Άλφα χωρίς τον Λαζόπουλο θα καταρρεύσει, ενώ ο Λαζόπουλος χωρίς τον Άλφα… θα μετακομίσει απλώς σε κάποιο άλλο κανάλι. Δηλαδή το κεφάλαιο «αναγνωρισιμότητα και τηλεοπτικό βεντετιλίκι» είναι συχνά ισχυρότερο από το …σκέτο κεφάλαιο.

Εξάλλου, τα έσοδα από αυτό το βεντετιλίκι είναι τεράστια και ισοδυναμούν συχνά με τα καθαρά κέρδη μιας σημαντικής επιχείρησης. Και όμως, οι άνθρωποι της τηλεόρασης, των ΜΜΕ, της τηλεοπτικής διανόησης, παριστάνουν τον εργαζόμενο, τον μισθωτό και σκίζονται, υποτίθεται, για τους χαμηλόμισθους, του συνταξιούχους του ΟΓΑ, τους μετανάστες, τους νέους των «700 ευρώ», μαζί με εκατομμυριούχους δικηγόρους που αναλαμβάνουν χιλιάδες εργατικές υποθέσεις, και ταυτόχρονα «αναξιοπαθούντες» ναρκο-εμπόρους.

Όλος αυτός ο τηλεοπτικός συρφετός παριστάνει τον λαό ή τον φίλο του λαού και αντιπαρατίθεται στο κατεστημένο. Και όμως, στην πραγματικότητα, το επιχειρηματικό ή το πολιτικό κατεστημένο εκλιπαρεί τις τηλεβεντέτες. Η πολιτική φρασεολογία και το φαντασιακό των κομμάτων έχει μείνει πίσω από την πραγματικότητα.

Στην εποχή της κοινωνίας του θεάματος, την περισσότερη εξουσία τη συγκεντρώνουν πλέον οι ίδιοι οι εκπρόσωποι του θεάματος, ακόμα μεγαλύτερη και από εκείνη των υποτιθέμενων αφεντικών τους.

Έτσι, στη Βενεζουέλα, για παράδειγμα, ο κυριότερος αντίπαλος του Τσάβες και των μεταρρυθμίσεών του είναι τα τηλεοπτικά κανάλια και οι τηλεβεντέτες. Όπως κάποτε τα αφεντικά μάς ρουφούσαν –και συνεχίζουν να ρουφάνε– τον χρόνο και την εργασία μας, σήμερα, την εποχή της κοινωνίας του θεάματος, οι κυρίαρχοι του ελεύθερου χρόνου μας, τα αφεντικά του θεάματος, απομυζούν και εκμεταλλεύονται κάτι πολύ πολυτιμότερο για τον καθένα προσωπικά, τον ελεύθερο χρόνο μας, ακόμα και τα όνειρά μας. Τον γεμίζουν με σκουπίδια, παραπληροφόρηση, διαστροφή της πραγματικότητας, ψεύτικους παράδεισους.

Τα αφεντικά ελέγχουν την εργασία μας μόνο, και μάλιστα διά της βίας, τα αφεντικά όμως του ελεύθερου χρόνου ελέγχουν την ελευθερία μας, τα ίδια μας τα όνειρα, και μάλιστα με τη βούλησή μας.
του Γιώργου Καραμπελιά